Kaarten: Menselijke biologie en ziekteleer H12 NEDERLANDS | Quizlet

Excretie

Processen die afvalstoffen en overtollige materialen uit het lichaam verwijderen

Urine

Voornamelijk water en opgeloste stoffen (ionen, medicijnen, vitamines, giftige chemicaliën en vrijwel elk klein afvalmolecuul dat overal in het lichaam wordt geproduceerd)

Water

Meest voorkomende molecuul in het lichaam en vertegenwoordigt ongeveer 60% van het lichaamsgewicht

Homeostase

Waterinname = waterverlies

Ureum

Afvalproduct bij de eiwitstofwisseling in de lever

Creatinine

Afvalproduct dat wordt geproduceerd tijdens het metabolisme van creatinefosfaat (een energiebron in spieren)

Nieren

Primaire functieorganen van het urinestelsel

Nierslagader en nierader

Verbinden elke nier naar de aorta en de inferieure vena cava

Niermerg of medulla

Gevormd door binnenste piramidevormige zones van dichtweefsel (nierpiramides)

Nierpiramides

Binnenste piramidevormige zones van dichtweefsel

Niercortex

Buitenste zone van de nier

Nierbekken

Een holle ruimte in het midden van de nier waar de urine zich verzamelt nadat deze is gevormd

Nefronen

Lange, dunne buisvormige structuren in het niermerg en de niercortex

Verzamelkanaal

Laatste gedeelte sectie van de nefronen waardoor urine wordt afgeleverd aan het nierbekken

Urineleider of ureter

Een gespierde buis die urine naar de blaas transporteert, volgt op die nierbekken

Urineblaas

Opslagplaats van de urine

Urethra

Een enkele gespierde buis die zich uitstrekt van de blaas naar de externe opening van het lichaam, kanaal waar urine doorgaat bij urineren

Interne urethrale sluitspier

Sluitspier die ligt waar de blaas samenkomt met de urethra

Externe urethrale sluitspier

Sluitspier die verderop in de urethra ligt

Tubulus

Een dunne, holle buis van epitheelcellen

Glomerulaire of Bowman's capsule

Een kopje weefsel dat er uitziet als een leeggelopen bal met één kant naar binnen gedrukt

Glomerulus

Een netwerk van haarvaten omsloten door de glomerulaire capsule, maakt deel uit van de bloedtoevoer van het nefron

Proximale tubulus

Begint bij het glomerulaire capsule en in cortex en eindigt in de medulla

Lus van Henle

Haarspeldvormige lus die zich uitstrekt in de medulla als dalende tak (descending limb) en vervolgens weer omhoog gaat als stijgende tak (ascending limb)

Distale tubulus

Tubulus vanaf deze de glomerulaire capsule is gepasseerd

Verzamelkanaal (definitie 2)

Plaats waar duizenden distale tubulussen samenkomen, strekt zich uit van cortex door de medulla om de nierbekken te bereiken

Afferente arteriole

Arteriole die de nefronen voeden

Efferente arteriole

Waar de glomerulaire capillairen samenkomen

Peritubulaire cortex

Een capillair netwerk dat de proximale en distale tubuli omringt

Vasa recta

Lange, dunne haarvaatjes die de lus van Henle en het verzamelkanaal voeden

Glomerulaire filtratie

De beweging van een eiwitvrije oplossing van vloeistof en opgeloste stoffen van de glomerulus naar de ruimte binnen de glomerulaire capsule

Tubulaire reabsorptie

De terugkeer van het grootste deel van de vloeistof en opgeloste stoffen terug naar de peritubulaire capillairen of vasa recta

Glomerulaire filtratie (definitie 2)

De eerste stap in urinevorming, het proces waarbij een grote hoeveelheid eiwitvrije plasmavloeistof uit de glomerulaire capillairen in de glomerulaire ruimte wordt gefilterd

Podocyten

Gemodificeerde tubulaire epitheelcellen

Glomerulaire filtraat

Bevat water en andere kleine opgeloste stoffen in dezelfde concentraties als in bloedplasma, maar het bevat geen grote eiwitten of bloedcellen (ongeveer 180 liter per dag)

Proteïnurie

Het verschijnen van eiwit in de urine omdat de structuur van de glomerulaire capillairen wordt verstoord

Tubulaire reabsorptie (definitie 2)

De tweede stap in urinevorming, voert gefilterd water en opgeloste stoffen uit de tubulus terug naar het bloed van de peritubulaire capillairen of vasa recta

Tubulaire secretie (definitie 2)

De derde stap in urine vorming, de beweging van substanties van de capillairen (hetzij peritubulaire capillairen of vasa recta) naar het lumen van de tubulus - een mechanisme om ongewenste stoffen uit het bloed te verwijderen en in de urine uit te scheiden, bovenop de hoeveelheden die al in de urine zouden zitten dankzij filtratie

Antidiuretisch hormoon (ADH)

Hormoon uit de hypofyseachterkwab waarvan de concentratie gevarieerd kan worden

Proces van verdunde urine

Meer water in urine afscheiden

Mictiereflex

Neurale reflex waar plassen afhankelijk van is

Bloedvolume

Wordt bepaald door de hoeveelheid water in het lichaam - kan veranderingen in de bloeddruk veroorzaken

Diurese

Naar een hoge urinestroom

Diureticum

Elke stof die de vorming en uitscheiding van urine verhoogt

Diuretica

Worden voorgeschreven om het bloedvolume en de bloeddruk te verlagen bij bepaalde patiënten, zoals mensen met congestief hartfalen of hypertensie

Aldosteron

Steroïde hormoon uit de bijnier die de uitscheiding van natrium (zout) door de nieren reguleert

Renine-angiotensinesysteem

De primaire hormonale regelaar van bloeddruk en bloedvolume, zowel direct (via vasoconstrictie) als indirect (via de secretie van aldosteron)

Juxtaglomerulaire apparaat

Het gebied waar de afferente en efferente arteriolen in nauw contact staan met de distale tubulus

Angiotensinogeen

Eiwitmolecuul dat door de lever wordt geproduceerd

Atriaal natriuretisch hormoon (ANH)

Nog een controleur van de renale natriumuitscheiding - geen verband met aldosteron

Vitamine D

Vitamine die belangrijk is voor de opname van calcium en fosfaat uit het spijsverteringskanaal en voor de ontwikkeling van gezonde botten en tanden

Nierstenen

Vaste massa's van mineralen die kristalleren in de nierbeken

Urineweginfectie (UTI)

De aanwezigheid van microben in de urine of een infectie in een deel van het urinewegstelsel

Acuut nierfalen

Nierstoornissen die van korte duur zijn en mogelijk corrigeerbaar zijn

Chronische nierfalen

Eindstadium nierziekte (ESRD), wordt gedefinieerd als langdurige onomkeerbare schade die leidt tot ten minste 60% vermindering van functionerende nefronen en het niet goed functioneren van de nieren

Dialyse

Behandeling die de functies van gezonde nieren dupliceren

Continue ambulante peritoneale dialyse (CAPD)

Een dialysetechniek die thuis zonder niermachine kan worden uitgevoerd

Dialysevloeistof

Een vloeistof die lijkt op extracellulaire vloeistof - wordt gebruikt bij continue ambulante peritoneale dialyse (CAPD)

Hemodialyse

Een dialysetechniek waarbij het bloed van de patiënt wordt gecirculeerd door een kunstniermachine die bestaat uit semipermeable membranen die in contact staan met een grote hoeveelheid schone vloeistof

Niertransplantatie

Behandeling voor patiënten met chronisch nierfalen waarbij men een gedoneerde nier ontvangt, hetzij van een levend persoon, hetzij van een lijk

Urine-incontinentie

Een verlies van controle over de blaas