PAGSUSULAT AT MGA TEKSTO (Flashcards sa Filipino)

Mga flashcards na naglalarawan ng mahahalagang konsepto mula sa tala ng lektura tungkol sa pagsusulat, teksto, at liham sa Filipino.

Pagsusulat

Lundayan ng lahat ng iniisip, nadarama, layunin, at pangarap; isang proseso na kinapapalooban ang aspeto kognitibo, sosyolohikal, linggwistikal, at iba pa.

Pagbabasa at Pagsusulat

Palaging magkakaugnay; hindi makapagsusulat ang isang tao kung walang nabasang teksto.

The Elements of Style

Aklat nina E.B. White at William Strunk na nagsasabing ang pagsusulat ay matrabaho at mabagal dahil sa relasyon ng pag-iisip at pagsulat; mas mabilis ang pag-iisip kaysa sa panulat.

Pagtitiis sa Pagsusulat

Pagsasanay at tiyaga na kailangan para makalikha ng maayos na sulatin; walang katapusan at paulit-ulit na proseso.

Royo (2001)

Pagsulat ay nakatutulong sa paghubog ng damdamin at isipan, at nakikilala ng tao ang sarili, kahinaan at kalakasan.

Paksa (Topic)

Pangunahing ideya ng teksto; mahalaga ang kawastuhan, katumpakan, at kasapatan ng kaalaman.

Layunin (Aim)

Sagot sa tanong na bakit ako magsusulat; nagbibigay direksyon sa anyo at paggamit ng wika.

Wika (Code)

Uri ng wikang gagamitin; mahalagang kilalanin ang iba't ibang sali o antas ng wika.

Kombensyon (Convention)

Estilo ng pagsulat na pamilyar sa mambabasa at bumubuo ng daluyan ng kaisipan.

Analisis (Kasanayang pampag-iisip)

Pagtukoy ng mahalaga at hindi mahalagang kaisipan.

Lohika

Kakayahan sa mabisang pangangatwiran.

Imahinasyon

Pagsasama ng malikhaing kaisipan sa pagsulat.

Proseso ng Pagsusulat

Systematikong hakbang mula sa pagbuo ng ideya hanggang sa pinal na sulatin.

Pangunahing Paksa

Pinakakuluwa o sentral na ideya na binibigyang-diin sa sulatin.

Balangkas

Pinakamaagang kabuuan ng sulatin; gabay na susundin bago isulat ang buong teksto.

Pangangalap ng Datos

Pagtipon at pagsasaayos ng impormasyon at datos batay sa pangangailangan.

Burador

Unang bersyon ng sulatin na hindi pa inaalam ang lahat ng tuntunin ng pagsulat.

Pagrerebisa

Pag-aayos at pag-alis ng mga hindi makatutulong na bahagi.

Pagrerebays at Pag-edit

Panghuling rebisyon at pag-aayos ng buong teksto.

Pinal na Pagsusulat

Malinis na pagkakasulat, walang mali, at maayos ang daloy.

Hulwarang Organisasyon ng Teksto

Istraktura o balangkas na pinanggagalingan at inaasahan sa teksto.

Mga Hakbang sa Pagsusulat

sunud-sunod na hakbang mula paksa hanggang huling anyo ng sulatin.

Napapanahong Ideya

Mga paksang may kahalagahan sa kasalukuyan at lipunan.

Orihinal na Estilo

Pagpapakita ng sariling kakanyahan at pagpapanatili ng orihinalidad sa pagsulat.

Organisadong Ideya

Maayos na paglalatag ng ideya na may ugnayan mula umpisa hanggang wakas.

Malinaw ang Layunin

Naiiparating ang nais ipakahulugan sa buong sulatin.

Payak at Simple ang Pananalita

Salita at estilo na angkop sa bumabasa at layunin ng teksto.

Bullet sa mga Salita

Paggamit ng bullets para sa malinaw na daloy ng ideya.

Awdyens (Mambabasa)

Isinasaalang-alang ang bumabasa o target na mambabasa sa pagsulat.

Webbing

Pag-uugnay ng mga ideya at impormasyon.

Concept Mapping

Pagde-develop ng mga ideya, tanong, at sanhi.

Cluster Diagram

Pagpapalawak o pagpaparami ng mga ideya.

Process Diagram

Pagkakasunod-sunod o daloy ng proseso.

Line Graph

Dati ang daloy o trend ng datos, kinakatawan ng dalawang guhit.

Pie Graph

Pagkakahati-hati ng kabuuang porsyento sa iba't ibang bahagdan.

Bar Graph

Paghahambing o paglalarawan ng kalakaran ng sukat.

Pictograph

Gamit ang larawan upang kumatawan sa datos.

Talahanayan

Datos nasa tabulasyon; bawat paksa ay may kolum.

Organisadong Istraktural

Ranking o pagkakaayos ng organisasyon, samahan, o asosasyon.

Personal na sulatin

Impersonal at walang tiyak na balangkas; halimbawa: talaarawan, dyornal, pagbati.

Transaksyunal na sulatin

Pormal at maayos ang pagkakabuo; layuning ihatid ang impormasyon; halimbawa: abstak, bionote, katitikan, liham pangkalakalan, adbertisment.

Malikhaing Sulatin

Kinakailangan ng imahinasyon; maaaring kathang-isip o makatotohanan; halimbawa: talumpati, sanaysay, maikling kuwento, awit, tula.

Uri ng Sulatin

Ibat ibang klase ng sulatin batay sa layunin at anyo.

Gabay sa Pagsusuri ng Teksto

Mga hakbang at tanong para suriin ang kabuuan at layunin ng teksto.

Pagsusuri sa Kabuuan ng Teksto

Tingnan ang layunin, nilalaman, sanggunian at konteksto bago bumasa.

Pagtukoy ng Layunin at Istruktura

Alamin ang pangunahing ideya, katibayan, at pananaw ng may-akda.

Pagbabasang Muli

Pagsusuri sa paraan ng pagkakasulat at pagsasalita, hindi lamang kung ano ang sinabi.

Pagsusuri at Pagtataya ng Teksto

Pagtataya batay sa estilo at kumbensyonal na istruktura.

Panghihiram ng Wikang Ingles

Pagkuha ng katumbas mula sa Ingles, Kastila, o Filipino; halimbawa: Electricity → Elektrisidad/Elektrisidad; Christmas → Krismas.

Pang-baybayan (Filipino)**

Pamamaraan ng wastong baybay sa Palabaybayan ng Filipino; ginagamit kapag walang katutubong katumbas o walang salitang Ingles.

Triang Panghihiram

Kung walang katumbas sa Filipino, hinihiram nang buo ang salita (hal. cake, oxygen, keypad, coke, cellphone).

Tekstong Humanidades

Tekstong tumatalakay sa sining, agham panitikan, at likhang biswal; halimbawa: Sining, Arkitektura, Musika.

Tekstong Siyentipiko

Tekstong hango sa pananaliksik sa agham; gumagamit ng teknik at terminong teknikal.

Tekstong Agham Panlipunan

Pag-aaral ng ugnayan ng tao at kapaligiran; antropolohiya, ekonomiks, pulitika, sikolohiya, sosyolohiya.

Liham

Korespondensya opisyal; nagbibigay-daan sa pakikipagkomunikasyon at transaksyon.

Pamuhatan

Bahagi ng liham na naglalarawan ng pinanggalingan: lugar, numero, email.

Petsa

Tamang pagsulat ng petsa (IKA-araw, buwan, taon).