Inleiding tot de pedagogische wetenschappen

Flashcards over pedagogische wetenschappen.

Educatie (etymologie)

Opvoeding

Pedagogie (etymologie)

Opvoeding

Agogie (etymologie)

Handelen, doen, in beweging zetten

Formele educatie

Doelgericht en doelbewust, bijvoorbeeld het krijgen van een diploma

Informele educatie

Vaak niet intentioneel en zonder doelgericht traject, soms per toeval

Non-formele educatie

Leidt niet tot een getuigschrift, en een certificaat biedt geen zekerheid op een baan

Integratieve wetenschap (pedagogische wetenschappen)

Activiteiten gericht op concrete opvoedings- en onderwijsprocessen.

Meervoudigheid van (ped)agogiek

Verschillende theoretische brillen om naar educatie te kijken

Vraagstuk binnen de wetenschappelijke theorie

Moet (ped)agogiek de opvoedingswerkelijkheid verhelderen, verklaren, voorspellen, veranderen?

Diachrone meervoudigheid

Verwijst naar het ontstaan van een theorie (of stroming) als een reactie op een voorgaande theorie of stroming.

Synchrone meervoudigheid

Verwijst naar het naast elkaar bestaan en gelijktijdige ontwikkeling van theorieën.

Ontstaansgeschiedenis pedagogiek (reactie)

Ontstaan als een soort reactie dankzij pervers machtsmisbruik, bijvoorbeeld volksopvoeding.

Empirisme (17e E)

Kennis komt voort uit ervaring, waarneming is essentieel, generaliseren kan pas na veelvuldige observatie.

Rationalisme

Theoretische kennis centraal, de rede (het denken) als meest betrouwbare bron van kennis.

Pedagogische reflectie centraal

Reflectie over de aard van pedagogische kennis, normen en waarden in opvoeding.

Verlichting (18de E)

Waarheid kan alleen bewezen worden met behulp van de theorie, opvoedbaarheid van het individu & maakbaarheid van de samenleving.

Romantiek

Naast kennis ook belang van het onbewuste, mensvisie die de wijze waarop mensen verschillen benadrukt.

Reformpedagogiek

Kindgerichtheid staat centraal, vertrouwen in natuurlijke ontwikkeling, belang van lichamelijke en kunstzinnige vorming.

Pedagogiek als academische wetenschap (pioniers)

Ernst Trapp, Rommert Casimir, Ovide Decroly, Jean Demoor.

Pedagogische verantwoordelijkheid

Beschrijven wat er in opvoeding gebeurt en opvoeding ‘optimaliseren’

Geesteswetenschappelijke pedagogiek

Zinvolheid, zelfverstaan van de praktijk; methode: hermeuntiek, dialectiek en fenomenolgie

Empirisch-analytische pedagogiek

Objectieve waarheid, zuivere en feitelijke beschrijving van de praktijk; methode: empirische cyclus

Kritisch-emancipatorische pedagogiek

Bruikbaarheid, optimaliseren van de praktijk; methode: combinaties van voorgaande stromingen

Hermeneutische pedagogiek

Zelfverstaan van de praktijk, impliciet, onbewust, fragmentair

Empirisch-analytisch pedagogiek

Waarheid, ‘Wetenschap streeft naar ware kennis’, objectieve kennis, werkelijkheid weergeven zoals ze is

Handelingsgerichte pedagogiek

Bruikbaarheid, integratie elementen empirische opvoedingswetenschap, naast informeren ook en vooral adviseren

Dominante maatschappelijke ontwikkelingen

Veranderingen arbeidsmarkt, technologisering, Internationalisering

Meritocratie

Hiërarchie van posities die worden bezet door meest ‘verdienstelijken’ (‘merit’)

Reproductietheorie

Onderwijs helpt mee om machtsverhoudingen te reproduceren.

Sponsored mobility

Selectie op zeer jonge leeftijd, valide testprocedures voor leermogelijkheden jonge kinderen?

Contest mobility

Herhaaldelijke kansen om talent en capaciteiten te tonen, veel mogelijkheid om van route te switchen

Sekse

Onderscheid tussen man en vrouw en de verschillen tussen sociale achtergrond

Sociale achtergrond

Inkomen/bezit gezin, status van het beroep ouders, woonomgeving gezin, leefstijl…

Etniciteit

Buitenlandse herkomst-onderwijskans: complex, opleidingsniveau immigranten bepaalt in sterke mate integratieprocessen en onderwijskansen

Individueel niveau (verklaringen ongelijkheid)

Verschillen talig en cognitief functioneren & gezondheid en motorisch functioneren

Gezinsniveau (verklaringen ongelijkheid)

Opvoedingsgedrag, opvoedingswaarden, leefstijl, materiële omstandigheden en structurele kenmerken gezin

Klas en schoolniveau (verklaringen ongelijkheid)

Verschillen goede en zwakke lln, self-fulfilling prophecy, NT2, segregatie

Brede school

Leerachterstand wegwerken door samenwerking tussen reguliere schooltijd & uitbreiden van educatieve tijd

Wetgever bij vroegtijdig schoolverlaten

Leerplicht

Opleiders bij vroegtijdig schoolverlaten

Opleiding verlaten zonder diploma

Arbeidsmarkt bij vroegtijdig schoolverlaten

Onvoldoende gekwalificeerd

Kwalificatiefunctie

Spreekt in het onderwijs als een maatschappelijk instrument om de jongeren klaar te maken op een professionele uitvoering op de arbeidsmarkt, het uitvoeren van een beroep op latere leeftijd

Integratiefunctie/ pedagogische functie

Ziet het onderwijs als een maatschappelijk instrument om bepaalde waarden normen, burgerschap in te voeren

BERKOWITZ

Geen zak met waarden  enkele centrale morele waarden zoals rechtvaardigheid en menselijke welbevinden

VAN DER WERF

Rol van schoolwerkplan: enkel doen die controleerbaar en evalueerbaar zijn

Schoolcultuur

aanpassing aan schoolcultuur (orde en discipline); vormgeven aan schoolcultuur

Knelpunten pedagogische functie

Legitimatie pedagogische functie (verzet tegen het feit van vrijheid vd onderwijs)

Paradigma

Manier om te denken over een bepaald iets; leerparadigma

Behaviorisme

Stimulus > respons proces

MAGER (1962)

Operationele doelstellingen

Het biedt veel structuur en mogelijkheden om een “learning management system” op te stellen

Waarom zou Canvas behavioristisch zijn?

Taxonomie DE BLOCK

Onderscheidt in doelstellingen, systemen met dimensies

Leermachines

Werden gebruikt om te leren en zij hadden het idee van geprogrammeerde instructies volledig overgenomen

Mastery learning basis Carroll – verder uitgewerkt door Bloom

Leerlingen verschillen eerder in de tijd die ze nodig hebben om iets te leren dan in hun mogelijkheden

Contingecy contracting SKINNER

contract werk, afspraken centraal

Personalized system of instruction Fred KELLER

De leeraanpak waar de docent/ leerkracht overbodig wordt gemaakt

Direct instruction

moet gezien worden als een soort handleiding voor de persoon die les geeft, voorgeschreven scenario les opgebouwd

Instructieactiviteiten

Leerdoelen reflecteren types kennis: declaratieve en procedurele kennis

Toetsing (behaviorisme)

Altijd aan einde instructie

Cognitivisme

Men kijkt wat er tussen de stimulus en respons is

Cognitivisme in essentie

hoe mensen informatie coderen, verbanden leggen met bestaande kennis

Leren

Verwerven van mentale representaties

Perceptuele (cognitivisme)

waarneembare karakteristieken zijn voorwaarde voor leren, presentatie en voorstructurering (waarneming)

Cognitivtische instructiestrategieën

Mnemonics

Advanced organizers & voorkennis (Ausubel)

Kapstok, Activatie voorkennis

Novak

Concept maps; Meaningful learning

Sociaal cognitivisme

Persoonlijk, leergedrag, plaats

BANDURA

Nieuw gedrag > positieve verwachting

Cognitivistische principes instructie

Opbouw van kennis belangrijkste focus

Constructivisme

Verboden om te spreken over leertheorie, samenstelling van bestaande theorieën, epistemologie, filosofische verklaring over de aard van leren

PIAGET

cognitieve structuren verfijnd over de tijd, toepassen van reeds beschikbare cognitieve structuren i.f.v. betekenisvol inzetten

VYGOTSKY

sociale dimensie leren, Van inter-individuele context via internalisatie-proces wordt kennis intra-individueel

BRUNER

Kennisontwikkeling via interactie met cultuur

Kolb

mensen leren van hun ervaringen en het resultaat van dit leren kan op een betrouwbare manier worden gemeten en worden gecertificeerd voor credits

Jarvis

Het is een leertheorie zeer gebaseerd op volwassenen educatie, informele educatie en manier van leren

Situated Learning Theory

Brengt basisconditie: belang van transitiviteit

Constructivistische opvattingen over leren

concrete ervaringen, meerdere perspectieven , Intenties van elke lerende

Constructivistische toepassingen (1)

competentiegericht onderwijs

Constructivistische toepassingen (2)

Cognitive apprenticeship

Kritische aspecten bij situated learning (1)

Aangetoond dat heel wat kennis los staat van een concrete context en contextonafhankelijk kan worden verworven en opgeslagen

Fundamenten basisschool

Verder worden ook informeel en digitaal leren vermeld als belangrijke componenten voor hedendaagse leren en leeromgevingen

ZIMMERMAN

Zelf-regulerende lerende