fizjologia ćw1

uk nerwowy

P: Na co dzieli się układ nerwowy pod względem anatomicznym?

O: Na ośrodkowy (OUN) i obwodowy (ObUN).

P: Na co dzieli się układ nerwowy pod względem czynnościowym?

O: Na somatyczny i autonomiczny.

P: Jakie są główne części neuronu?

O: Ciało komórki, dendryty, akson.

P: Jaka jest funkcja neuronu?

przetwarzanie i przewodzenie informacji w postaci impulsów nerwowych, umożliwiając organizmowi reagowanie na bodźce, kontrolę ruchów, uczenie się oraz myślenie

P: Wymień główne neuroprzekaźniki pobudzające.

O: Acetylocholina (ACh), glutaminian.

P: Wymień główne neuroprzekaźniki hamujące.

O: GABA, glicyna.

P: Co robią receptory jonotropowe?

O: Otwierają kanały jonowe – szybka reakcja.

P: Co robią receptory metabotropowe?

O: Aktywują wtórne przekaźniki – wolniejsza, dłuższa odpowiedź.

P: Gdzie powstaje płyn mózgowo-rdzeniowy?

O: W splotach naczyniówkowych komór mózgu.

P: Płyn mózgowo-rdzeniowy Jakie ma funkcje?

O: Ochrona mechaniczna, utrzymanie środowiska, wymiana substancji.

P: Ile wynosi potencjał spoczynkowy neuronu?

O: Około –70 mV.

P: Co utrzymuje Potencjał spoczynkowy ?

O: Pompa Na⁺/K⁺, selektywna przepuszczalność błony, ujemne białka.

P: Co dzieje się w fazie depolaryzacji?

O: Napływ Na⁺ do wnętrza neuronu.

P: Co dzieje się w fazie repolaryzacji?

O: Wypływ K⁺ na zewnątrz komórki.

P: Jak działa zasada „wszystko albo nic”?

O: Impuls powstaje w całości lub wcale.

P: Co to jest neuroplastyczność?

O: Zdolność mózgu do zmiany i tworzenia nowych połączeń nerwowych.

P: Co to plastyczność jednostki ruchowej?

O: Adaptacja mięśni i neuronów do treningu lub uszkodzeń.

P: Co to jest neuron ruchowy?

O: Komórka przekazująca impuls z OUN do mięśnia

P: Co tworzy jednostkę ruchową?

O: Jeden neuron ruchowy i wszystkie unerwiane przez niego włókna mięśniowe.

P: Co inicjuje skurcz mięśnia?

O: Uwolnienie ACh i napływ Ca²⁺ do włókien mięśniowych.

P: Jakie białka uczestniczą w skurczu?

O: Aktyna, miozyna, troponina, tropomiozyna.

P: Z jakich elementów składa się synapsa?

O: Błona presynaptyczna, szczelina synaptyczna, błona postsynaptyczna.

P: Jakie są typy połączeń nerwowych?

O: Nerwowo-nerwowe, nerwowo-mięśniowe, nerwowo-gruczołowe.

P: Czy neurony mogą się regenerować?

O: W OUN – bardzo ograniczenie, w obwodowym – częściowo (przy osłonce Schwanna).

P: Jaką funkcję pełni kora ruchowa?

O: Planowanie i inicjacja ruchów dowolnych.

P: Za co odpowiada móżdżek?

O: Koordynacja i precyzja ruchów.

P: Co robią jądra podstawy?

O: Kontrolują napięcie mięśniowe i automatyzmy ruchowe

P: Jaka jest funkcja układu piramidowego?

O: Kontrola ruchów dowolnych.

P: Jaka jest funkcja układu pozapiramidowego?

O: Utrzymanie postawy, koordynacja i ruchy automatyczne.

P: Z jakich części składa się AUN?

O: Z części współczulnej (sympatycznej) i przywspółczulnej (parasympatycznej).

P: Gdzie znajdują się ośrodki współczulne?

O: W segmentach Th1–L2 rdzenia kręgowego.

P: Gdzie znajdują się ośrodki przywspółczulne?

O: W pniu mózgu (III, VII, IX, X nerw) i segmentach S2–S4.

P: Jak AUN wpływa na serce?

O: Sympatyczny (współczulny)– przyspiesza, parasympatyczny – zwalnia.

P: Jak AUN wpływa na źrenice?

O: Sympatyczny (współczulny) – rozszerza, parasympatyczny – zwęża.

P: Jak AUN wpływa na układ pokarmowy?

O: Sympatyczny (współczulny) – hamuje, parasympatyczny – pobudza.

P: Jakie jest główne zadanie AUN?

O: Utrzymanie homeostazy organizmu.

P: Gdzie znajduje się nadrzędny ośrodek kontroli AUN?

O: W podwzgórzu.

P: Z ilu neuronów składa się droga autonomiczna?

O: Z dwóch – przedzwojowego i zazwojowego

P: Gdzie znajduje się zwój autonomiczny?

O: Między OUN a narządem efektorowym.

P: Jaki neuroprzekaźnik działa w neuronach przedzwojowych AUN?

O: Acetylocholina (ACh).

P: Jaki neuroprzekaźnik działa w neuronach zazwojowych układu współczulnego?

O: Noradrenalina (NA).

P: Jaki neuroprzekaźnik działa w neuronach zazwojowych przywspółczulnych?

O: Acetylocholina (ACh).

P: Jaki jest wyjątek w AUN dotyczący gruczołów potowych?

O: Są unerwione współczulnie, ale używają ACh.

P: Które aksony są dłuższe w układzie współczulnym?

O: Zazwojowe.

P: Które aksony są dłuższe w układzie przywspółczulnym?

O: Przedzwojowe.

P: Jaką rolę pełni rdzeń nadnerczy?

O: Wydziela adrenalinę i noradrenalinę do krwi.

P: Jak jest pobudzany rdzeń nadnerczy?

O: Przez przedzwojowe włókna współczulne (ACh).

P: Jakie są receptory cholinergiczne?

O: Nikotynowe (N) i muskarynowe (M).

P: Jakie są receptory adrenergiczne?

O: Alfa (α) i beta (β).

P: Co robią receptory β₂?

O: Rozszerzają oskrzela i naczynia mięśniowe.

P: Co robią receptory α₁?

O: Powodują skurcz naczyń i wzrost ciśnienia.

P: Jakie są bezpośrednie metody oceny AUN?

O: Microneurografia, pomiar katecholamin.

P: Jakie są pośrednie metody oceny AUN?

O: HRV, ciśnienie krwi, test ortostatyczny, reakcje źreniczne, potliwość.