H3 Handel en nijverheid in de vroege middeleeuwen

Wat zijn de methodologische uitdagingen bij het onderzoek naar handel + nijverheid in de vroege middeleeuwen?

- Geschreven bronnen (Kostbaar, - interesse, vral anekdotisch)

Archeologie: vral gebruiksvoorwerpen uit duurzaam materiaal; maar koopwaren X duurzaam materiaal 

Omschrijf de crisis en verval van nijverheid in de vroege middeleeuwen

5e E: terugval muntslag

• Schaarste; kl transacties -> brons, ruilhandel; edelmetaal: kerkschatten, luxe (juwelen,...-

+ Terugval handelsstromen

• - O luxegoederen; - andelsverkeer MZgebied; - langeafstandhandel

Bespreek de verklaringen voor het crisis en verval van nijverheid in de vroege middeleeuwen

1 Teloorgang ROM staatseconomie

Rom implodeerd, economie ook

Kritiek: /+ nadruk rol overheid

2 Opmars Islam (Pirenne-these)

W: moslimrijk + islamitische piraten

O: - rijke BYZ provincies -> Arabische expansie

Kritiek: tijdelijk (8e E: herstel); Islam pos ←> handel; integratie WEU in handelsnetwerk; + munten → monitarisering

3 Tanende vraag v aristocraten

RR: + vraag; Laatantieke tijd: - grondbezit, kl schaal, - vraag; 7e + 8e E: opnieuw accumulatie rijkdom

Kritiek: =/= regionaal
G: 700 = herstel bezitsconcentratie (FR + rijk)
B: krimp 5e E, 8e E: herleving prod
IT: pol verbrokkeling; 9e E: opkomst steden

Bespreek de heropleving van nijverheid in de vroege middeleeuwen

700-1000

Verklaring:

• + klimaat -> agrarische heropleving

• Consolidatie Grgrondbezit

• Pol consolidatie
  W: rustiger (BB = rijken)
  O: BYZR - herstel 9e E

Bespreek de week- en jaarmarkten in de vroege middeleeuwen

Weekmarkten:

 700: ++ in NW-EU

• Landbouwoverschotten, nijverheidsprod

• Ruraal: op domeinen /Soms buiten muren ROM steden

• Lokale boeren: eigen producten
  Tussenpersonen in dienst v domeinen (onvrij)
  Autonome handelaars (X vast aan domein)

Jaarmarkten:

• Lokaal/regionaal + interregionaal
  Lokale goederen <-> exotische waren (O)

• Rondtrekkende handelaars

• Drukke rivierroutes
  7e E: St-Denis (abdij)

Beschrijf de evolutie van de handel op de Noordzee

7e E: Seine, Jutland, N+Z EN -> Oostzee; Uitwisselingen SCAND, EN, NW EU + BALT

Emporia

7e-9e E: bloei

9e E: verval

• Verplaatsing handelaars -> inlandse centra
  / ?- autoriteit v koning (die emporia beschermen)
  / Klimaat =/= -> ?opdrogen rivier
  / ?Noormannen (X versterkt -> makk. doelwit)

9e-10e E: Noormannen

=> abdijen, steden, emporia

=> disruptie handel (plundering) // stimulans handel (verkopen buit)

regionale =/=; snel herstel 

8e-11e E: dominantie langeafstandshandel

Beschrijf de handel op het Mediterrane gebied

800: Integratie =/= werelddelen

• 750: Stabiliteit MZ-gebied
  Stabiliteit hersteld BYZR
  Stimulans dr kalifaat (handelszone, goudmijnen)

• Focus: emporia -> steden

• Import luxegoederen, textiel, keramiek, slaven, 
  + pol bewustzijn binnen handelssteden

Bespreek de nijverheid binnen de vroege middeleeuwen

Vroege ME: -> platteland, kl schaal

700: (heropleving) domeinen, nijverheid

Landbouweconomie (+ techniek)

Ambachtsproductie (onvrijen -> jobs, gunsten (erfenis))

• Textiel (Fries laken), hout, glas + keramiek, zoutwinning, Ijzersmeedkunst (FR zwaarden)