Tkanki zwierzęce. Tkanka nabłonkowa.

Co to jest tkanka?

zbiór komórek, które pełnią określoną funkcję w organiźmie

Z jakich tkanek pierwotnych pochodzi tkanka nabłonkowa?

z endo-, ekto- i mezodermy

Z jakiej tkanki pierwotnej pochodzi tkanka łączna?

z mezodermy

Z jakiej tkanki pierwotnej pochodzi tkanka nerwowa?

z ektodermy

Z jakiej tkanki pierwotnej pochodzi tkanka mięśniowa?

z mezodermy

Jakim układem komórek charakteryzuje się tkanka nabłonkowa?

zwartym

Na czym osadzone są komórki budujące tkankę nabłonkową?

na błonie podstawnej

Co to błona podstawna?

warstwa substancji międzykomórkowej, której głównym składnikiem jest kolagen

Jaka jest funkcja błony podstawnej?

1. umożliwia zachowanie kształtu komórek nabłonka

2. zapewnia transport substancji między nabłonkiem a sąsiednimi tkankami

Jakie są kryteria podziału nabłonków?

kształt oraz liczba warstw komórek

Ilu warstwowe mogą być nabłonki?

jedno- lub wielowarstwowe

Jakie kształty mogą przyjmować nabłonki?

płaskie, sześcienne i walcowate

Wymień funkcje nabłonków.

ochronna, transportująca, wydzielnicza

Opisz nabłonki ochronne.

okrywają ciało zwierząt; zabezpieczają je przed nadmierną utratą wody, urazami mechanicznymi i drobnoustrojami chorobotwórczymi; wyściełają również jamy narządów wewnętrznych

Jak nazywa się nabłonki ochronne, na których powierzchni komórek znajdują się rzęski?

nabłonki urzęsione lub nabłonki migawkowe

Gdzie występują nabłonki urzęsione?

w drogach oddechowych kręgowców lądowych; u niektórych bezkręgowców na powierzchni ciała;

Co to oskórek?

bezkomórkowa warstwa wytwarzana przez nabłonek okrywający okrywająca ciało

Opisz nabłonki transportujące

umożliwiają przenikanie substancji z jednej strony nabłonka na drugą; dzięki nim odbywa się np. transport tlenu i dwutlenku węgla w narządach wymiany gazowej czy produktów trawienia w jelicie cienkim.

Opisz nabłonki wydzielnicze.

tworzą one gruczoły, które wytwarzają i wydzielają różne substancje np. śluz, enzymy, hormony

Jakie są rodzaje gruczołów ze względu na liczbę komórek?

jedno- i wielokomórkowe

Jaki jest układ komórek wydzielniczych w gruczołach jednokomórkowych?

są rozmieszczone pojedynczo wśród innych komórek nabłonkowych

Podaj przykład gruczołów jednokomórkowych.

gruczoły śluzowe u mięczaków i ryb

Jaki jest układ komórek wydzielniczych w gruczołach wielokomórkowych?

komórki wydzielnicze tworzą zespoły

Podaj przykład gruczołów wielokomórkowych.

gruczoły potowe ssaków

Jak inaczej można podzielić gruczoły?

na gruczoły wydzielania wew- i zewnętrznego

Wymień cechy gruczołów wydzielania wewnętrznego - endokrynnych.

1. ich wydzielina jest odprowadzana do płynów ustrojowych

2. należą do nich gruczoły dokrewne, które wydzielają hormony do krwi

Gdzie odprowadzane są gruczoły wydzielania zewnętrznego - egzokrynne?

do środowiska zewnętrznego np gruczoły potowe lub do światła narządów np wątroba

Podaj definicję gruczołu.

struktura występująca u zwierząt, wyspecjalizowana w produkcji i wydzielaniu substacji

Jaka jest różnica w budowie między gruczołami egzo a endokrynnymi?

gruczoły egzokrynne mają przewód wyprowadzający, a endokrynne nie mają

Jakie wyróżniamy połączenia międzykomórkowe u zwierząt?

połączenia zamykające; desmosomy; połączenia szczelinowe

Jaka jest lokalizacja połączeń zamykających w komórce?

znajdują się w szczytowych częściach komórek

Jaka jest funkcja połączeń zamykających?

uszczelniają one warstwę nabłonka

W jaki sposób desmosomy łączą sąsiednie komórki tkanek?

mechaniczny

Jaka jest funkcja desmosom?

nadają one tkankom dużą odporność mechaniczną

Jaka jest budowa połączeń szczelinowych?

są zbudowane z kompleksów białkowych tzw koneksonów

Jaka jest funkcja połączeń szczelinowych?

umożliwiają one transport jonów i małych cząsteczek polarnych między komórkami

Opisz budowę nabłonka jednowarstwowego.

pojedyncza warstwa komórek o podobnym kształcie, leżących bezpośrednio na błonie podstawnej

Opisz budowę nabłonka jednowarstwowego płaskiego.

zbudowany z silnie spłaszczonych komórek o centralnie położonych jądrach komórkowych

Jaka jest funkcja nabłonka jednowarstwowego płaskiego?

pełni funkcję bariery fizycznej, która jednocześnie umożliwia transport różnych substancji między dwoma oddzielanymi środowiskami

Opisz budowę nabłonka jednowarstwowego sześciennego.

jest zbudowany z komórek o kształcie sześcianu, mają centralnie położone jądra komórkowe, liczne mitochondria i aparaty Golgiego oraz silnie rozbudowaną siateczkę śródplazmatyczną

Jaka jest funkcja nabłonka jednowarstwowego sześciennego?

głównie wchłaniania i wydzielania

Opisz budowę nabłonka jednowarstwowego walcowatego.

jest zbudowany z wysokich komórek o kształcie walca; mają one jądra komórkowe zlokalizowane blisko błony podstawnej, liczne aparaty Golgiego i silnie rozbudowaną siateczkę śródplazmatyczną

Jaka jest funkcja nabłonka jednowarstwowego walcowatego?

głównie wchłaniania i wydzielania

Opisz budowę nabłonka jednowarstwowego wielorzędowego.

jest zbudowany z jednej warstwy komórek o różnej wysokości, co sprawia że jądra komórkowe tworzą kilka rzędów

Opisz budowę nabłonka wielowarstwowego.

są zbudowane z wielu warstw komórek, są charakterystyczne dla kręgowców

Opisz budowę nabłonka wielowarstwowego płaskiego.

jest zbudowany z wielu warstw komórek, które spłaszczają się w miarę wzrostu odległości od błony podstawnej

Jaka jest funkcja nabłonka wielowarstwowego płaskiego?

ochronna