Kynjafræði- Kafli 1-3

„Karlar eru betri í stærðfræði en konur vegna þess að þeir eru með betri rýmisgreind frá náttúrunnar hendi.“

• Líffræðilega eðlishyggju

„Viðbrögð yfirvalda við stórauknu atvinnuleysi voru að setja meira fjármagn í byggingaframkvæmdir og stóriðju.

• Kynblindu

Í klassískri rannsókn Margaret Mead rannsakaði hún samfélag þar sem:

• Í hegðun karla og kvenna mátti sjá umhyggjusemi, blíðu og tilfinninganæmi.

Hugmyndir um að guð sé karlmaður og að hann hafi skapað konur til þess að þjóna körlum eru dæmi um

• Ráðandi hugmyndafræði

Kynjakerfið þjónar best hagsmunum þeirra sem á hverjum tíma falla undir það sem kallað er:

• Ráðandi karlmennska

Styðjandi kvenleiki

• færir sumum konum forréttindi fram yfir aðrar

Sylvia Walby hefur sagt að kynjakerfið birtist á sex sviðum í samfélaginu. Hvert af eftirfarandi er ekki á listanum hennar?

	Heimilið
	Ofbeldi
	Kynhneigð
	Barneignir

Barn

Það að stjórnvöld í Póllandi takmörkuðu réttindi þarlendra kvenna til þungunarrofs er dæmi um:

• Bakslag

Í hvaða þætti skorar Ísland hæst á heimsvísu á jafnréttisvog Alþjóðaefnahagsráðsins?

Stjórnmálaþátttöku

Í fyrirtæki þar sem allir yfirmenn eru konur en allir undirmenn eru karlar getum við talað um:

Lóðrétt kynskiptan vinnumarkað

Hvað af eftirfarandi er rétt um súffragetturnar?

Þær börðust meðal annars fyrir kosningarétti kvenna.

Árið 2015 var fyrsta styttan af nafngreindri konu reist í Reykjavík. Af hverri var styttan?

Ingibjörgu H. Bjarnason, fyrstu alþingiskonunni og skólastýru Kvennaskólans í Reykjavík.

Hvaðan koma einkunnarorðin „við fæðumst ekki sem konur heldur verðum konur“?

Frá heimspekiriti Simone de Beauvoir Hitt kynið (Le Deuxiéme Sexe) sem var höfuðrit annarrar bylgju femínisma.

Önnur bylgja femínisma einkenndist af:

Róttækum femínisma sem kallaði eftir breytingum á öllu samfélaginu.

Sjónarmiðsfemínismi felur í sér:

Að reynsluheimur kvenna sé frábrugðinn reynsluheimi karla og því þurfi að taka sérstaklega tillit til þess við stefnumótun.

Hvað felst í hugtaki Kimberlé Crenshaw, margþætt mismunun eða samtvinnun mismununarbreyta (e. intersectionality)?

Ólík form mismununar vinna oft þvert á hvert annað og geta haft áhrif á jaðarsetningu eða forréttindastöðu einstaklinga.

Einstaklingshyggjufemínismi felur í sér:

Að konur þurfi bara að vera duglegri.

Hver af eftirfarandi gjörningum tilheyrði þriðju bylgju femínisma?

Að líma miða sem á stóð „lokað vegna blæðinga“ utan á strippstaði

Helstu einkenni fjórðu bylgju femínisma felast í:

Þátttaka í ákveðnum herferðum sem spretta upp

„Me too“-hreyfingin:

Afhjúpaði hversu algeng reynsla það var meðal kvenna að verða fyrir kynferðislegu áreiti og ofbeldi.

Hvað er sú staðreynd að karlar deyi yngri en konur og fremji oftar sjálfsmorð oft kallað?

Gjald karlmennskunnar

Undir hvaða sjónarmið má flokka þá hópa sem börðust fyrir frelsi karla frá heftandi hugmyndum samfélagsins um að þeir væru fyrirvinnur fjölskyldunnar og ættu að bíta á jaxlinn og bera sig vel?

Karlfrelsunarsjónarmið

Undir hvaða gerð karlmennsku myndu flestar karlkyns kvikmyndastjörnur falla?

Ríkjandi karlmennsku

Undir hvaða gerð karlmennsku myndu flestir karlkyns meðlimir mótorhjólagengja falla?

Jaðarkarlmennsku

Í rannsókn Miriam J. Abelson (2019) á karlmennskuhugtakinu meðal bandarískra trans karla kom bersýnilega fram að karlmennska þeirra var:

Félagslega mótuð

Hvað er sú karlmennska kölluð sem hafnar hefðbundnum og gamaldags hugmyndum um ráðandi karlmennsku og leggur meiri áherslu á að sýna tilfinningar, hlýju og væntumþykju?

Inngildandi karlmennska

Hvaða karlahreyfing hefur mótmælt víða í Kanada og Bandaríkjunum þar sem þeir hafna fjölmenningu og femínisma og hampa gjarnan rasískum gildum?

Proud Boys

Af hverju fór föðurhlutverkið að skipa stærri sess í sjálfsmynd karla á Norðurlöndunum?

Áhrif frá sérstöku feðraorlofi árið 2000

Hvaða karlmennskueiginleikar voru hæst skrifaðir hjá Íslendingum fram eftir allri 20. öldinni samkvæmt fræðafólki?

Að vera sjálfstæður, sterkur, rökhugsandi, sjálfsagaður og vinnusamur

Hvað kemur í ljós í rannsókn Ástu Jóhannsdóttur og Ingólfs V. Gíslasonar frá 2018 á viðhorfum ungra íslenskra karlmanna til jafnréttis?

• Þeir virðast taka jafnrétti opnum örmum