Sỏi túi mật và viêm túi mật

Flashcards về sỏi túi mật và viêm túi mật để ôn tập.

Viêm túi mật cấp

Viêm túi mật cấp là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở túi mật, thường do sỏi gây tắc nghẽn ống túi mật.

Thành phần sỏi mật

Sỏi mật có thể bao gồm hỗn hợp cholesterol-calci-sắc tố mật, sắc tố mật và calci, chỉ có cholesterol, hoặc sỏi carbonat calcium.

Nguyên nhân tắc nghẽn ống túi mật

Tắc nghẽn ống túi mật thường do sỏi (90-95%), dẫn đến ứ đọng, tăng áp lực, thiếu máu cục bộ và có thể gây viêm nhiễm.

Các giai đoạn tiến triển của viêm túi mật cấp

Viêm túi mật cấp tiến triển qua các giai đoạn: viêm túi mật cấp giai đoạn sớm, viêm túi mật mủ, đám quánh túi mật, viêm túi mật hoại tử, viêm phúc mạc khu trú, viêm phúc mạc toàn thể.

Viêm túi mật cấp giai đoạn sớm

Đặc trưng bởi sung huyết, dịch mật bình thường, phù nề mô kẽ, tế bào viêm và có thể có túi mật nước (hydrocholécyste).

Viêm túi mật mủ

Có loét niêm mạc, giả mạc, dịch mật đục và có thể có ổ áp xe nhỏ trong vách túi mật.

Viêm túi mật hoại tử

Mô túi mật mủn dễ vỡ, có mảng hoại tử, có thể có viêm túi mật hoại thư sinh hơi (có khí trong thành túi mật).

Đám quánh túi mật

Khối viêm dính với các tạng xung quanh, là thể tiến triển thuận lợi.

Viêm phúc mạc khu trú

Viêm túi mật hoại tử với dịch mủ và dịch mật khu trú dưới gan.

Viêm phúc mạc toàn thể

Viêm phúc mạc khu trú tiến triển, viêm túi mật hoại tử với dịch mủ và dịch mật lan tỏa.

Triệu chứng lâm sàng của viêm túi mật

Đau hạ sườn phải (HS P) nhiều, liên tục, có thể lan vai phải, sốt, dấu Murphy dương tính, đề kháng hoặc mass hạ sườn phải, nôn, buồn nôn, chán ăn.

Chẩn đoán hình ảnh viêm túi mật cấp

Siêu âm (SÂ) thấy sỏi, túi mật căng to, vách >4mm, dịch quanh túi mật, Murphy (+). CTscan tương tự SÂ, thấy thâm nhiễm mỡ quanh túi mật, phù nề thành túi mật.

Chẩn đoán phân biệt viêm túi mật

Cần phân biệt với viêm loét DD-TT, HC ruột kích thích, viêm ruột non, viêm thùy dưới phổi P, rối loạn vận động đường mật.

Phân loại mức độ nặng của viêm túi mật cấp

Dựa trên tiêu chuẩn Tokyo 2018, gồm độ nhẹ (grade I), độ vừa (grade II), độ nặng (grade III).

Nguyên tắc điều trị viêm túi mật

Sử dụng kháng sinh ngay sau chẩn đoán, giảm đau, hồi sức nội khoa trước mổ, phẫu thuật (cắt túi mật nội soi, dẫn lưu túi mật ra da).

Điều trị viêm túi mật cấp do sỏi (Grade 1)

Cắt TMNS sớm (<3 ngày).

Cắt túi mật nội soi

Ít đau sau mổ, tính thẩm mỹ cao, hồi phục nhanh

Sỏi túi mật không triệu chứng

60-65% không có triệu chứng lâm sàng, 1-2% xuất hiện triệu chứng lâm sàng mỗi năm.

Chỉ định cắt túi mật (Nguy cơ ung thư)

Sỏi lớn (2-2.9cm nguy cơ 2.4 lần, >3cm nguy cơ 10 lần) và vôi hóa túi mật