IPUR week 1 - 7

belang van het internationaal publiekrecht

* samenwerking
* co-existentie
* positivisme
* moraliteit

soevereiniteit

* interne: eigen rechtsorde
* extern: rechtsverhoudingen met andere staten

kenmerken van de internationale rechtsorde

* gefragmenteerd
* horizontale structuur
* geen wereldrechter
* geen centraal gezag
* beleidsvrijheid voor staten

wat kunnen rechtssubjecten

* verrichten
* afdwingen
* bezitten
* aansprakelijk
* verplichtingen

wie zijn de beperkte subjecten van het internationaal recht

* internationale organisatie
* de facto regimes en bevrijdingsbewegingen
* individuen
* internationale ondernemingen
* de mensheid (?)

op welke 2 gronden zijn multinationale ondernemingen relevant

1. investeringsbeschermingsovereenkomsten
2. race-to-the bottom regulering

kenmerken van een staat

* grondgebied
* bevolking
* soevereiniteit

grondslagen van grondgebied

* terra nulleus
* effectieve bezetting
* verdragsbepaling

toekenning van bevolking

* afstammelingsbeginsel (Jus sanguines)
* territorialiteitsbeginsel (jus solis)

totstandkoming en wijziging van de staat

* afscheiding
* ontbinding
* aaneensluiting
* verovering; outdates

6 hoofdorganen van de VN

1. veiligheidsraad
2. algemene vergadering
3. economische en sociale raad
4. trustschapsraad
5. secretariaat
6. internationaal gerechtshof

wat zijn de bronnen van het international gerechtshof

1. verdragen
2. internationaal gewoonterecht
3. algemene rechtsbeginselen
4. aanvullende bronnen

verdragen

* bilateraal
* multilateraal

internationaal gewoonterecht

* regelmatige statenpraktijk → usus
* uniform en constant
* aandacht voor specially affected states
* persistent objector
* praktijk vereist → opinio juris
* staat bezigt praktijk op grond van rechtsovertuiging

IGH 1969 North Sea Continental Case

Statenpraktijk en Opinio juris aparte criteria

IGH 1986 Nicaragua Case

verdragenrecht en gewoonterecht blijven naast elkaar bestaan

algemene rechtsbeginselen

* goede trouw
* redelijkheid en billijkheid
* proportionaliteit

aanvullende bronnen

* rechterlijke uitspraken
* doctrine
* soft law
* bindende besluiten volkenrechtelijke organisaties
* eenzijdige handeling en verklaringen

waarom is het verdragenrecht belangrijk

1. gevolgen van schendingen
2. codificatie van gewoonterecht
3. art. 19-23 WVV

WVV

staten gebonden aan WVV omdat het gewoonterecht is behalve aan art. 19-23.

* subsidiar van aard
* geen retroactieve werking

inwerktreding van verdragen

1. onderhandeling
2. ondertekening
3. bekrachtiging
4. aanvaarding of goedkeuring

wat zijn eenzijdige maatregelen

* retorsie → vriendelijke tegenmaatregel
* represailles → onrechtmatig op onrechtmatig

geschillenbeslechting binnen internationale organisaties (fasen)

3 fasen


1. informatieverzameling
2. beoordeling
3. corrigerende maatregelen

Wat zijn de 2 taken van het IGH

1. advisory opinions
2. interstatelijke procedure

wat is ratione materiae

de bevoegdheid

wat is ratione temporis

mag de rechtbank uitspraak doen

Procedure van IGH

1. schriftelijke fase
2. beslissing rechtsmacht en ontvankelijkheid
3. interventie 3de staat
4. uitspraak meerderheid
5. uitspraak bindend

wat zijn de bronnen van het aansprakelijkheidsrecht

* gewoonterecht
* arsiwa

bij welke 3 uitzonderingen kan de handeling van particulieren niet een staat worden toegerekend

1. staat ingehuurd voor publieke zaken
2. staat instructies geeft
3. als staat handeling achteraf erkent

wat zijn de voorwaarden van het beginsel van noodzakelijkheid

1. essentieel belang
2. bedreigd door een ernstig en onmiddellijk gevaar


1. geen andere manier

wat zijn de vormen van rechtsherstel

* restitutie
* compensatie
* genoegdoening

wat kunnen injured states doen

* vordering op de staat die onrechtmatige daad heeft gepleegd
* recht op rechtsherstel
* tegenmaatregelen nemen

verplichtingen erga onmens

verplichtingen die voor iedereen gelden

* IGH Barcelona Traction Case
* staten jegens elkaar
* staten jegens de gehele gemeenschap

rechtsmacht

* co-existentie + soevereiniteit
* bron: gewoonterecht
* staten mogen geen dwang icm non-interventiebeginsel geweld gebruiken

Lotus Case

staten mogen regels stellen tot de grens van het gewoonterecht

grondslagen voor de uitoefening van rechtsmacht

* territorialiteit
* subjectief
* objectief
* nationaliteit
* actief
* passief
* bescherming
* algemeen belang
* universaliteit
* beperkte
* zuivere

De staat heeft geen immuniteit als het handelt als een privé partij

1. aankoop goederen in 3de landen
2. arbeidsverhoudingen
3. transacties inzake onroerende zaken

acta iure imperri

overheid handelt voor publieke taken

acta iure gestionis

overheid handelt als privé partij

wat is het beginpunt van het internationale recht

Vrede van Westfalen 1648

wat zijn de functies van het internationaal publiekrecht

* orde
* rechtszekerheid
* behartiging van publieke werelddoelstellingen
* vrede & veiligheid
* respect voor mensenrechten
* duurzame ontwikkeling
* armoedebestrijding
* terrorismebestrijding

welke typen verdragen zijn er

1. traites-contrats → over bepaald subject
2. traites-lois → “wereldwetgeving”
3. traites-constitutions → voorzien in oprichting van internationale organisatie

welke 2 methoden zijn er voor geschillenbeslechting

* juridische
* diplomatieke

Op welke 4 manieren kan toestemming van geschillenbeslechting worden verleend

1. compromis
2. compromissoire clausule
3. facultatieve verklaringen
4. forum progrogatum

wat is de structuur van een verdrag

1. preambule
2. materiel bepalingen, genummerd in artikelen
3. formele bepalingen