Aardrijkskunde havo 5 hoofdstuk 1

containerisatie

ontwikkeling waarbij goederen op grote schaal in containers met een standaard afmeting worden vervoerd

dimensie

invalshoek vanwaaruit je naar een (geografische) situatie of ontwikkeling kijkt, bijvoorbeeld economisch, geografisch, politiek, demografisch of sociaal-cultureel

globalisering

proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen op aarde toeneemt; economische globalisering of internationalisering en sociaal-culturele globalisering zijn hier twee belangrijke aspecten van

informatie- en communicatietechnologie (ICT)

alle technieken die het mogelijk maken informatie van het ene punt naar het andere punt te verspreiden

multinationale onderneming (mno)

groot bedrijf met vestigingen in meerdere landen

tijd-ruimtecompressie

proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door de moderne transport- en informatietechnologie afneemt

transporttechnologie

technische voorzieningen die samenhangen met vervoeren van goederen en mensen

handelsbelemmeringen

door de overheid opgelegde maatregelen die handel tussen landen moeilijker maakt

offshoring

het verplaatsen van werkzaamheden van een bedrijf naar een ander land

productieketen

de route die een product aflegt van idee of grondstof tot dienst of eindproduct

vrijemarkteconomie

economisch systeem waarbij bedrijven bepalen wat waar geproduceerd wordt; de prijs komt tot stand door vraag en aanbod en de rol van de overheid is gering

vrijhandel

handel waarbij zo weinig mogelijk handelsbelemmeringen, zoals invoerrechten en importquota, bestaan

Wereldhandelsorganisatie (WTO)

overlegorgaan waarin ruim 160 landen handelsverdragen sluiten, met als doel liberalisering van de wereldhandel (WTO = World Trade Organisation)

afwenteling in ruimte en tijd

wanneer de negatieve gevolgen van vooruitgang in het ene gebied wordt af- en doorgeschoven naar andere gebieden en naar toekomstige generaties

global shift

een (mogelijke) verschuiving van het economische en politieke zwaartepunt in de wereld, bijvoorbeeld van de landen rond de Atlantische Oceaan naar de gebieden rond de Grote Oceaan

mondiaal netwerk

wereldwijde verbinding tussen gebieden en landen op economisch, politiek en sociaal-cultureel terrein

nieuwe internationale arbeidsverdeling

de manier waarop tegenwoordig de agrarische, industriële en dienstverlenende activiteiten in het wereldsysteem verdeeld zijn

reshoring

het terughalen van bedrijfsactiviteiten uit het buitenland

ruilvoet

de verhouding tussen de prijzen van de export en de import; als de exportgoederen hoogwaardiger worden, stijgt de prijs en verbetert de ruilvoet