Economie hoofdstuk 5

Collectieve sector

De overheid en de instellingen voor de sociale zekerheid.

Marktwerking

Aanbieders van producten concurreren met elkaar op kwaliteit en prijs.

Particuliere sector

Alle burgers en bedrijven.

Privatisering

De overheid verkoopt een dienst of activiteit aan de particuliere sector.

Bbp (Bruto binnenlands product)

De totale waarde van alle geproduceerde goederen en diensten in een land.

CPB (Centraal Planbureau)

Het CPB onderzoekt de mogelijke gevolgen van economische maatregelen van de overheid.

Economische crisis

Het bbp krimpt of een recessie houdt langere tijd aan.

Economische groei

Toename van de totale productie in een land, stijging van het bbp.

Planeconomie

Economie waarin de overheid bepaalt wat er geproduceerd wordt, hoeveel, door wie en tegen welke prijs.

Recessie

De economische groei is tijdens twee kwartalen lager dan in de voorgaande periode en lager dan gemiddeld.

SER (Sociaal-Economische Raad)

De SER adviseert de regering over sociaal-economische onderwerpen zoals werkgelegenheid, lonen, uitkeringen en pensioenen.

Sociale markteconomie

Economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen. De overheid kan ingrijpen om basisbehoeften betaalbaar te houden en iedereen een redelijk bestaan te garanderen.

Vrijemarkteconomie

Economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen en waarbij de overheid niet ingrijpt met regels of wetgeving.

Sociaal minimum

Een door de overheid vastgesteld bedrag dat je minimaal nodig hebt om van te leven.

Sociale verzekeringen

Uitkeringen die je beschermen tegen verlies van inkomen.

Sociale voorzieningen

Uitkeringen die de overheid betaalt met belastinggeld.

Solidariteitsbeginsel

Iedereen met een inkomen staat een deel daarvan af voor mensen die zelf geen inkomen kunnen verdienen,

Verzorgingsstaat

Land waarin de overheid zorgt voor goede sociale zekerheid, gezondheidszorg, huisvesting en onderwijs voor iedere burger.

Directe belastingen

Belastingen die rechtstreeks aan de overheid betaald, zoals de inkomstenbelasting.

Indirecte belastingen

Belastingen die verwerkt zijn in de prijs van een product, zoals accijns en btw.

Miljoenennota

Een toelichting op de rijksbegroting waarin de regering haar gemaakte keuzes uitlegt.

Ozb (Onroerendezaakbelasting)

Een belasting die je als woningeigenaar aan de gemeente moet betalen.

Rijksbegroting

De verwachte inkomsten en uitgaven van het rijk in het komende jaar.

Staatsschuld

Schuld van de overheid die is ontstaan door te lenen in alle jaren met een begrotingstekort.