Pagbasa at Pananaliksik

Teksto

isang babasahin na naglalaman ng mga ideya tungkol sa iba't ibang tao o impormasyon tungkol sa mga bagay bagay.

Tekstong Deskriptibo

Ang deskriptibong teksto o deskripsyon o paglalarawan ay naglalayong bumuo ng malinaw na larawan sa isip ng mga mambabasa.

Ito ay may layuning maglarawan ng isang bagay, tao, lugar, karanasan, sitwasyon at iba pa.

Ang uri ng sulating ito ay nagpapaunlad sa kakayahan ng mag-aaral na bumuo at maglarawan ng isang partikular na karanasan.

Nagbibigay ang sulatin na ito ng pagkakataon na mailabas ng mga mag-aaral ang masining na pagpapahayag.

Karaniwang Deskripsyon

kung nagbibigay ng impormasyon ayon sa pangkalahatang pagtingin o pangmalas.

Masining na Deskripsyon

kung ito ay nagpapahayag ng isang buhay na larawan batay sa damdamin at pangmalas ng mayakda.

Tekstong Naratibo

Tekstong may layunin na mag salaysay ng magkakaugnay na pangyayari.

Halimbawa ay sariling karanasan o maari din ang mga pangyayaring likhang isip lamang.

Ginagamit din sa mga ulat na naglalahad ng mga aktibidad ng isang kumpanya o organisasyon, testimonya ng saksi sa isang krimen o pangyayari, tala o record ng mga obserbasyon ng isang doctor, at iba pang katulad nito.

Mabuting Pamagat

Maikli

Kawili wili o kapana-panabik.

Nagtatago ng lihim o hindi nagbubunyag ng wakas, orihinal o hindi palasak.

Hindi katawa-tawa, kung ang komposisyon ay wala naming layunin na magpatawa.

May kaugnayan sa paksa o diwa ng komposisyon.


HALIMBAWA
"Ang Kalupi" ni Benjamin Pascual

Mahalagang Paksa

Nasa estilo at orihinalidad ang buhay ng isang narasyon.

Maaring gawing bago ang lumang paksa.

Mabuting Simula

Kailangang maging kawili-wili.
Maging tiyak at tuwiran sa simula pa lamang ng kwento.

Iwasan ang pag gamit ng "Noong unang panahon... Isang araw, habang..., Minsan, may isang... at Ang kwentong ito ay tungkol sa... ang mga ito ay paso na."

Mabuting Wakas

Kailangang maging kawili-wili katulad ng iyong simula.

Iwasan ang prediktibol na wakas kung kaya maigi kung maglalagay ng twist na makatwiran ang narasyon.

Iwasan ang pangangaral sa iyong wakas, maari itong ipahiwatig na lamang sa pamamagitan ng mga simbolismo at pahiwatig.

Tekstong Ekspositori

nagpapaliwanag o naglalahad ng mga kaalaman hinggil sa anumang paksang saklaw ng kaalaman ng tao.

nililinaw ang mga katanungan sapagkat tinutugunan nito ang pangangailangan ng mga mambabasa na malaman ang kaugnay na ideya.

Depinisyon

Isang estilo ng pagbibigay ng kahulugan sa di-pamilyar na termino o mga salitang bago sa pandinig at susulat ng isang sanaysay o ano pa man

termino

salitang binibigyang kahulugan

uri

class o specie

kung saan kabilang o nauuri ang terminong binigyan kahulugan

natatanging katangian

distinguish characteristics

kung paano ito naiiba sa mga katulad na uri

paggamit ng sinonim

paggamit ng mga salitang kapareho ang kahulugan

intensibong pagbibigay kahulugan

paggamit ng termino, uri, at natatanging katangian

ekstensibong pagbibigay kahulugan

pinapalawak dito ang kahulugang ibinigay o tinalakay sa intensib na pagbibigay kahulugan

denotasyon

Karaniwang kahulugan o kahulugang mula sa diksyonaryo

konotasyon

Di- tuwirang kahulugan o matalinhagang kahulugan

enumerasyon

pag-iisa-isa ay nauuri sa dalawa, simple at komplikadong pag-iisa-isa.

simple

ito ay ang pagtalakay sa pangunahing paksa at pagbabanggit ng mga kaugnay at mahahalagang salita.

komplikado

pagtalakay sa pamamaraang patalata ng pangunahing paksa at mga kaugnay na kaisipan na naglilinaw sa paksa. Sa ikalawang uri ng sunod-sunod o nang magkakahiwalay at magkakaugnay na talata ang mga bagay na inisa-isa.

pagsusunud-sunod o order

sikwensyal o kronolohikal

Sikwensyal

ayon sa diksyonaryo ay serye o suno-sunod ng mga bagay na konektado sa isa't isa at ang kronolohiya naman ay mga pagkakasunod-sunod ng mga bagay. Bagama't magkaiba ang kahulugan ng mga salitang ito sa diksyonaryo, di-maipagkakailang halos magkatulad ang kahulugan ng dalawang ito.

kronolohikal

ang teksto kung ang paksa nito ay mga tao o kung ano pa mang bagay na inilalahad sa isang paraan batay sa isang tiyak na baryabol tulad ng edad, distansya, tindi, halaga, lokasyon, posisiyon, bilang, dami atbp.

prosidyural

Isang uri ng teksto tungkol sa serye ng mga gawain upang matamo ang inaasahang hangganan o resulta.

Paghahambing at pagkokontrast

Isang tekstong nagbibigay-diin sa pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawa o higit pang tao, bagay, kaisipan o ideya at maging ng pangyayari.

problema at solusyon

Pagtalakay ito sa isa o ilang suliranin at paglalapat ng kalutasan ang pokus ng hulwarang ito.

sanhi at bunga

Tinatalakay ang mga kadahilan ng isang bagay o pangyayari at mga epekto nito.

argumentasyon

o pagmamatuwid

ay nasa dakong huli ng sa pag-aaral ng mga uri ng teksto.

Hindi magkakaroon ng sapat, malinaw at mabisang argumento kung wala munang matibay na kaalaman at kakayahan sa mga naunang paraan ng pagpapahayag.

Kailangan ang mabisang panghihikayat at di-mapasubaling pagsisiwalat ng mga prinsipyo at paninindigan.

Ang argumento o pakikipagtalo ay paraan upang ilahad o igiit ang katotohanan at hikayatin/paniwalain ang iyong mambabasa sa iyong panig.

Nakasalalay ang katagumpayan ng teksto sa mga ebidensyang sumusuporta sa bawat argumento.

simula

Nakasaad sa panimula/simula ang paksa ng teksto.

Layon ng panimula o pambungad na ihanda ang mga mambabasa.
Mahalagang makuha ng manunulat ang atensyon at damdamin nila.

Magbanggit ng mga bagay na gigising sa kamalayan ng mambabasa.

Magbigay ng personal na reaksyon o pananaw tungkol sa paksa.

gitna/katawan

Magsisilbing dahilan ng mga mambabasa upang manatiling tapat sila sa pagbasa.

Kinakailangang maayos na maihanay at maipaliwanag ang mga argumento at katwiran.

Ang bawat katwiran ay kailangan masuportahan ng mga ebidensya, datos o istatiska, pahayag ng mga awtoridad o di kaya'y mga kolaborativ na pahayag mula sa aklat sa mga magazine, dyaryo at iba pang babasahin

wakas

Ang huling suntok, kumbaga sa boksing, na magpapabagsak sa kalaban.

Kailangang maging tuwiran, payak, mariin, malinaw at mabisa.

Kailangang tinitiyak sa pagwawakas na ang sinumang maaring may taliwas na opinyon ay makukumbinsi na ng manunulat.

blakenship

pananaliksik sa human kinetics

tukuyin ang problema

unang hakbang o proseso sa pananaliksik

inilalahad sa paraang patanong at sasagutin sa pananaliksik

rebyuhin ang literatura

Ito ang magtuturo sa mananaliksik kung ano-ano na ang mga pag-aaral na isinagawa kaugnay ng paksang pampananaliksik, kung paano isinagawa ang mga naunang pag-aaral, at ang mga konklusyon at rekomendasyong nilikha ng iba pang mananaliksik

Linawin ang problema

Sa hakbang na ito, inaasahang ang manananliksik ay hahantong sa mga problemang researchable at higit na limitado ang pokus kumpara sa orihinal na natukoy na problema.

Malinaw na Bigyang-Kahulugan ang mga Termino at Konsepto

Ang mga termino at konsepto ay mga salita o parirala na ginagamit para sa layunin ng paglalahad ng layunin at deskripsyon ng pag-aaral

Ilarawan ang Populasyon

Ang mga proyektong pampananaliksik ay maaaring nakapokus sa isang tiyak na pangkat ng mga tao, pasilidad, programa, istatus, gawain o teknolohiya.

Idebelop ang Plano ng Instrumentasyon

Nagsisilbi itong mapa sa kabuuan ng pag-aaral.

Tinutukoy dito kung sino-sino ang sangkot sa pag-aaral, maging paano at kailan kokolektahin ang mga datos.

Kinapapalooban din ito ng maraming desisyon at konsiderasyon kaugnay kung paano suriin ang mga datos na makokolekta.

Kolektahin ang mga Datos

Napakakritikal na hakbang ito sa panananliksik dahil dito makukuha ang mga impormasyong kailangan upang masagot ang mga katanungang inilalahad sa Mga Suliranin ng Pag-aaral.
sarbey,
kwestyoner,
Interbyu
Obserbasyon

suriin ang mga datos

Ang mga resulta ng pagsusuri ay kanya ring rerebyuhin at lalagumin batay sa mga katanungang inilahad sa Mga Suliranin ng Pag-aaral.

Isulat ang papel pampananaliksik

Sa hakbang na ito kailangang:
Maisulat o maiencode ang papel ayon sa itinakdang pormat ng paaralan
Maging maingat hinggil sa grammatical at typographical errors
Isaalang-alang ang kaisahan(unity), pagkakaugnay-ugnay(coherence), at diin(emphasis) sa pagsulat ng talataan.

isulat ang resulta ng pag aaral

Sa hakbang na ito, iniuulat ng mananaliksik sa paraang pasalita ang resulta ng pag-aaral.
Karaniwang isinasagawa ito sa pamamagitan ng talakayang panel kung ang pananaliksik ay ginagawa nang pangkatan.
Ang resulta ng pananaliksik ay ineebalweyt din ng panel ng mga eksperto.

Name-calling

ang pagbibigay ng hindi magandang puna o taguri sa katunggali upang tangkilikin

Name-calling

karaniwan sa mundo ng pulitika

Glittering Generalities

magaganda at nakakasilaw na pahayag ukol sa isang produkto

Ethos

ang karakter, imahe, reputasyon, ng tagapagsalita

Logos

lohikal na pangangatwiran o pagmamatuwid ng tagapagsalita

Pathos

ginagamit ang galit, awa o emosyon upang manghikayat

Transfer

ang paggamit sa isang sikat na personalidad upang maipalipat sa isang produkto o tao ang kasikatan

Testimonial

kapag ang sikat na personalidad ay tuwirang nag-eendorso sa isang produkto o tao

Plain Folks

ang mga sikat o kilala na tao ay ipinapalabas na ordinaryong tao upang manghikayat sa boto o produkto

Card Stacking

ipinapakita ang mabuting at magagandang katangian ng produkto ngunit hindi ibinabanggit ang hindi magandang katangian

Bandwagon

panghihikayat upang gamitin ang isang produkto dahil lahat ay gumagamit na