KOMPAN

Henry Gleason (1999)

Ang wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo.

Sa aklat nina Bernales et al. (2002)

Wika bilang proseso ng pagpapadala at pagtanggap ng mensahe sa pamamagitan ng simbolikong cues na maaaring berbal o di-berbal.

Sa aklat nina Mangahis et al. (2005)

Ang wika ay may mahalagang papel na ginagampanan sa pakikipagtalastasan

Pamela C. Constantino at Galileo S. Zafra (2000)

Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o makapag-usap ang isang grupo ng mga tao.

Bienvenido Lumbera (2007)

●Ang wika ay parang isang hininga.

Alfonso Santiago (2007)

●Wika ang sumasalamin sa mga mithiin, lunggati, pangarap, damdamin, kaisipan o saloobin, pilosopiya, kaalaman at karunungan, moralidad, paniniwala, at mga kaugalian ng tao sa lipunan.

Ibang Diksyonaryo

●Ang wika ay sistema ng komunikasyon ng mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o pasalitang simbolo.

UP Diksyonaryong Filipino (2001)

●Ang wika ay lawas ng mga salita at sistema ng paggamit sa mga ito na laganap sa isang sambayanan na may iisang tradisyong pangkultura at pook na tinatahanan.

SB Biak na Bato (Nobyembre 1, 1897)

ØKauna-unahang pagkilala sa Tagalog bilang opisyal na wika ng bagong tatag ng pamahallaang rebolusyonaryo.

Artikulo VIII

ØAng wikang tagalog ay siyang magiging opisyal na wika ng Republika.

Konstitusyon ng Malolos (Enero 21, 1899)

ØItinadhanang pansamantalang gamitin ang wikang Espanyol bilang opisyal na wika bagama't noon pa lamang ay nakikita na ang maaaring maging papel ng Ingles sa bansa.

Komisyong Schurman (Marso 4, 1899)

ØNapalitan na ng Ingles ang Espanyol. Dumami na ang natutong magbasa at magsulat sa wikang Ingles dahil ito ang naging tanging wikang panturo batay sa rekomendasyon.

Philippine Commission - Batas Blg. 74 (1901)

ØNag-uutos sa paggamit ng Ingles bilang wikang panturo o midyum ng pagtuturo sa lahat ng paaralan.

Batas Komonwelt Blg. 577

ØNagtagubilin sa paggamit ng mga wikang bernakular bilang wikang pantulong sa pagtuturo sa buong kapuluan sa buong taong aralan 1932-1933

Batas Tydings-McDuffie (Marso 24, 1934)

ØKinausap ni Pangulong Queson na ipagpatibay ni Pangulong Franklin D. Roosevelt ng Estados Unidos ang batas na ito na nagtatadhanang pagkakalooban ng kalayaan ang Pilipinas matapos ang sampung taong pag-iral ng Pamahalaang Komonwelt.

Purista

Hapones na nagtutulak na gawing wikang pambansa ang tagalog

Pebrero 8, 1935

ØPinagtibay ng Pambansang Asemblea ang konstitusyon ng Pilipinas na niratipika ng sambayanan noong Mayo 14, 1935

Seksiyon 3, Artikulo XIII (1935)

ØAng Pambansang Asemblea ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang pangkalahatang pambansang wika na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hangga't walang ibang itinatadhana ang batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting mga wikang opisyal.

1935

ØHalos lahat ng kautusan, proklamasyon, at mga batas ay nasa wikang Ingles na.

Wenceslao Q. Vinzons

Ang nanguna sa paggawa ng resolusyon tungkol sa wikang pambansa na kinatawan mula sa Camarines Norte.

Seksiyon 3, Artikulo XIV ng Konstitusyon ng 1935

ØAng Kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang Wikang Pambansa batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.

Batas Komonwelt Blg. 184 (Oktubre 7, 1936)

ØSa pangunguna ng puno ng Committee on Style sa Kongreso ni Kgg. Norberto L. Romualdez na nagbigay-daan para maitatag ang Surian ng Wikang Pambansa.

Oktubre 27, 1936

ØIpinahiwatig ni Pangulong Quezon ang kaniyang Plano na magtatag ng Surian ng Wikang Pambansa.

Surian ng Wikang Pambansa (SWP)

ØMagsagawa ng mga pag-aaral hinggil sa mga umiiral na katutubong wika sa Pilipinas at mula roon ay pumili ng magiging batayan ng wikang pambansa.

Nobyembre 13, 1936

ØPinagtibay ng ng Kongreso ang Batas Komonwelt Blg. 184, na nagtatag sa unang Surian ng Wikang Pambansa.

1.Gumawa ng pag-aaral sa mga pangkalahatang wika sa Pilipinas;

2.Magpaunlad at magpatibay ng isang wikang panlahat ng Wikang Pambansa batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika; at

3.Bigyang-halaga ang wikang pinakamaunlad ayon sa balangkas, mekanismo, at panitikang tinatanggap.

Magbigay ng halimbawa ng Kapangyarihan at Tungkulin ng SWP

1.Ginagamit ng nakararaming Pilipino na siyang wika ng Maynila na sentro ng kalakalan.

2.Ginagamit sa pagsulat ng pinakadakilang panitikan ng lahi.

3.May pinakamaunlad na balangkas, mayamang mekanismo, at madaling matutuhan ng mga Pilipino.

4.Maraming salita na may pinakamalapit na hawig sa iba pang mga wika.

Batayan sa Pagpili ng Magiging Wikang Pambansa

Enero 12, 1937

ØHinirang ng Pangulo ang mga kagawad ng Surian, alinsunod sa Seksiyon 1, Batas Komonwelt 185.

üJaime de Veyra (Bisaya, Samar-Leyte)

üSantiago A. Fonacier (Ilocano)

üFilemon Sotto (Cebuano)

üCasimiro Perfecto (Bicolano)

üFelix S. Rodriguez (Bisaya, Panay)

üHadi Butu (Mindanao)

üCecilio Lopez (Tagalog)

Mga Kagawad ng SWP(Just familyarise langs)

Nobyembre 7, 1937

ØInilabas ng Surian ang resolusyon na Tagalog ang gawing batayan ng pambansang wika.

Full name of Dr Jose Rizal

José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda

Blg. 134

Noong anibersaryo ng kamatayan ni Dr. Jose P. Rizal, Disyembre 30, 1937, lumabas ang kautusan tagapagpaganap ng___________________na nagpapatibay sa Tagalog bilang batayang wika ng Pambansang Wika ng Pilipinas.

Batas Komonwelt Blg. 333

ØAng Surian ay ipinaiilalim sa tuwirang pamamahala at pangangasiwa ng Pangulo ng Pilipinas.

Abril 1, 1940

Inilabas ang kautusang tagapagpaganap Blg. 263.

1.Pagpapalimbag ng A Tagalog-English Vocabulary at ng isang aklat sa gramatika na pinamagatang Ang Balarila ng Wikang Pambansa; at

(Abril 1, 1940) Inilabas ang kautusang tagapagpaganap Blg. 263.Ipinag-uutos nito ang:

2.Pagtuturo ng Wikang Pambansa simula Hunyo 19, 1940 sa mga paaralang pampubliko at pribado sa buong kapuluan.

(Abril 1, 1940) Inilabas ang kautusang tagapagpaganap Blg. 263.Ipinag-uutos nito ang:

Prof. Leopoldo Yabes

ØAyon sa kaniya, ang pangangasiwaang Hapon ang nag-utos na baguhin ang probisyon sa Konstitusyon at gawing Tagalog ang Pambansang Wika.

Artikulo IX, Seksiyon 2 ng Konstitusyon ng 1943

ØNakasaad na, "Ang Pamahalaan ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapalaganap ng Tagalog bilang pambansang wika.

Hunyo 4,1946

ØNang matapos na ang digmaan, ganap nang ipinatupad ang Batas Komonwelt Blg. 570 na nagtatakdang wikang opisyal na ang pambansang wika.

Marso 6, 1954

ØNilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang Proklamasyon Blg. 12 para sa pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa mula Marso 29 hanggang Abril 4 taon-taon.

Setyembre 1955

ØSinusugan ng Proklamasyon Blg. 186 ang paglilipat sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13 hanggang 19 taon-taon bilang paggunita sa kaarawan ni Pangulong Manuel Quezon na kinikilala bilang "Ama ng Wikang Pambansa"

1955

ØInilabas ni Kalihim Jose F. Romero ng Kagawaran ng pagtuturo ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na nagtatakdang "kailanma'y tutukuyin ang Wikang Pambansa, ito ay tatawaging Pilipino."

Oktubre 24, 1967

ØNilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos ang kautusang tagapagpaganap Blg 96 na nag-uutos na ang lahat ng gusali, edipisyo, at tanggapan ng pamahalaan ay dapat nakasulat sa Pilipino.

Marso 27, 1968

ØInilabas ng Kalihim Tagapagpaganap na si Rafael Salas ang Memorandum Sirkular Blg. 96 na nag-aatas na lahat ng letterhead ng mga tanggapan, kagawaran, at sangay ng pamahalaan ay dapat nakasulat sa Pilipino at may katumbas na Ingles sa ilalim nito.

1970

ØNaging wikang panturo ang Pilipino sa antas ng elementarya sa bias ng Resolusyon Blg. 70.

Bisa ng Resolusyon Blg. 73-7 ng Pambansang Lupon ng Edukasyon

ØIsinama ang Ingles at Pilipino (Pilipino pa ang tawag noon) sa kurikulum mula elementarya hanggang kolehiyo, publiko man o pribado.

1974

ØSinimulang ipatupad ang patakarang edukasyong bilingguwal sa bansa.

1978

ØIniatas ng Kautusan Pangministri ng Kagawaran ng Edukasyon ang pagkakaroon ng anim na yunit ng Filipino sa lahat kurso sa kolehiyo, maliban sa kursong pang-edukasyon na dapat kumuha naman ng 12 yunit.

Marso 12, 1987

ØSa isang Order Pangkagawaran Blg. 22 s. 1987, sinasabing gagamitin ang Filipino sa pagtukoy sa Wikang Pambansa ng Pilipinas. Kasunod ito ng pagpapatibay sa Konstitusyon ng 1987 na nagsasaad na ang pambansang wika ng Pilipinas ay Filipino.

Tagalog

Katutubong wikang pinagbatayan ng pambasang wika ng Pilipinas (1935)

Pilipino

Unang tawag sa pambansang wika ng Pilipinas (1959) Tagalog

Filipino

kasalukuyang tawag sa pambansang wika ng Pilipinas, lingua franca ng mga Pilipino, at isa sa mga opisyal na wika sa Pilipinas kasama ang Ingles (1987)

pinipintuho

Hinahangaan/minamahal

hiraya

imahinasyon,pangrap o pagasa

hiraya manuwari

mangyari nawa ang pangarap mo

alpas

pagging malaya sa kawalan

sapantaha

hinala, guni-guni

pahimakas

huling paalam

ulayaw

kasama, kabatid, kapiling

marayuho

to be enchanted to someone, hinahangaan, inspirasyon

kalinaw

Peace, kapayapaan

gunita

alaala

. halimuyak

Matinding amoy na mabango

Register

Ang isang salita o termino ay maaaring magkaroon ng iba't ibang kahulugang ayon sa larangan o disiplinang pinaggagamitan nito

ØHalimbawa pa ng register ang salitang "kapital" na may kahulugang "puhunan" sa larangan ng pagnenegosyo at may kahulugan namang "punong lungsod" o "kabisera" sa larangan ng heograpiya.

CHIL LANGS MGA SAMPLE LANG NG REGISTER

Guro-Estudyante

ESAMPLE NG REGISTER

Doktor at Nars-Pasyente

Abogado-Kliyente

Pari-Parokyano

Tindero/Tindera-Suki

Drayber/Konduktor-Pasahero

Artista-Tagahanga

Politiko-Nasasakupan/Mamamayan

SAMPLES ULE NG REGISTER(REBYU)

EKONIMIKS-POLITIKA-EDUKASYON-LITERATURA

Kita-Pamahalaan-Pagsusulit-Akda

Konsumo-Batas-Enrollment-Prosa

Kalakal-Kongreso-Klase-Awit

Puhunan-Senado-Class Record-Mitolohiya

Register para sa Iba't Ibang Propesyon o Larangan:(REVIEW)

EKONIMIKS-POLITIKA-EDUKASYON-LITERATURA

Pamilihan-Korte-Kurikulum-Awtor

Pananalapi-Eleksiyon-Kampus-Salaysay

Produkto-Korapsyon-Akademiks-Tauhan

Register para sa Iba't Ibang Propesyon o Larangan:((REVIEW)

Heograpikal na Varayti ng Wika

pagkakaiba sa mga katawagan at kahulugan ng salita ginagamit sa ibat ibang lugar.

SALITA-FILIPINO-KAHULUGAN SA IBANG LUGAR

Ibon-Hayop na lumilipad-Langgam(Sinigbuanong Bisaya)

Mangutang-Nanghihiram ng pera-Pagtanong ng direksiyon(Pampanga)

Maganda-Kaakit-akit tingnan-Mahusay(Samar)

Oras-Panahon-Hugas(Pangasinan)

Salvage-Pagpatay-Iligtas o Isalba(Ingles)