thema 1: conceptueel referentiekader

developmental psychopathology

an evolving interdisciplinary scientific field that seeks to elucidate the interplay among the biological, psychological, and social-contextual aspects of normal and abnormal development across the life course

geschiedenis (ontwikkelingspsychopathologie)

1. achenbach

2. rutter

3. belangrijk tijdschrift

4. oprichting belangrijk tijdschrift

5. publicatie boekenreeks

basisprincipes

• typische en atypische ontwikkeling in elkaars verlengde

• aandacht voor continuïteit en discontinuïteit

• ontwikkeling op meerdere niveaus v analyse

the distress continuum

Van heel weinig symptomen naar subklinische symptomen naar volledige diagnose

absolute continuïteit

mean level continuïteit

• Gem niveau v groep gelijk over de tijd

• In sommige ontwikkelingsfasen zijn er normatieve mean-level veranderingen

• Mate v continuïteit kan verschillend zijn voor subgroepen

relatieve continuïteit

rangorde continuïteit

• Ind’en behouden over de tijd hun positie in de groep

• Vaak ook zo bij bv lengte en gewicht v baby’s, angstniveaus

• homotypische en heterotypische

homotypische continuïteit

rangorde en manifestatie (uiting) blijven gelijk

heterotypische continuïteit

rangorde gelijk, manifestatie verandert

bio-ecologisch model (Bronfenbrenner)

Ontwikkeling gebeurt in een context, die meerdere niveaus heeft en die niveaus interageren met elkaar op elk moment en over de tijd

risicofactor

voorspellend voor ongunstige ontwikkeling

bevorderende factor

voorspellend voor gunstige ontwikkeling

statistische associatie

• Uitspraak op groepsniveau (betekent niet dat bij elk ind in die groep deze associatie geldt)

• Geen conclusies over causaliteit mogelijk

• Indien tegelijk gemeten, ook geen uitspraken over tijdssequenties mogelijk

risicoproces

Indien vastgesteld dat een risicofactor voorspellend is voor een bep ontwikkelingsuitkomst, rijst de vraag welk(e) mechanisme(n) daarvoor verantwoordelijk is/zijn

hetgeen je wil veranderen in therapie

kwetsbaarheids- en potentiërende factoren

versterken de associatie tss risicofactoren en ontwikkelingsuitkomsten

kwetsbaarheidsfactor

Factoren in ind die associatie versterken

ene kan meer tegen een stootje dan andere

potentiërende factor

factoren in omgeving die associatie versterken

als kijken naar kind, dan zijn kenmerken v ouder omgevingsfactoren

protectieve factor/buffer

factoren zwakken deze associatie af, bufferen het verband, maken het kleiner

omgevings- en innerlijke factoren

impact factoren

hangt af van:

• Moment in de ontwikkeling waarop de factor optreedt

• Specifieke ontwikkelingsfase waarin ind zich bevindt

• Dosis

• Onderlinge samenspel v versch factoren over de tijd

Dosis

duur en/of mate v blootstelling aan de factor

dynamische transacties

onderlinge samenspel v versch factoren over de tijd

factoren versterken elkaar over tijd

transactionele processen

processen kunnen leiden tot escalatie v problemen

kunnen de ontwikkeling ook in gunstige zin sturen

equifinaliteit

hetzelfde probleem kan op veel versch manieren ontstaan zijn

multifinaliteit

zelfde meegemaakt, kan versch uitkomsten geven

heel veel andere factoren die bijdragen aan uitkomst