Kaarten: Academische woordenschat: Historische kritiek | Quizlet

Multinationaal bedrijf

Een bedrijf dat in meerdere landen werkzaam is

Transnationale politiek organisatie

Een internationale organistatie die politiek samenwerking en overeenkomsten tussen landen faciliteert, maar geen commerciële activiteiten onderneemt

Internationaal merk

Een internationaal bekend handelsmerk dat produchten of diensten aanbiedt in verschillende landen, maar niet noodzaakelijk zelf productie- of verkoopactiviteiten over de hele wereld heeft

Deductieve

Een methode die vertreckt vanuit een algemeen princiepe om vervolgens specifieke conclusies te trekken

Postitivistische

Een methode die zich richt op het gebruik van waarneembare feiten om vervolgens theoriën/conclusies te formuleren

Abductieve

Een methode waarbij een mogelijke verklaring voor een bepaald verschijnsel als de juiste verklaring wordt gekozen

Relativisme

De opvatting dat alles relatief of betrekkelijk is

Subjectivisme

De opvatting dat elke beleving of conceptualisering van de werkelijkheid persoonlijk is

Cultureel universalisme

De opvatting dat er algemeen geldende waarden zijn, onafhankelijk van de cultuur waartoe iemand behoort

Antisemitisme

Vijandigheid, haat, vooroordelen, racisme of discriminatie ten opzichte van Joden

Negationisme

Het ontkennen van de Holocaust

Xenofobie

Vijandigheid jegens mensen van andere culturen

De middeleeuwen

Van ruwweg 500 tot 1500

Het ancien régime

De middeleeuwen en de vroegmoderne periode

Vroegmoderne tijd

Van ruwweg 1500 tot 1800

Anachromistisch

In strijd met de tijdrekening

De reliek

Een fysiek overbrlijfsel dat een religieuze betekenis heeft en wordt vereerd in bepaalde geloofstradities

Het fossiel

Versteende overbrlijfselen of sporen van dieren of planten

Het artefact

Een historisch relevant voorwerp

Traktaat

Een korte verhandeling over een specifiek onderwerp, vaak van religieuzen filosofische, wetenschappelijke of politieke aard

Verdrag

Een formeel juridisch document dat afspraken tussen landen vastlegt

Technologisch determinisme

De opvatting dat tehcnologie de maatschappij ingrijpend verandert en bepaald

Stoïcijns

Verwijst naar Grieks-Romeinse filosofische stroming 'stoïcisme', kan ook verwijzen naar iemand die emotioneel onbewogen lijket en/of onverschilling is

Teleologisch determinisme

De opvatting dat gebeurtenissen zich afspelen met een bepaald doel, vaak volgens een goddelijk plan

Resulteren

Als gevolg hebben dat; uitlopen tot

Ratificeren

Bekrachtigen; goedkeuren

Ressorteren

Behoren tot; vallen onder

Consultatiemogelijkheid

Het kunnen raadplegen

Digitalisatie

Het digitaal beschikbaar maken

Massificatie

Het massaal maken

Ad hoc

Voor deze situatie; in dit geval

In se

Op zich; in principe

Sui generis

Van zijn eigen soort; opzichzelfstaand

Katalysator

Iets dat een proces op gang brengt

Reactionair

Het behoud van traditionele normen, waarden, politieke structuren en sociale orde

Retroactiviteit

Het toepassen van een regel, wet of beslissing met terugwerkende kracht

Retroakten

Archiefstukken van vroegere datum die gebruikt kunnen worden in een te behandelen zaak

Narratieve

Verhalend

Monastieke

Met betrekking tot het leven in een klooster

Humanistische

Met betrekking tot het humanisme, een itellectuele, wetenschappelijke en literaire beweging vanaf de 14de tot de 16de eeuw

Partiële ontsluiting

Een gedeeltelijke openstelling

Een levend archief

Een archief dat stelselmatig aangroeit omdat de eigenaar nog professioneel actief is ofe omdat de instelling nog werkzaam is

Oud of historisch archief

Documenten van een persoon of instelling dat als afgesloten groep uit levende firma worden verwijderdt omdat het als nutteloos word afgestaan aan openbare archiefinstellingen, of omdat de firma of instelling ophoudt met bestaan

Archieffonds

Het geheel van archeifstukken van een bepaalde instelling die in een archief bewaard worden

Concipiëren

Ontwerpen, opstellen

Percipiëren

Waarnemen, ontvangen

Constateren

Vaststellen

Continuïteit

Zonder significante veranderingen

Dysfemisme

Bewust kwetsen of aanstootgevend taalgebruik

Hypberbool

Stijlfiguur van de overderijving

Eufemisme

Verhullend of verzachtend taalgebruik

Klokkenluider

Een werknemer of iemand binnen een organisatie die wanpraktijken bekend maakt, al dan niet anoniem

Oxymoron

Een stijlfiguur waarbij twee woorden met een tegengestelde betekenis met elkaar verbonden worden

Paradox

Een tegenstrijdigheid

Hype

Rage

Entropie

Weinig voorspelbaar, wanrode

Redundantie

Oevervloedig of overbodig aanwezig zijn, herhaling

Noise

Verstoring in communicatie

Democratisch deficit

Een situatie waarin er gebrek is aan volwaardige democratische processen, participatie of representatie

Semiotisch

Gerelateerd aan semiotiek, de studie van tekens en symbolen

Semantisch

Gerelateerd aan de semantiek, de betekenis van woorden

Syllabisch

Verwijzend naar een type schrift waarbij de geschreven tekens lettergrepen vertegenwoordigen

Bonafide

Betrouwbaar, degelijk

Tendentieus

Vooringenomen, bevooroordeeld, partijdig

pretentieus

Aanmatigend, arrogant

Convent(en)

Gemeenschap van religieuze personen

Convenant(en)

Overeekomst, juridische term

Conventie(s)

Gewoontes, normen, tradities

Egodocumenten

Documenten waarin een ego zich opzttelijk of onopzettelijk onthult of verbergt

Historisch werk

Bewijsvoering over een gebortenis, een 'lezing door een historicus die niet noodzakelijk de enige of laatste lezing hoeft te zijn

Primaire informatie

directe info (bv. Brieven van tijdgenoten)

Secundaire informatie

indirecte info (bv. Inventarissen van bibliotheken/ testamenten)

Collectief geheugen

Door een identieke communicatie aan een grote massa, die massa bepaalde gebeurtenissen collectief als belangrijk in haar geheugen opslaat

Archief (algemene zin)

Het geheel van documenten dat werd ontvangen door een naturrlijke of een rechtspersoon

Archief (technisch institutionele zin)

De instelling die tot taak heeft de archivalia te bewaren, te inventariseren en consulteerbaar te maken

Archief (filosofische zin)

Het geheel van bronnen bedoeld die door een bewuste daad van diegene die wil getuigenhet karater van een getuigenis te krijgen

Totaal onbetwiste bronnen

Inhoudelijk waar en formeel echt

Intellectueel falsum

Vormelijk echt en inhoudelijk vals

Materieel falsum

Beantwoord niet aan de vormeigenschappen die geldeg zijn in de periode waaruit het beweert te stammen

Pastiche

Document of voorwerp dat vervaardigd is via het nabootsen of combineren van kenmerken van een of meer originelen

Paleografie

Ontcijferen van alfabetten, letterbeelden... Vergelijken van ongedateerde teksten met gedateerde

Diplomatiek (oorkondeleer)

Studie van de stijlkenmerken van oorkonden

Antiquarisme

Romantisch gekleurde belangstelling voor het eigen verleden

Zegelkunde

Waarmerk aan oorkonde

Chronologie

Wijze waarop tij berekend werd

Codicologie

Studie van de handschriften als archeologische voorwerpen

Papyrologie

Studie van schrift op papyrus

Epigrafie

Studie van teksten op harde materialen

Heraldiek

Wapens die dienen als herkenningstekens

Numismatiek

Studie vanoude munten

Historische taalkune

Etymologie, toponymie, antroponimie, semantiek, semiologie

Genealogie

Studie van familieverwantschap, onderzoek van sociale mobiliteit

Prosopografie

Systematisch opsporen van collectieve biografische elementen bij de studie van sociale groepen

Foto, film- en videofilmtechniek

Kennis van retouche en montage technieken

Externe kritiek

Tekst als voorwerp (vraag naar juiste tektst)

Interne kritiek

Tekst inhoudelijk

Autograaf

Auteur van bron zelf

Apograaf

Tijdgenoot van auteur van bron zelf

Vidimus

Gekopieerde tekst werd ingekapseld in raamtekst met formule

Archetype

Kopie die rechtstreeks naar origineel werd gemaakt