Biofizyka - Podstawy nieinwazyjnej oceny układu krążenia

Jakie są nieinwazyjne metody pomiaru ciśnienia?

-Metoda palpacyjna (Riva-Rocciego)

-Metoda osłuchowa

-Metoda ultrasonograficzna

-Metoda oscylometryczna

-Tonometria aplanacyjna

Jakie są inwazyjne metody pomiaru ciśnienia?

-Czujnik poza naczyniem

-Czujnik wewnątrz naczynia

Jakie są nieinwazyjne metody sprawdzania przepływu krwi?

-Ultrasonografia metodą Dopplera

-Przepływometria laserowa

-Pletyzmografia tensometryczna '

-Pletyzmografia bioimpendacyjna

-Pletyzmografia fotoelektryczna

-Metoda termokonwekcji

Jakie są inwazyjne metody sprawdzania przepływu krwi?

-Metoda rozcieńczania barwnika

-Metoda termodulycji

-Metody radioizotopowe

Co to ciśnienie tętnicze?

Ciśnienie wywierane przez krew na ściany tętnic, przy czym rozumie się pod tą nazwą ciśnienie w największych tętnicach np. w tętnicy ramiennej.

Co się składa na ciśnienie tętnicze?

Ciśnienie tętnicze = pojemność minutowa x opór obwodowy

1.pojemności wyrzutowej serca 2.rozmiaru tętnic 3.objętości krwi

2+3 składają się na opór obwodowy

Ile wynosi optymalne ciśnienie tętnicze?

130/85 mmHg

Czym jest ciśnienie tętna (PP)?

Ciśnienie tętna (PP) to różnica między ciśnieniem skurczowym (SP) a ciśnieniem rozkurczowym (DP) w cyklu pracy serca.

Czym jest średnie ciśnienie?

Średnie ciśnienie w czasie całego cyklu pracy serca

Jak oszacować średnie ciśnienie (MAP)?

Można je oszacować wg wzoru MAP =DP+PP/3 (średnie prawidłowe 93,33 mmHg u człowieka) SP i DP są inne w różnych obszarach układu tętniczego, ale MAP jest zbliżone (sytuacja fizjologiczna)

PP - ciśnienie tętna

DP - ciśnienie rozkurczowe

Jakie ciśnienie powinno być na mankiecie zaciskowym podczas pomiaru ciśnienia?

20-30mmHg wyższe niż ciśnienie skurczowe

Jak musi być położony mankiet zaciskowy podczas pomiaru ciśnienia?

-Szerokość i długość komory powietrznej w mankiecie musi być dopasowana do obwodu ramienia.

-Mankiet musi obejmować, co najmniej 80% obwodu ramienia i być umieszczony centralnie nad tętnicą promieniową

-Mankiet musi być na poziomie serca.

Jakie są zalety i wady pomiaru ciśnienia palpacyjnie?

1. Zalety:

-Umożliwia pomiar nawet w hałaśliwym otoczeniu

-Nie wymaga skomplikowanych urządzeń

1. Wady:

-Można zmierzyć tylko ciśnienie skurczowe

-Nieprzydatna do pomiarów u dzieci i chorych z niskim ciśnieniem tętniczym

W metodzie osłuchowej pomiaru ciśnienia fala tętna wytwarza (ile) tonów (kogo?)

Tony Korotkowa. Wyróżnić można 5 tonów, co umożliwia pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Tony Korotkowa można wysłuchać za pomocą stetoskopu lub mikrofonu (pomiary automatyczne).

Jakie są zalety i wady pomiaru ciśnienia osłuchowo?

1.Zalety:

-Prosta i nie wymaga kosztownej aparatury

2.Wady:

-Nieprzydatna w głośnym otoczeniu

-Różnice pomiarów między osobami dokonującymi pomiarów

-Ryzyko błędów mechanicznych (wyciek rtęci, nieszczelność układu powietrznego, przeszkody mechaniczne

-Słaba korelacja z ciśnieniem wewnątrztętniczym

-Duże błędy u dzieci chorych z hipotensją (HIPOTENSJA – obniżenie ciśnienia tętniczego poniżej 100mmHg ciśnienia skurczowego lub 60 mmHg ciśnienia rozkurczowego)

Na czym polega metoda ultrasonograficzna pomiaru ciśnienia?

Wykorzystywany jest przez skórny sensor dopplerowski. Dokonuje się pomiarów ruchów ścian naczynia w różnych fazach zaciskania naczynia. Światło naczynia się otwiera i zamyka w każdym cyklu serca. DP < P w mankiecie < SP

Jakie są zalety i wady pomiaru ciśnienia ultrasonograficznie?

1.Zalety:

-Mogą być zastosowane w głośnym otoczeniu

-Można je stosować u dzieci i osób z niskim ciśnieniem

2.Wady:

-Ruchy ciała powodują zmianę odległości od czujnika do naczynia

Na czym polega metoda oscylometryczna pomiaru ciśnienia?

Fala tętna wewnątrz naczynia jest transmitowana przez mankiet i dreny do przetwornika (np. piezoelektrycznego). Mankiet jest opróżniany albo w sposób linowy albo stopniowany. Oscylacje ciśnienia tętniczego (można je wykrywać poprzez pomiar tj. gdy P > SP i P < DP) nakładają się na ciśnienie w mankiecie. SP i DP są mierzone na podstawie amplitud oscylacji, co wymaga zastosowania odpowiedniego empirycznego algorytmu.

Jakie są zalety i wady pomiaru ciśnienia oscylometrycznie?

1.Zalety:

-Prosta w użyciu i wiarygodna

-Można ją wykonywać nawet w przypadku niskiego ciśnienia

2.Wady:

-Algorytmy poszczególnych producentów dają różne wyniki zwłaszcza przy zaburzeniach rytmu serca

Na czym polega tonometria aplanacyjna?

Czujniki ciśnienia (najczęściej ułożone liniowo) wywierają ucisk na powierzchownie położone naczynie, pod którą leży kość (tętnica i kość promieniowa). Użyty musi być zestaw czujników a nie pojedynczy czujnik gdyż przynajmniej jeden detektor musi być ułożony dokładnie nad naczyniem. Gdy naczynie jest uciśnięte ciśnienie w jego otoczeniu równe jest ciśnieniu tętniczemu. Ciśnienie zwiększane jest w sposób ciągły a pomiarów dokonuje się wtedy, kiedy światło tętnicy jest w połowie uciśnięte.

Jakie są zalety i wady pomiaru ciśnienia tonometrią aplanacyjną?

1.Zalety:

-Można ją używać od nieinwazyjnego, niebolesnego, ciągłego pomiaru

2.Wady:

-Duży koszt

-Ruchy nadgarstka i ścięgien lub innego obszaru pomiarowego zmieniają mierzone wartości

-Trzeba go skalibrować.

Jak nieinwazyjnie zmierzyć ciśnienie centralne (w aorcie)?

Do pomiaru używa się tonometrii aplanacyjnej. Aparat dokonuje analizy kształtu fali tętna na tętnicy promieniowej lub ramiennej, a następnie na podstawie tak zwanej funkcji transferowej wylicza kształt fali aortalnej.

Jak brzmi prawo Laplaca?

Naprężenie ściany naczynia równoważące dane ciśnienie we wnętrzu naczynia jest tym większe, im większa jest objętość naczynia; prawo determinujące siłę skurczu mięśnia sercowego oraz wyjaśniające mechanizm tworzenia gradientu ciśnień w układzie krążenia.

Jak przeprowadzić pomiar tętna bezpośrednio?

-Pomiar bezpośredni = pomiar inwazyjny

-Naczynie nakłute, do jego światła zakładany jest elastyczny cewnik

-Najczęściej nakłuwane są tętnica promieniowa i udowa

-Można stosować systemy czujników wewnątrznaczyniowych lub zewnątrznaczyniowych

-Metody te dają dokładne wyniki (metody referencyjne), ale niosą różne zagrożenia

-Są stosowane tylko wtedy, gdy wymagane jest ciągłe mierzenie ciśnienia tętniczego zwłaszcza przy dynamicznie zmieniającym się stanie organizmu.

-Niewątpliwą zaletą jest stały pomiar (bit to bit)

Na czym polega pomiar ciśnienia czujnikiem pozanaczyniowym?

Czujnik (detektor) jest zlokalizowany za cewnikiem a ciśnienie w naczyniu jest transmitowane poprzez płyn, który wypełnia cewnik.

Jakie metody pomiaru może stosować czujnik pozanaczyniowy?

-Tensometryczny

-Pojemnościowy

-Podatnościowy

-Optoelektroniczny

-Piezoelektryczny (zjawisko piezoelektryczne - pojawienie się na powierzchni kryształu ładunków elektrycznych pod wpływem naprężeń mechanicznych)

Jakie są główne błędy pomiaru ciśnienia gdy stosujemy czujnik pozanaczyniowy?

Głównym źródłem błędów jest połączenie hydrauliczne:

-Zbyt wąski cewnik

-Zbyt długa droga przenoszenia sygnału

-Wady łączników

-Powietrze w cewniku