PGB Hoofdstuk 3: belangrijke data en begrippen

Tweede industriële revolutie

Tweede industriële revolutie

Nieuwe investeringen in nieuwe sectoren zoals chemie en er worden technologische innovaties gedaan

Wapenwedloop

Alle grootmachten willen zich bewapenen

Grootkapitaal (= Haute finance)

Fusie tussen indsutrie en finance; banken gaan zich fuseren met bedrijven

Arbeidersaristocratie

Sommige groepen worden beter betaalt en gaan strijd trekken om de situatie van arbeiders te verbeteren

Sociaal-democratische kamp (reformisme)

Hervormen van systeem niet door het omver te werpen zoals bij de marxisten en anarchisten; het moet vanbinnen uit hervormd worden

Charter van Quaregnon (1894)

Fusie van progressief liberalisme, sociaaldemocratie en marxisme

concreet —> einddoel revolutionair: klassenloze maatschappij, collectivisme

1893

Cijnskiesrecht wordt afgeschaft

Pendelarbeid

Zorgen dat de arbeiders van dorp naar fabriek en terug kunnen gaan (gaan hierin investeren zodat ze op het Vlaamse platteland blijven)

Daensisme

een sociale en politieke beweging in België die eind 19e eeuw werd opgericht door de priester Adolf Daens. Deze beweging kwam op voor de rechten en het welzijn van arbeiders en boeren, vooral in de Vlaamse streek rond Aalst, waar Daens actief was. Het daensisme ontstond als een reactie op de zware leef- en werkomstandigheden van de arbeidersklasse tijdens de industriële revolutie en de toenemende invloed van het kapitalisme.

Evenredige vertegenwoordiging

Afschaffing van meerderheidsstelsel

Proportionele zetelverdeling

Iedereen krijgt evenveel zetels als dat hij stemmen heeft gehaald (goed nieuws voor kleinere partijen in het parlement die nog nooit een meerderheid hebben gekregen) —> belangrijke evolutie voor christelijke democraten

Algemeen meervoudig stemrecht (MET meerderheidsstelsel)

stemrechtstelsel waarbij elke volwassen man het recht heeft om te stemmen, maar sommige mannen meerdere stemmen konden uitbrengen op basis van specifieke criteria zoals eigendom, opleiding of het vervullen van bepaalde maatschappelijke functies

Gemeentekieswet de Burlet 1895

een wet die in 1895 in België werd ingevoerd door toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jules de Burlet. Deze wet wijzigde het kiesrecht voor gemeenteraadsverkiezingen en introduceerde het meervoudig stemrecht op gemeentelijk niveau, waarmee bepaalde burgers meer dan één stem konden uitbrengen in lokale verkiezingen. Doel = macht van socialisten beperken

Trucksysteem 1887

Loon moet in degelijke centen worden uitbetaald

Subsidiariteitsbeginsel

Katholieke regering besteedt sociale bijstand en zorg uit, subsidies aan spaarkassen, mutualiteiten, werklozenkassen vakbond (1900)

Cultuurflamingantisme

Strijden voor ééntalig Vlaanderen, het vernederlandsen van de school in het middelbaar en op het unif (gebeurt bij elke partij een beetje)