KC3 les 1

學

ww: leren, studeren

zn: studie, wetenschap

(xué)

大學

Naam van hoofdstuk 43 vanuit de Liji: “De grote
studie” (door Zhu Xi later gekozen als een van de
“Vier boeken”

(Dàxué)

禮

zn: ritueel, etiquette, gedragsregels, richtlijnen (= riten die te maken hebben met ethisch gedrag)

(lĭ)

禮記

naam van een boek: ‘Boek der Riten’ (lett: optekeningen over rituelen/ gedragsregels)

(Lĭjì)

在

ww: (ergens) zijn, verblijven (tijdelijk)

[maar jū居: wonen, verblijven (permanent)]

(zài)

德

zn: uitstraling, charisma, innerlijke kracht

in confucianistische context “deugd” (voorbeeldfunctie van de koning)

(dé)

親

ww: liefhebben; zich verwant voelen met, sympathie hebben voor

zn: familieleden, verwanten

(qīn)

民

zn: volk

(mín)

而後

voegwoord-combinatie: en daarna (vgl 然後)

(érhòu)

定

ww: vastleggen, beslissen, bepalen, definiëren; vastmaken, stevig maken

(dìng)

靜

bn: kalm, rustig (= ideaalbeeld van de familie)

(jìng)

安

bn: vreedzaam, in vrede

(ān)

慮

ww: nadenken (over een probleem), overleggen, overwegen

(lǜ)

物

zn: (concrete) zaak

[maar shì事: feit, (abstracte) zaak]

(wù)

本

zn: basis; wortel

(běn)

末

zn: einde

bw: uiteindelijk

[let op! —> wèi 未: (nog) niet]

(mò)

始

ww:beginnen

zn: begin

(shĭ)

近

bn: nabij

(jìn)

先

ww (transitief): eerst doen, eerst plaatsen

[maar xiān先: eerst; tevoren, vooraf, ervóór
(bijwoord)]

(xiàn (≠ xiān))

天下

zn: wereld, “het onder hemelse” (lett: onder de hemel)

(tiānxià)

治

ww: regelen

(zhì)

齊

bn: evenwichtig, in evenwicht, in orde

ww: iets in balans brengen

[vgl. píng 平]

(qí)

家

zn: familie

(jiā)

修

ww: ontwikkelen; in orde brengen; cultiveren

(xiū)

正

bn/ bw: correct

ww: correct maken

(zhèng)

誠

bn/ bw: oprecht (in spreken)

ww: oprecht maken

(chéng)

意

zn: gedachten

(yì)

誠意

uitdrukking: gedachten oprecht maken = corrigeren

(chéng yì)

致

ww: maken dat iets gerealiseerd wordt

[causatief van 至 “aankomen”: doen aankomen,
doen slagen

(zhì)

格

ww: onderzoeken

(gé)

格物

zn: zaken/ feiten; realiteit; onderzoek [lett.: het onderzoeken/ onderzoek van de
dingen]

(géwù)

平

bn: rimpelloos, evenwichtig, even

(píng)