KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA SA IBA'T IBANG PANAHON
Teorya ng Pandarayuhan
Sinasaad sa teoryang ito na nagmula ang lahing Pilipino sa 3 grupo.
Dr. Henry Otley Beyer
Siya ay isang Amerikanong Antropologo na nagsaad ng teorya ng pandarayuhan.
Negrito, Indones, Malay
Ito ay tatlong grupo na sinasabi ni Beyer na pinagmula ng Pilipino
Dr. Robert B. Fox
Naka diskubre ng Bungo Taong Tabon
Yungib ng Tabon sa Palawan
Ang bungo na natagpuan ng pangkat na pinangunahan ni fox noong 1962 ay natagpuan sa
Taong Tabon
Pinapatunayan ng bungong natagpuan ng pangkat ni Dr. Fox na ito ang mga mas naunang tao kaysa sa Malaysia na sinasabing pinanggalingan Pilipino. Tinatawag ito na
Landra Jacano
Pinatunayan niya na ang Taong Tabon nga ang pinagmulan ng mga Pilipino.
Taong Peking
Ito ay kabilang sa homo sapiens na sinasabing isa sa Specie na pinagmulan ng Taong Tabon.
Taong Java
Ito ay kabilang sa homo erectus na sinasabing isa sa Specie na pinagmulan ng Taong Tabon.
Dr. Armand Mijares
Siya ang nakakalap ng isa pang buto na sinasabing 67700 taon ng nakakalipas. Mas matanda pa sa mga Taong Tabon.
Teorya ng Pandarayuhan mula sa Relihiyosong Austronesyano
Ang teoryang ito ay nagsasaad na ang mga Pilipino ay nagmula sa lahi ng mga Austronesian.
Auster at Nesos
Ang austronesian ay galing sa mga latin na nangangahulugang south wind at isla
Willhelm Solheim II
Ayon sa kanya ang Austronesian ay galing sa Sulu at Celebes.
Nusantao
Ang sulu at celebes ay tinatawag na
Peter Bellwood
Ayon sa kanya nanggaling ang austronesian sa timog tsina at taiwan at pumunta ng Pilipinas noong 5000 B.C.
Relacion de las Islas Filipinas
Ayon dito may sariling sistema ng pagsulat ang katutubong Pilipino noon at ito ay Baybayin.
Padre Chirino
Siya ang nag sulat ng Relacion de las Islas Filipinas.
Sipol
Ito ang matulis na bakal na ginagamit panulat ng mga Pilipino.
Baybayin
Ito ang pamamaraang panunulat ng mga Pilipino noong unang panahon.
Abugida
Isang uri ng pagsulat kung saan ang bawat simbolo o titik ay kumakatawan sa isang katinig at sa kasalukuyan ay wala itong kumakatawan sa mga patinig.
Thomasites
Ang mga prayleng Espanyol ang siyang naging institusyon ng mga Pilipino. Sila ang mga naging guro ng Pilipino.
They’re also a group of American teachers who were sent to the Philippines in 1901 to establish an educational system and civilize the country.
Agustino, Pransiskano, Dominiko, Heswita at Rekoleta
Limang orden na layunin ay ipalaganap ang relihiyon.
Diksyunaryo at Aklat-panggramatika
Nag-sulat ang mga prayle ng mga ito upang matutunan ang katutubong wika.
Gobernador Tello
Nagmungkahi na turuan ang mga indio ng espanyol.
Carlos I
Naniniwalang kailangang maging bilingguwal ang mga pilipino
Minungkahi na ituro ang doctrina christiana gamit ang espanyol.
Haring Phillip II
Pinasimulan ang pagtuturo ng wikang Kastila sa mga katutubong Pilipino. (Marso 2,1634) ngunit nabigo.
Carlos II
Inulit niya ang paglagda sa deskrito na turuan ang katutubong Pilipino ng espanyol at nag takda ng parusa sa hindi susunod dito.
Carlos IV
Noong Disyembre 29, 1972, lumagda siya sa isa pang dekrito na nag-uutos na gamitin ang wikang Espanyol sa lahat ng paaralang itatag sa pamayanan ng mga Indio.
Padre de Placencia at Padre Domingo Nieva
Nagsulat ng Doctrina Christiana
Doctrina Christiana
Unang aklat na nailimbag sa Pilipinas noong 1593
VOCABULARIO DELA LENGUA TAGALA
Kauna-unahang talasalitaan sa Tagalog na sinulat ni Padre Pedro de San Buenaventura noong 1613
Pasyon
Aklat na patungkol sa buhay, ministro at pagpapakasakit ni Hesu-Kristo. Ito'y binabasa tuwing Mahal na Araw
Noli me Tangere
Libro ni Rizal para sa Bayan.
El Filibusterismo
Libro pampolitika ni Rizal
Marcelo H. Del Pilar
Sinulat ang Plaridel, Dolores Manapat, Piping Dilat, Pupduh.
Konstitusyon ng Biak-na-Bato
Ang unang konkretong pagkilos ng mga Pilipino.
Ginawang opisyal na wika ang Tagalog bagama't walang isinasaad na ito ang magiging wikang Pambansa ng Republika
Emilio Aguinaldo
Itinatag ang Unang Republika sa pamumuna ni
Almirante Dewey
Pagkatapos ng mga Espanyol, dumating naman ang mga Amerikano sa pamumuno niya.
BATAS BLG. 74
Nagtatag ng mga paaralang pambayan at nagpahayag na Ingles ang gawing wikang panturo.
Jacob Schurman
Pinangunahan ang komisyong batas blg. 74
Bernakular
Wikang katutubo sa isang pook.
Bise Gob.Hen. George Buttena
Siya ang Kalihim ng Pambayang Pagtuturo, sumasang-ayon sa paggamit ng bernakular sa pagtuturo sa unang apat na taong pag-aaral.
Kawanihan ng Pambayang Paaralan
Nananalig at nagtaguyod sa paggamit ng Ingles bilang wikang panturo
HENRY JONES FORD
Iniulat nito na "gaya ng makikita, ang gobyerno ay gumastos ng milyon-milyon para maisulong ang paggamit ng Ingles upang mabisang mapalitan nito ang Espanyol at mga dayalek sa mga ordinaryong usapan, at ang Ingles na sinasalita ay kay hirap makilala na Ingles na nga.
PROPESOR NELSON AT DEAN FANSLER
Maging ang kumukuha ng mataas na edukasyon ay nahihirapan sa paggamit ng wikang Ingles.
NAJEEB MITRI SALEEBY AT DR. MONRO
Naniniwala si Saleeby na makabubuti ang pagkakaroon ng pambansang wika na hango sa katutubong wika upang mas maging Malaya at epektibo ang paraan ng edukasyon sa buong bansa.
JOSEPH RALSTON HAYDEN
suportado ang sistemang Amerikano ng edukasyon, ngunit tinanggap din niyang wikang katutubo ang karaniwang ginagamit ng mga Pilipino kapag hindi kailangang mag-Ingles.
LOPE K. SANTOS
Ama ng Balarilang Tagalog, iminungkahi niyang isa sa mga wikang ginagamit ang nararapat na maging wikang pambansa.
SEK 3, Art. XIV, Saligang Batas 1935
Kastila ang opisyal na wika.
1936, Batas Komonwelt Blg. 184
Paggawa ng pangkat tungo sa pagbuo ng wikang pambansa
1937, Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134
Pagpili sa tagalog bilang batayan ng wilang pambansa
1940, Kautusang Tagapaganap Blg. 263
Tinuro ang Tagalog
1946, Batas Komonwelt Blg. 570
Natadhana ang Tagalog bilang wikang pambansa.
Jose E. Romero
Kalihim na naglagda sa kautusan noong 1959.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 7
Naging Pilipino ang Tagalog
Sek 6, Art. XIV, Saligang Batas 1987
Pagkatalaga ng Filipino Bilang wikabg pambansa
1991, Republika Blg. 7104
Nabuo ang Komisyon ng Pilipinas sa batas na ito
Manuel L. Quezon
Ama ng pambansang wika
Pamahalaan ng Komonwelt
Tawag sa Pilipinas noon
Lingua Franca
Wikang ginagamit ng nakararami
Wikang Opisyal
Ginagamit sa Komunikasyon at transaksyon
Sek. 7, Art. XIV, Saligang Batas 1987
Paggamit ng Filipino at Ingles bilang opisyal na wika
Wikang Panturo
Midyum sa Pag-aaral
Department Oder No. 74 Series 2014
Pagtuturo ng unang wika ay ipinatupad
Bloomfield
Ang Bilingguwalismo ay paggamit o pagkontrol ng 2 Wika
Macnamara
Pakikinig, Pagsasalita, Pagbabasa, Pagsusulat, Panonood
Weinrich
Billingualismo ang paggamit at ang Bilinggual ang gumagamit
Balanced Bilingguwal
Parehong bihasa sa dalawang lingguwahe
Lupon
Pinagtibay sa batas Komonwelt blg. 184
JULY 4, 1946
Ito ang panahon ng liberasyon hanggang sa tayo ay magsarili.
KAUTUSANG TAGAPAGANAP BLG 60 s. 1963
Ipinag-utos na awitin ang Pambansang Awit sa Titik nitong Pilipino.
Pangulong Diosdado Macapagal
Naglagda ng Kautusang Tagapaganap Blg. 60
1963-1964
Panahon kung saan iniutos na ang mga sertipiko at diploma sa pagtatapos ay ipalimabg na sa wikang Pilipino.
Kalihim Alejandro Roces
Ang pag-uutos na ang mga sertipiko at diploma sa pagtatapos ay ipalimabg na sa wikang Pilipino ay linagdaan ni
KAUTUSANG TAGAPAGANAP BLG. 96 s. 1967
Ipinag-utos ni Ferdinand Marcos Sr. na ang lahat ng edipisyo, gusali, at tanggapan ay pangalanan sa Filipino.
MEMORANDUM SIRKULAR BLG. 172
Nag-uutos na ang mga ulong-liham ng mga tanggapan ng pamahalaan ay isulat sa Pilipino.
Rafae Salas
Ang MEMORANDUM SIRKULAR BLG. 172 ay ipinag-utos niya.
Gintong Panahon
Itinuturing ang panahong hapones na _______ dahil namayapag ang pantikang Tagalog.
Jose P. Laurel
Ang naging pangulo sa panahon ng Hapon ay si ________. Ang kanyang naging papel ay sumunod sa kahilingan ng mga Hapon. (Puppet Government/president)
CO-PROSPERITY SPHERE FOR GREATER EAST ASIA
Layunin ng Japan na pagbuklurin ang mga bansang Asyano sa ilalim ng kanilang pamumuno upang paunlarin ang aspektong panlipunan, pampulitika, pangkultura, at pangkabuhayan ng rehiyon.
MILITARY BLG. 13
Nag-uutos na gawing opisyal na wika ang Tagalog at ang wikang Hapones (Nihonggo)
PHILIPPINE EXECUTIVE COMMISSION
Nagpatupad ang komisyong ito ng mga pangkalahatang kautusan buhat sa tinatawag na Japanese Imperial Forces sa Pilipinas.
Jorge Vargas
Ang PH Executive Commission ay pinamunuan niya.
MILITARY BLG. 2
Itinatag nito ay ang Japanese Education Policy na naglalaman ng iba't ibang patakaran para sa edukasyon ng mga Pilipino.
KALIBAPI O KAPISANAN SA PAGLILINGKOD SA BAGONG PILIPINAS
Ang pagpapabuti ng edukasyon at moral na rehenerasyon at pagpapalakas at pagapapaunlad ng kabuhayan sa pamamatnubay ng Imperyong Hapones ang mga layunin ng kapisanang ito.
Benigno Aquino
Direktor ng KALIBAPI O KAPISANAN SA PAGLILINGKOD SA BAGONG PILIPINAS
Pangkat ni Carlos Ronquillo, pangkat ni Lope K. Santos, at pangkat nina N. Sevilla at G.E Tolentino.
Tatlong pangkat na namayagpag sa usaping pangwika sa panahon ng Hapones.
Jose Villa Panganiban
Nagturo ng Tagalog sa Hapones at di nagtatagalog.
A Shortcut to the National Language.
Ginawa ni Jose Villa Panganiban upang mas mabilis matutunan ng kanyang mag-aaral ang wika.