woordenschat examen

expansie

uitbreiding of groei

expertise

deskundigheid of vakkennis

explicatie

uitleg of verklaring

expliciet

duidelijk en uitdrukkelijk vermeld

exploitatie

het uitbaten of winstgevend gebruiken van iets

exploratie

verkenning of onderzoek

exponent

vertegenwoordiger van een groep of richting
De schrijver is een van de meest invloedrijke …en van de hedendaagse literatuur

expressie

uitdrukking van gevoel of gedachte

exquis

verfijnd, voortreffelijk

De chef-kok presenteerde een … dessert dat een perfecte afsluiting was van de verfijnde maaltijd.

extravagant

overdreven of buitensporig

Voor haar proclamatie droeg ze een … jurk die volledig bezaaid was met glinsterende kristallen en opvallende veren, wat de aandacht van iedereen trok.

extravert

open en naar buiten gericht

extreem

buitengewoon of overdreven

Door de droogte gaven de brandweermannen aan dat er een … grote kans was op bosbranden.

façade

voorgevel; uiterlijke schijn

facet

onderdeel of aspect van een geheel

Om het complexe probleem volledig te begrijpen, moeten we elk …ervan zorgvuldig analyseren, van de economische impact tot de sociale gevolgen.

facilitair

ondersteunend van aard, vooral qua diensten of middelen

De conciërge zorgt ervoor dat alle … zaken in ons schoolgebouw goed geregeld zijn, zoals het licht dat werkt en de verwarming die het doet.

facsimile

nauwkeurige kopie of nabootsing

Omdat het originele, historische document te kwetsbaar was voor de tentoonstelling, werd er een perfecte … van gemaakt die nu veilig in de vitrine ligt.

facultatief

niet verplicht, naar keuze

fait accompli

een voldongen feit

familiair

vertrouwelijk, informeel

fantoom

schijnverschijning of geest

farce

klucht; iets belachelijks of nep

De rechtszaak bleek een complete … te zijn, omdat essentieel bewijsmateriaal op mysterieuze wijze was verdwenen en de uitkomst al vast leek te staan voordat deze begon."

farmaceutisch

met betrekking tot medicijnen of apotheken

fatalistisch

gelovend dat alles door het noodlot bepaald is

federatie

bond van samenwerkende staten of organisaties

feilbaar

in staat om fouten te maken

Zelfs de meest ervaren experts en wetenschappers zijn …; iedereen maakt weleens een fout of heeft de mogelijkheid om zich te vergissen.

fenomeen

opvallend verschijnsel of persoon

fiasco

mislukking

fictief

verzonnen of niet echt

figurant

iemand die zonder tekst meespeelt op de achtergrond

filantroop

iemand die goeddoet voor anderen, vaak via giften

filosofie

denkwijze of wetenschap van het denken

fingeren

doen alsof; vervalsen

De verdachte probeerde zijn onschuld te bewijzen door een alibi te … , maar de rechercheurs ontdekten al snel dat zijn verhaal van begin tot eind verzonnen was.

fixeren

vastzetten of met aandacht staren

flamboyant

opvallend, levendig en kleurrijk in gedrag of stijl

flatteren

vleien of overdreven complimenteren

flegmatiek

kalm, onverstoorbaar

flexibel

buigzaam of gemakkelijk aanpasbaar

fluoresceren

licht uitstralen na belichting

fobie

irrationele angst

focussen

concentreren op iets

forfait

opgave of het niet deelnemen

formalisme

overdreven nadruk op vormen of regels

Door al dat … (strenge regels en procedures) duurde het maanden om een simpele bouwvergunning te krijgen.

formeren

samenstellen of vormen

formidabel

indrukwekkend of geweldig

fragiel

breekbaar of kwetsbaar

franchising

bedrijfsmodel waarbij zelfstandigen een merk exploiteren

McDonald's werkt via …; dat betekent dat lokale winkeliers betalen om hun naam en methode te mogen gebruiken.

frappant

opvallend of opmerkelijk

frauduleus

bedrieglijk of met opzet vals

frequent

vaak voorkomend

frivool

luchtig, niet serieus

Zijn … opmerkingen tijdens de begrafenis waren totaal misplaatst en kwetsten de nabestaanden.

frustratie

gevoel van ontevredenheid door een belemmering

fulmineren

fel uitvallen of heftig tekeergaan

De directeur begon luidkeels te … tegen de medewerkers nadat hij ontdekt had dat belangrijke documenten kwijt waren geraakt, waarbij hij zijn woede ongeremd uitte

fungeren (als)

een functie of rol vervullen

furieus

woedend

futiliteit

iets onbeduidends of kleins

Hij ergerde zich urenlang aan de gemorste koffie, terwijl zijn partner probeerde uit te leggen dat het slechts een … was in vergelijking met hun grotere financiële problemen.

fysisch

natuurkundig

gastronomie

kookkunst op hoog niveau

geavanceerd

modern of technisch ver ontwikkeld

geëxalteerd

overdreven enthousiast of opgewonden

generaliseren

veralgemenen

genereus

gul of edelmoedig

genre

soort of categorie (vooral in kunst/literatuur)

gepredisponeerd

vatbaar of geneigd tot iets

Vanwege haar familiegeschiedenis met hart- en vaatziekten, is zij genetisch ^…om dezelfde problemen te ontwikkelen als ze geen gezonde levensstijl aanhoudt."

gerenommeerd

bekend en met een goede reputatie

"Voor de delicate operatie aan zijn hart wilde de patiënt alleen behandeld worden door een …chirurg, die bekendstond om zijn expertise en succesvolle ingrepen."

gerieflijk

comfortabel

Ze verbleef in een …appartement dat van alle gemakken was voorzien. 

gespeend (van)

missend, vrij van

Zijn presentatie was … enige humor; de spreker droeg de droge feiten monotoon op alsof het een lezing betrof, zonder enige interactie met het publiek”

geste

gebaar of sympathieke daad

gezapig

rustig en wat saai

De film begon erg … en het eerste uur gebeurde er vrijwel niets spannends, waardoor veel kijkers al snel hun aandacht verloren.

gezeglijk

volgzaam of makkelijk te sturen

"De nieuwe stagiair was erg …; hij nam alle opdrachten zonder discussie aan en voerde ze precies zo uit als hem verteld werd."

gigantisch

enorm groot

globaal

algemeen, niet gedetailleerd

glossarium

verklarende woordenlijst

gratificatie

extra beloning of premie

Vanwege de uitstekende jaarresultaten ontving iedere werknemer een …van de directie als blijk van waardering voor hun harde werk."

grotesk

buitensporig of lachwekkend vreemd

"De kunstenaar creëerde een …beeldhouwwerk voor het stadhuis: een metershoge figuur met zes armen en een varkenskop, wat leidde tot veel discussie in de stad

haaks

in een rechte hoek; figuurlijk, in tegenstelling tot

De timmerman controleerde met een winkelhaak of de nieuwe muur wel precies …op de bestaande vloer stond.

controversieel

omstreden, discutabel

conventie

gewoonte, officiële overeenkomst

conventioneel

traditioneel, conservatief =volgens gewoonte

"De boer koos voor …landbouwmethoden, waarbij hij gebruikmaakte van bestrijdingsmiddelen en kunstmest, in plaats van over te stappen op biologisch boeren."

convergeren

naar elkaar toe bewegen, naar hetzelfde punt gaan

coproductie

gezamenlijke productie

corporatie

vereniging van werkgevers en werknemers binnen hetzelfde beroep (geïnspireerd op de middeleeuwse ambachtsgilden)

corpulent

gezet, dik

correlatie

samenhang

Onderzoek heeft een sterke … aangetoond tussen roken en longkanker.

corrumperen

corrupt maken, bederven, omkopen

corrupt

omkoopaar, oneerlijk

coulant

toegevend, soepel

Hoewel de officiële retourtermijn al verstreken was, was de winkelbediende erg … en nam de kapotte waterkoker toch terug.

coup

staatsgreep

crediteur

leverancier aan wie je nog geld moet betalen, schuldeiser

credo

motto, lijfspreuk,mis

criterium

norm, maatstaf

cruciaal

doorslaggevend, beslissend, bepalend

crypto

in het geheim

culinair

de kookkunst betreffend

culmineren

het hoogtepunt bereiken

cultiveren

beschaven, met zorg in stand houden

curieus

merkwaardig; raar

cursor

oplichtend streepje op het beeldscherm vd computer voor ingetoetste tekens

cyclus

kring van steeds terugkerende gebeurtenissen

cynisch

bitter; hard en pijnlijk; niet gelovend in het goede

dagvaarding

oproep om voor de rechter te verschijnen