Kontemporêre sosio-ekonomiese kwessies (4)

Flashcards oor Kontemporêre sosio-ekonomiese kwessies

Ekonomiese misdaad

Wanneer geld op ‘n onwettige wyse vir persoonlike gewin bekom word.

Bevolkingsgroei

Die koers waarteen die bevolking in die land toeneem.

Korrupsie

Dit vind plaas deur oneerlike saketransaksies soos omkopery.

Storting

Wanneer oorskot internasionale goedere ingevoer word wat die plaaslike mark oorstroom.

Seksuele teistering

Ongevraagde optrede van ‘n seksuele aard van kollegas in die werksomgewing.

Rowery

Goedere word onwettig gekopieer en verkoop sonder die toestemming van die geregistreerde eienaar.

Etiese wangedrag

Oonaanvaarbare gedrag binne-in die besigheid.

Patent

‘n Eksklusiewe reg word aan die eienaar van die uitvinding deur die regering gegee vir ‘n beperkte tyd van twintig jaar.

Kopiereg

Die reg om die eienaar se intelektuele eiendom te beskerm om sodoende die onwettige gebruik daarvan te verhoed.

Handelsmerk

‘n Unieke simbool wat die spesifi eke handelsmerk/besigheid beskerm.

Vakbond

‘n Werknemers organisasie wat poog om die werksomstandighede van die werkers te verbeter.

Staking

Nywerheidsaksie wanneer werkers weier om te werk.

Uitsluiting

‘n Vorm van ‘n nywerheidsaksie wat gebruik word om werkers te verhoed om die besigheidsperseel binne te kom.

Nywerheidsaksie

Aksie wat geneem word deur werknemers wanneer hulle versoeke nie deur die werkgewer toegestaan word nie.

Werkplekforum

‘n Werknemerskomitee wat deur die werkers ingestel word om met die werkgewer te skakel oor sake van die werkplek.

Inflasie

‘n Algemene verhoging in die pryse van goedere en dienste.

Lae inkomste-vlakke

Suid-Afrika het een van die mees skeefgetrekte inkomsteprofi ele in die wêreld. Dit kan toegeskryf word aan die verskille in salarisse tussen hoë inkomste verdieners vs lae inkomste verdieners.

Sosiale, kulturele en demografi ese kwessies

Die bevolking van ‘n land word gekenmerk deur hul ouderdom, geslagsverhouding, en die samestelling van ras van die mense in die land. Hierdie demografi ese faktore beïnvloed die samestelling van die bevolking in die land.

Ekonomiese misdaad

Ook bekend as witboordjie misdaad, en sluit kriminele aktiwiteite in soos die ongemagtigde gebruik van geld wat nie aan ‘n persoon behoort nie.

Etiese wangedrag

Gedrag deur die werknemers van ‘n besigheid wat nie in ooreenstemming is met die waardes van die besigheid nie.

Seksuele teistering

Onwelkome en ongewenste optrede van ‘n seksuele aard teenoor ‘n ander persoon in.

Korrupsie

Enige daad van oneerlikheid soos omkopery/diefstal/ samespanning/”kickbacks”.

Wanbestuur van fondse

Die verkeerde gebruik van fondse – byvoorbeeld onregmatige uitgawes – wat nie aan die persoon/werknemer behoort nie.

Bevolkingsgroei

Die persentasie verandering in die bevolking as gevolg van geboortes, sterftes en verskuiwing na ander lande.

Ongeletterdheid

Mense wat nie kan lees of skryf nie.

Gebrek aan vaardighede

In sommige rigtings soos onderwys, medies, ingenieurs en die finansiële sektor, word ernstige tekorte aan opgeleide werkers ervaar.

Onbeskikbaarheid van natuurlike hulpbronne

Olie, steenkool, water en goud is voorbeelde van natuurlike hulpbronne. Hierdie hulpbronne word toenemend skaars.

Uitgeput

Alles is opgebruik

Ondoeltreffende in gebruik van natuurlike hulpbronne

Kom voor wanneer die aantal produkte wat geproduseer word, minder is as die maksimum moontlike uitset van goedere en dienste bo die inset van die hulpbronne.

Storting (dumping)

Kom voor wanneer ‘n land of maatskappy produkte uitvoer teen pryse wat laer is as die internasionale invoermarkprys en laer as die pryse wat in die uitvoerland se plaaslike mark gehef word.

Uitputting van natuurlike hulpbronne

Verwys na die oor-aanwending van natuurlike hulpbronne wat kan lei tot uitputting van hierdie hulpbronne.

Stakings

‘n Gesamentlike georganiseerde aksie deur werknemers en hul vakbondverteenwoordigers waarin hulle aktiwiteite staak, om sodoende te probeer om werkgewers te dwing om aan hul eise te voldoen.

Verpligtend

Noodsaaklik vir (iemand) as ‘n plig of verantwoordelikheid

Nywerheidsverhoudinge

Verwys na die verhoudinge tussen ‘n werkgewer en werknemers. In hierdie verhoudinge word besighede gelei deur die Wet op Arbeidsverhoudinge (no 66 van 1995).

Sloerstakings

‘n Sloerstaking is ‘n vorm van nywerheidsaksie waar werkers doelbewus die werk of progressie vertraag as ‘n vorm van protes.

Uitsluitings

‘n Uitsluiting vind plaas wanneer die werkgewer die stakende werknemers verhoed om die besigheidsperseel binne te kom.

Wet op Arbeidsverhoudinge (WAV) (No. 66 van 1995)

Wetgewing soos die WAV is ingestel om regverdige arbeidspraktyke in die werkplek te verseker.

Vakbonde

‘n Vereniging wat gevorm word deur werkers om hulle regte in die werkplek te beskerm.