Badanie mikroskopowe i molekularne w onkologii

Nowotwór złośliwy - cechy (3)

• Zdolność do przerzutów

• Zdolność do nacieków

• Większa dynamika wzrostu

Czym są przerzuty?

Powstawanie nowego ogniska nowotworu - rozprzestrzenienie się przez układ krwionośny/limfatyczny

Czym jest ognisko pierwotne

Miejsce, w którym pierwotnie doszło do narastania nowotworu

Czym jest ognisko wtórne?

Miejsce, w którym powstało nowe ognisko nowotworu (przerzut)

Nowotwór niezłośliwy - cechy

Nie stanowi dużego zagrożenia życia

Ostateczne rozpoznanie nowotworu opiera się na podstawie?

Badania histopatologicznego

Badanie histopatologiczne - co jest badane? (2)

• Materiał tkankowy, pobrany z guza

• Materiał cytologiczny np. cytologia zluszczeniowa

Postawienie prawidłowego rozpoznania choroby nowotworowej wymaga (3)

• Dokładnego badania klinicznego

• Badania laboratoryjnego

• Badania obrazowego

Geny warunkujące ryzyko rozwoju raka piersi? (2)

• BRCA1

• BRCA2

Badanie immunohistochemiczne

Ma na celu wykrycie antygenów w komórkach i tkankach za pomocą odpowiednio znakowanych przeciwciał

Zaawansowanie kliniczne nowotworu na podstawie TNM

• T (guz) - ocena wielkości guza

• N (węzły chłonne) - obecność przerzutów do węzłów chlonnych

• M (przerzuty odlegle) - obecność przerzutów do innych narządów

Nowotwory, które są związane z dziedzicznymi mutacjami (3)

• Rak jelita grubego

• Rak jajnika

• Rak prostaty

Materiał do badan genetycznych stanowią (4)

• Fragmenty tkanki guza

• Fragmenty tkanki zdrowej

• Komórki krwi obwodowej

• Nabłonek jamy ustnej

PET?

Pozytonowa emisyjna tomografia

PET - wskazania (4)

• Poszukiwanie ogniska pierwotnego nowotworu w przypadku CUP syndrome

• Ocena odpowiedzi na leczenie/ wznowy po leczeniu

• Planowanie radioterapii

• Ocena stopnia zaawansowania nowotworu (TNM)

Czym jest węzeł wartowniczy (sentinel)

Pierwszy węzeł na drodze spływu chłonki z ogniska pierwotnego

Metody pozyskiwania materiału do badania histopatologicznego (7)

• Cytologia zluszczeniowa

• BAC - biopsja aspiracyjna cienkoiglowa

• BACC - biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana

• Biopsja gruboigłowa (oligobiopsja)

• Biopsja wycinająca

• Biopsja otwarta

• Badanie śródoperacyjne (doraźne)

Co jest szczególnym wskazaniem do biopsji wycinającej?

Podejrzenie czerniaka

Jaki nowotwór daje najczęściej przerzuty do kości?

Rak prostaty

Czym jest SLMB

Biopsja węzła chłonnego wartowniczego

Węzeł wartowniczy sprawdzamy przy N o wartości?

0

Jaka jest najbardziej precyzyjna biopsja?

Wycinająca

Badanie śródoperacyjne (doraźne) - (2)

• Wykonywane w czasie zabiegu operacyjnego, bo wynik można otrzymać w krótkim odstępie czasu

• Wycięcie fragmentu guza → zamrożenie → pocięcie w kriostacie → poddanie procesowi barwienia po utrwaleniu

Gdzie głównie wykonuje się cytologie zluszczeniowa?

W ginekologii

Biopsja gruboigłowa

• W jakich warunkach wykonujemy?

• Gdzie można wykorzystać pozyskany materiał?

1. Znieczulenia miejscowego

2. Immunohistochemicznym

Biopsja otwarta

• Na czym polega?

• W jakich warunkach się ją wykonuje?

• Kiedy się ją wykonuje?

1. Na wycięciu fragmentu tkanki guza poprzez jego nacięcie

2. Znieczulenia miejscowego lub ogólnego

3. Gdy patolog potrzebuje większej i bardziej reprezentatywnej próbki materiału

Biopsja wycinająca

• Kiedy się ją wykonuje?

• Co jest szczególnym wskazaniem do jej wykonania?

1. Gdy guz jest na tyle mały, ze można całkowicie go usunąć lub jeśli usuwamy węzeł chłonny

2. Podejrzenie czerniaka

Co pozwala określić ocena złośliwości histologicznej nowotworu, w jakich stopniach się ją ocenia?

1. Pozwala ocenić stopień dojrzałości histologicznej nowotworu

2. Od G1 do G4