Sops - H4: Emoties

emotie

een kortdurende en intense reactie op een prikkel die we belangrijk vinden

stemming / humeur

een toestand van langere duur en minder intens. De oorzaak is vaak minder duidelijk

affectief

het ervaren van emoties en stemmingen

temperament

een blijvende geneigdheid om vaak bepaalde emoties of stemmingen te ervaren

subjectieve component

• gedachten en gevoelens (persoonlijk)

=> cognitieve deel

fysiologische component

• het lichaam

vb. hartslag, ademhaling…

• leidt tot waarneembare reacties zoals zweten, blozen…

arousal

mate van fysiologische opwinding

gedragscomponent

• de expressie (actie)

vb. het gelaat, geluid, beweging…

basisemoties volgens P. Ekman

• woede

• walging

• angst

• blijdschap

• verdriet

• verassing

adaptieve functie

stuurt gedrag om te overleven

‼️ adaptieve functie + fysiologische component

Volgens C. Darwin:

• Emoties zijn nuttig voor het individu.

sociale functie

hulpmiddel bij de communicatie en interactie met anderen

vb. Bowler experiment + still face experiment

= dubbel :

1) Jouw emoties beïnvloeden anderen

2) Emoties van anderen helpen je om hen in te schatten en jouw gedrag op hen af te stemmen

cognitieve functie

verhoogde aandacht + herinneringen beter opslaan in het geheugen

Waarvoor is angst nuttig?

Het verhoogt de kans op overleven.

Waarvoor is spijt nuttig?

Bepaalde gedrag zal je vervolgens niet uitvoeren. (+ => cognitieve functie)

Waarvoor is boosheid nodig?

Om je grenzen aan te geven.

Waarvoor is de emotie 'bang' nodig?

Het is een waarschuwing om in actie te komen in iets te voorkomen.

Waarvoor is verdriet nodig?

Om los te laten / te aanvaarden van een ongewenste situatie.

Waarvoor is jaloezie nodig?

Het is een drijfveer om ergens naar te streven, iets te ontwikkelen.

vecht-vlucht-reactie

reactie op stress waarbij lichaam en geest zich klaarmaken voor een lichamelijke inspanning

autonoom zenuwstelsel

deel van het zenuwstelsel dat de werking van de organen regelt

parasympatische zenuwstelsel

onderdeel van het autonoom zenuwstelsel dat zorgt voor rust in het lichaam

sympatisch zenuwstelsel

onderdeel van het autonoom zenuwstelsel dat in werking treedt bij inspanning of stress, zodat lichamelijke activiteit mogelijk wordt

tend-and-befriend-reactie (volgens S. Taylor)

reactie op stress waarbij iemand zorgt voor zijn kinderen (vnl. de vrouw) en hulp zoekt bij anderen

Aspecten van EQ [3] (volgens D. Goldman)

• Herkennen en begrijpen van emoties

• Reguleren van emoties

Emotionele intelligentie/ quotiënt (EQ)

het vermogen om op een efficiënte manier met je eigen emoties en die van anderen om te gaan

Emotieregulatiestrategieën

• situaties die woede uitlokken vermijden

• afleiding zoeken

• de situatie herbeoordelen (vb. Speisman bloederige beelden [priming])

• de emotionele reactie onderdrukken

• de emotie aanvaarden

Uitingsregels (of display rules)

sociale regels of normen, die voorschrijven hoe er binnen een groep moet worden omgegaan met het uiten van emoties zoals verdriet, blijdschap en woede

(vb. Friesen en Ekman "Japanner VS. Amerikaan" gruwelijke beelden, A. Vingerhoets "Bij verdriet tranen noodzakelijk of niet?")

hoe meer welvaart en hoe meer welbevinden… (op vlak van verdriet)

hoe meer dat er wordt gehuild

=> individualistische cultuur (= belang aan persoonlijke keuzes dus minder schaamte en taboe. Recht op vrijheid van expressie meer aanvaard.) >< collectivistische cultuur (= belang aan de hele groep niet alleen aan persoonlijke keuzes)