nederlands examen juni
accuraat
nauwkeurig
analogie
overeenkomst, overeenstemming
associëren
verbinden met
auditief
het horen betreffend
authenciteit
echtheid, betrouwbaarheid, geloofwaardigheid
bourgondiër
uitbuiting mens die geniet van het leven, van voedsel en drank
controversieel
leidend tot een pennenstrijd, discussie
criterium
beslissend kenmerk/ toets of maatstaf/ wielerwedstrijd over een kort verschillende keren te rijden parcours
cruciaal
beslissend, doorslaggevend
defileren
in een stoet voorbijtrekken, voornamelijk als eerbetoon
denigrerend
minachtend, kleinerend
emancipatie
het toestaan van gelijke rechten
ergens prat op gaan
trots zijn op iets
euthanasie
het op hun eigen verzoek bespoedigen van de dood van hevig lijdende, ongeneselijke zieken.
expertise
deskundigheid
fervent
vurig, geestdriftig
frappant
treffend, opvallend
gedateerd
verouderd
gelauwerd
verheerlijkt, geprezen
gerenommeerd
met een goede naam
hand-out
overzicht op papier van de hoofdpunten van een lezing
impasse
moeilijke positie waaruit men zich niet kan redden
index
register (van verboden boeken)
lacune
iets wat ontbreekt, leemte
lynchen
eigenmatig doden, zonder gerechtelijk onderzoek
monotoon
eentonig
multimedia
het gebruik van verschillende media, namelijk beeld, tekst en geluid
parafraseren
de inhoud weergeven met andere woorden
perceptie
waarneming/ resultaat van het waarnemen, manier waarop iemand of iets overkomt
protagonist
hoofdrolspeler
referendum
volksraadpleging
relateren
in verband brengen met
representatief
vertegenwoordigend, geschikt om te vertegenwoordigen, karakteristiek
schatplichtig zijn aan
ta danken hebben aan, verschuldigd aan
schrijdend
wat het gemoed pijn bezorgt
spindoctor
media-adviseur, politiek voorlichter
stereotiep
vast onveranderlijk
stramien
patroon
verguizen
met verachting spreken over/ tegen afkraken, beledigen
visueel
het zien betreffend
virtaal
voor het leven van groot belang/ krachtig, energiek
allegorie
symbolische voorstelling
ambitie
streven, eerzucht
appreciatie
waardering
baanbrekend
nieuwe wegen voor iets openend
beroering
onrust, onsteltenis
bruusk
met plotselinge, kort afgebroken gebaren, bewegingen/ kort aangebonden
concept
ontwerp, opzet, plan
crapuleus
gemeen
de doelman het nakijken geven
een doelpunt maken
debat
gedachtewisseling, bespreking van het voor en tegen
dilemma
lastige keuze tussen twee onaangename zaken
diplomatiek
met betrekking tot de diplomatie (= het regelen der betrekkingen tss de staten onderling)/ behoedzaam, zeer omzichtig
dissecteren
ontleden van een lichaam
dominant
overheersend
dramaturg
toneelschrijver, schrijver over de regels van de toneelkunst/toneelkenner/ iemand die toneelstukken voor een gezelschap selecteert en leest en in samenwerking met de regisseur de enscenering van het stuk schematisch vastlegt.
eenduidig
ondubbelzinnig, duidelijk
ergens om verlegen zijn
behoefte hebben aan, nodig hebben
ethisch
het geheel van morele principes betreffend
expliciteren
uitdrukkelijk omschrijven
facet
aspect, aanblik van een bepaalde zijde
fanaat
fanatiek, hevig liefhebber
fecaliën
(menselijke) uitwerpselen
garantie/ garant
waarborg, zekerheid
gemarginaliseerd
aan de rand van de maatschappij beland, ook: door toedoen van anderen in die positie gedwongen
genitaliën
gelsachtorganen
hoongelach
spottend gelach
illustreren
aantonen, met een voorbeeld onderbouwen
impact
uitwerking, invloed, effect
incident
onvoorziene gebeurtenis/ storend voorval/ relletje
ingetogen
kalm en waardig
kritiek (adjectief)
hachelijk, gevaarlijk
magistraal
meesterlijk
manipulatie
bewerking (met de vingers)/ bedrieglijke methoden/ beïnvloeding
meineed
valse getuigenis onder ede
met rode oortjes
opgewonden
moderator
leider van een gesprek, debat
monter
vrolijk, opgewekt
nijd
bittere jaloezie
polyinterpretabel
vatbaar voor verschillende verklaringen
postuum
na de dood (uitgegeven, verleend,…)
reconstrueren
herbouwen/ het vroegere geheel in elkaar zetten
schril
pijnlijk sterk, afstekend, pijnlijk schel/ schreeuwend (van kleuren)
suggestief
een bepaalde voorstelling opwekkend, werkend met suggestie
tevens
tegelijk/ zowels als, samen/ daarbij bovendien, ook
uitblinken
uitstekend zijn, anderen overtreffen
versus
tegen, tegenover