H2 - The body's Physical systems

Bijnieren (Adrenal gland)

klier die aantal hormonen produceert, bv adrenaline

longblaasjes (alveoli)

deel van longen waar zuurstof- en kooldioxide-uitwisseling met het bloed plaatsvindt

antilichaam (antibody)

beschermingsstoffen die door het lichaam worden gevormd als specifieke reactie op antigen

humorale afweer (antibody-mediated immunity)

afweer door vorming en vernietiging van antigen-antilichaam-complexen

antigeen (antigen)

lichaamsvreemde stoffen die het vermogen hebben om in het lichaam antistoffen op te wekken en hier een binding mee aan te gaan

atherosclerose (atheroslerosis)

voortschrijdend proces waarbij vetachtige stoffen in de wand van slagaders worden afgezet, die daardoor langzaam vernauwen

slagaderen

arteries

arteriosclerose (artherosclerosis)

slagaderverharding

hartboezem

atrium

B-lymfocyt (B-cell)

witte bloedcel die een centrale rol speelt in de humorale afweer

bronchiën (bronchial tubes)

vertakkingen van de luchtpijp

bronchioli (bronchioles)

kleine vertakkingen van de bronchiën

capillairen (capillaries)

haarvaatjes

cellulaire afweer (cell-mediated immunity)

afweersysteem op cel niveau waarbij T-lymfocyten lichaamsvreemde stoffen onschadelijk maken

cerebellum (cerebellum)

kleine hersenen

cerebrum (cerebrum)

grote hersenen

dikke darm (colon en rectum)

het proximale (colon) en distale (rectum) deel van de dikke darm

twaalfvingerige darm (duodenum)

verbinding tussen maag en dunne darm: wordt ook wel als eerste deel van dunne darm beschouwd; plaats van secretie van alvleesklierenzymen

rode bloedcellen (erythrocytes)

bloedcellen die vooral voor zuurstoftransport zorgen

slokdarm (esophagus)

verbinding tussen mondholte en maag

dunne darm (jejenum, ileum)

het proximale (jejenum) en distale (ileum) deel van de dunne darm

strottenhoofd

Larynx

witte bloedcellen (leukocytes)

bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het afweersysteem

limbisch systeem (limbic system)

groep van hersenkernen

lipiden (lipids)

vetachtige stoffen

lymfatische organen (lymphatic/lymphoid organs)

organen van lymfatisch stelsel

lymfeknopen (lymph nodes)

vloeistof reinigende organen

lymfocyten (lymphocytes)

witte bloedcellen, onderdeel van specifiek immuunsysteem

alvleesklier (pancreas)

belangrijke bron van spijsverteringsenzymen

fagocyten (phagocytes)

witte bloedcellen, onderdeel van aspecifiek immuunsysteem

hypofyse (pituitary gland)

hersenaanhangsel, vormt hormonale schakel tussen het centrale zenuwstelsel en de endocriene klieren

bloedplaatjes (platelets)

bloedcellen die een belangrijke rol spelen in de bloedstolling

ademhalingsbloedsomloop/kleine bloedsomloop

respiratory (pulmonary) circulation

ruggenmerg (spinal cord)

het deel van het centrale zenuwstelsel dat loopt van de hersens door de ruggengraat

zwezerik (thymus)

hormoonproducerende klier

schildklier (thyroid gland)

hormoonproducerende klierl

luchtpijp (trachea)

verbinding tussen mondholte en longen

systeem bloedsomloop/grote bloedsomloop

systemic circulation

aders

venes

hartkamer

ventrikel

neuronen

een netwerk van biljoenen gespecialiseerde zenuwcellen die met elkaar communiceren.

cellichaam

bevat de nucleus en celstructuren

dendrieten

ontvangen de informatie

axon

verzenden informatie naar andere neuronen

synaps

de opening tussen de axonuiteindes van het presynaptische neuron en het cellichaam of met de dendrieten van het postsynaptisch neuron

neurotransmitters

chemische stof. de impuls in een neuron gaat door het axon en stimuleert

gliacellen

ondersteuningscellen, voor de regeling en behoud van de neuronen

myeline

een witte vetachtige substantie omheen het axon voor een snellere en betere overdracht

centraal zenuwstelsel

brein en ruggenmerg

perifeer zenuwstelsel

het netwerk van neuronen doorheen het lichaam

ataxie

slechte coördinatie van bewegingen

paraplegia

verlamming van de onderste lichaamsdelen

tetraplegia

verlamming van de armen en benen

somatische zenuwstelsel

betrokken bij zintuig en motorfuncties, voornamelijk voor de huid en skeletspieren. belangrijk rol bij zien, horen, proeven, ruiken, voelen en bewegen

automatisch zenuwstelsel

activeert de interne organen en geeft feedback over hun werking aan de hersenen.

sympathetic divisie

bij stressvolle stimulatie, helpt voorbereiden op ‘fight of flight’

parasympathetic divisie

bij effecten tegenovergesteld aan stress, voor regeneratieve, groeibevorderende en energiebesparende functies

craniale zenuwen

komen voort direct uit het brein (12 paar bij mensen)

spinale zenuwen

komen voort uit het ruggenmerg (31 paar bij mensen)

welk hormoon komt er vrij in de bijnieren, gevolg van stress en nood

cortisol

epinephrine

adrenaline

norepinephrine

non adrenaline

functie van de schildklier

regelt de groei en activiteit van het lichaam

pancreas (of alvleesklier) zorgt voor

regulatie van de bloedsuiker of glucose door productie van hormonen glucagon en insuline

basaal metabolisme

de energie die nodig is om in rust de basis lichaamsfuncties te doen werken.

diastolische druk

onderdruk

systolische druk

bovendruk

cardiale output

het volume bloed per minuut, bloeddruk stijgt als de cardiale output stijgt

bloedvolume

totale hoeveelheid bloed wat in het systeem circuleert. hoe groter het volume, hoe groter de bloeddruk

periferische weerstand

de moeilijkheid die het bloed ondervindt bij het passeren door smalle buizen en openingen

elasticiteit

als bloedvaten minder elastisch worden, stijgt de bloeddruk (vooral systolisch)

viscositeit

dikheid van het bloed, dikker bloed passeert moeilijker en vraagt meer bloeddruk om doorheen het cardiovasculair systeem te circuleren

hypertensie

wanneer iemand over een periode van enkele weken of meer een hoge bloeddruk vertoont, hoger dan 140 (systolisch) en over 90 (diastolisch). risicofactoren voor een hoge bloeddruk zijn overgewicht, leeftijd, gender, ras en familiegeschiedenis

killer T-cellen

directe aanval en vernietiging van 3 targets: kankercellen, als vreemd aanzien getransplanteerd weefsel en lichaamscellen waar antigenen al ingedrongen zijn

geheugen T-cellen

onthouden eerdere indringers, ze circuleren lange tijd doorheen het bloed en zorgen voor een snellere immuunreactie bij herkenning van een eerder antigen

uitgestelde overgevoeligheid T-cellen

zorgen voor de vertraging van immuunreacties, vooral bij allergieën die voor huidirritatie zorgen. ze produceren lymfokines die andere T-cellen stimuleren om te groeien, reproduceren en een indringer aan te vallen

helper T-cellen

stimuleren lymfocyten om antigenen aan te vallen

supressor T-cellen

vertragen en stoppen immuunprocessen als infectie vermindert

psychologische interventie

is een handeling of geheel van handelingen gericht op het beïnvloeden van gedrag of één of meer determinanten van gedrag, met als doel bij individuen of groepen gewenst gedrag voort te brengen of te bestendigen, en/of ongewenst gedrag te verminderen of te laten verdwijnen