UWARUNKOWANIA POLITYKI SPOŁECZNEJ 2)?

1. Polityka gospodarcza i ekonomiczna:

• Świadome oddziaływanie państwa na gospodarkę.

Przedmiot polityki gospodarczej:

• Problem oddziaływania sektora publicznego na tworzenie ładu rynkowego - stabilny rozwój gospodarczy (wzrost dochodów). o Udział sektora publicznego w podziale tych dochodów.

Funkcja stabilizacyjna polityki gospodarczej:

• Funkcja stabilizacyjna: stabilizacja koniunktury gospodarczej w długim horyzoncie czasowym, wysokość stóp procentotowych ilość pieniądza w obiegu polityka pieniazna

Funkcja redystrybucyjna:


• Funkcja redystrybucyjna: zmniejszenie zróżnicowania dochodów w społeczeństwie poprzez podział dochodów i transfery socjalne oraz opodatkowanie grup społecznych np. wyższe opodatkowanie= wyższe dochody

Funkcja alokacyjna


• Funkcja alokacyjna: Prawidłowe rozdzielenie zasobów w gospodarce władza publiczne dążą do utrzymania równowagi między popytem a podażą na rynku, inwestowanie sektory przynoszące społeczeństwu najwyższe korzyści

Funkcja stabilizacyjna:

Ustabilizowanie koniunktury w długim okresie: Stabilizacja gospodarcza na przestrzeni czasu.

• • Stopa bezrobocia (4%):

• Dążenie do niskiego poziomu bezrobocia.

• • Niska stopa inflacji (Utrzymanie inflacji na niskim poziomie.

• Dążenie do stabilnego wzrostu Produktu Krajowego Brutto.

• Stabilność kursów walutowych

• Równowaga bilansu płatniczego i budżetu państwa:Utrzymanie równowagi między płatnościami międzynarodowymi a budżetem państwowym.

• Stabilizacyjna 


• uzasadnieniem dla inwestycji państwa: Interwencje państwowe w przypadku zawodności rynku i konkurencji niedoskonałej oraz wykorzystywania pozycji monopolistycznej przez firmy.

Metoda nauki PG:

• Badania empiryczne: Obserwacja procesów gospodarczych.

• • Wyodrębnienie głównych zmiennych: Określenie kluczowych zmiennych i zależności między nimi (konstrukcja modeli).

• • Ocena doświadczeń historycznych: Analiza własnych i cudzych doświadczeń (historia est magistra vitae). • Eksperymenty: Prowadzenie eksperymentów ekonomicznych.

• • Postępowanie symulacyjne: Tworzenie symulacji gospodarczych, kwantyfikacja zmiennych, wykorzystanie aparatu matematycznego oraz metod scenariuszowych.

Uwarunkowania polityki ekonomicznej


Uwarunkowania ustrojowo-systemowe

Uwarunkowania zewnętrzne

Uwarunkowania wewnętrzne

Uwarunkowania ustrojowo-systemowe


• 
  

• Odnoszą się do systemu politycznego i gospodarczego panującego w danym kraju. Państwa o gospodarce centralnie planowanej prowadzą inną politykę ekonomiczną niż kraje rynkowe.

• Przykładem jest różnica między gospodarką Chin, gdzie władza centralna ma duży wpływ na kluczowe sektory, a gospodarką USA, która opiera się na wolnym rynku.

Uwarunkowania zewnętrzne

• 
  

• Są to czynniki międzynarodowe, takie jak członkostwo w organizacjach międzynarodowych (np. Unia Europejska, WTO), globalizacja, zmiany cen na światowych rynkach surowców czy konflikty geopolityczne.

• Na przykład wzrost cen ropy naftowej na świecie wpływa na politykę energetyczną i gospodarczą krajów importujących paliwa.

Uwarunkowania wewnętrzne

1. Obejmują sytuację ekonomiczną i społeczną wewnątrz kraju, np. poziom bezrobocia, inflację, strukturę demograficzną czy poziom innowacyjności gospodarki. Na przykład starzenie się społeczeństwa w Japonii wymusza większe nakłady na system opieki zdrowotnej i emerytalnej.

Cele polityki ekonomicznej

Ustrojowo-systemowe i polityczne

Cele ekologiczne

Cele ekonomiczne

Cele obronno-militarne

Cele społeczne

Ustrojowo-systemowe i polityczne

• 
  

• Cele związane z utrzymaniem lub zmianą systemu politycznego oraz kształtowaniem ustroju gospodarczego.

• Na przykład w krajach transformujących się z gospodarki centralnie planowanej na rynkową, jak Polska w latach 90., polityka ekonomiczna dążyła do prywatyzacji i liberalizacji gospodarki.

Cele ekologiczne

• 
  

• Obejmują działania na rzecz ochrony środowiska, zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych czy promowania energii odnawialnej. Przykładem jest Europejski Zielony Ład, który zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej w krajach UE do 2050 roku.

Cele ekonomiczne

• 
  

• Dotyczą osiągnięcia stabilności gospodarczej, wzrostu gospodarczego, niskiej inflacji i równowagi budżetowej.

• Na przykład polityka monetarna Europejskiego Banku Centralnego dąży do utrzymania inflacji na poziomie bliskim 2%

Cele obronno-militarne

• 
  

• Obejmują wydatki na zbrojenia i rozwój technologii wojskowych, aby zapewnić bezpieczeństwo narodowe.

• Przykładem jest zwiększenie wydatków na obronność w Polsce po 2022 roku w związku z napięciami geopolitycznymi w Europie Wschodniej.

Cele społeczne

1. 
   

1. Polegają na poprawie jakości życia obywateli, zmniejszaniu nierówności społecznych, zapewnieniu dostępu do edukacji, ochrony zdrowia i zabezpieczenia społecznego.

2. Na przykład programy takie jak 500+ w Polsce mają na celu wsparcie rodzin i zmniejszenie nierówności dochodowych.

• Na czym polega funkcja alokacyjna polityki gospodarczej? Podaj przykład.

Polega na wpływaniu na sposób alokacji zasobów w gospodarce, szczególnie w przypadku dóbr publicznych lub rynków, które nie funkcjonują efektywnie. Państwo interweniuje, aby zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów.

• Przykład: Budowa dróg, mostów, szpitali czy innych infrastrukturalnych dóbr publicznych, których sektor prywatny nie dostarczyłby w wystarczającej ilości z uwagi na brak opłacalności.

2. Funkcja stabilizacyjna

Celem jest utrzymanie stabilności gospodarki poprzez przeciwdziałanie wahaniach koniunkturalnym, np. recesji lub nadmiernej inflacji. Państwo stosuje narzędzia fiskalne (np. wydatki budżetowe) oraz monetarne (np. politykę stóp procentowych).

• Przykład: Wprowadzenie pakietów stymulacyjnych w czasie kryzysu gospodarczego (np. obniżanie podatków, zwiększenie wydatków publicznych) w celu pobudzenia gospodarki.

3. Funkcja redystrybucyjna

Polega na zmniejszaniu nierówności dochodowych i społecznych poprzez redystrybucję dóbr i dochodów. Państwo prowadzi politykę podatkową i społeczną, aby wspierać grupy najbardziej potrzebujące.

• Przykład: Wprowadzenie progresywnego systemu podatkowego, programy socjalne (np. świadczenia rodzinne czy dopłaty dla osób o niskich dochodach).

Jakie są główne cele polityki gospodarczej i czym się charakteryzują?

• 
  

• Cele polityki gospodarczej obejmują rozwój gospodarczy, stabilizację oraz redystrybucję. Rozwój skupia się na wzroście produkcji i dochodów, stabilizacja na zapewnieniu równowagi gospodarczej, a redystrybucja na zmniejszaniu nierówności społecznych. Wszystkie te cele służą poprawie jakości życia społeczeństwa.

Na czym polegają cele wzrostowe w polityce gospodarczej? Wymień i omów różnice między podejściem podażowym a popytowym, podając przykłady.

• 
  

• Cele wzrostowe mają na celu zwiększenie produkcji i dochodów. Podejście podażowe koncentruje się na zwiększaniu zasobów, np. poprzez inwestycje w infrastrukturę, a popytowe na stymulowaniu wydatków konsumpcyjnych, np. przez obniżenie podatków. Przykładem podejścia popytowego może być program 500+, a podażowego budowa nowych autostrad.

Czym są cele stabilizacyjne w polityce gospodarczej? Wyjaśnij ich znaczenie i podaj przykład.

• 
  

• Cele stabilizacyjne dotyczą zapewnienia równowagi gospodarczej, ograniczania bezrobocia i kontrolowania inflacji. Ich celem jest ochrona gospodarki przed dużymi wahaniami koniunktury. Przykładem działań stabilizacyjnych jest obniżanie stóp procentowych przez bank centralny w czasie recesji.

Jakie są główne dziedziny polityki gospodarczej ze względu na zakres działania? Czym różni się polityka makroekonomiczna od mikroekonomicznej?

• 
  

• Polityka makroekonomiczna dotyczy całej gospodarki, np. inflacji czy bezrobocia, natomiast mikroekonomiczna skupia się na konkretnych sektorach i rynkach, np. regulacji monopoli. Przykładem polityki makroekonomicznej jest polityka monetarna, a mikroekonomicznej – polityka konkurencji.

Jakie dziedziny polityki gospodarczej można wyróżnić ze względu na realizowane funkcje? Omów przynajmniej trzy z nich, podając przykłady.

• 
  

• Polityka wzrostu wspiera długoterminowy rozwój, np. inwestując w edukację. Polityka ekologiczna dąży do ochrony środowiska, np. ograniczając emisję CO2. Polityka regionalna zmniejsza różnice między regionami, np. poprzez programy rozwoju obszarów wiejskich.

W jaki sposób polityka gospodarcza wyróżnia się ze względu na sektor, na który jest ukierunkowana? Omów przynajmniej dwie z dziedzin, takie jak polityka rolna czy przemysłowa, podając przykłady.

• 
  

• Polityka rolna wspiera rozwój rolnictwa i bezpieczeństwo żywnościowe, np. przez dotacje dla rolników. Polityka przemysłowa dąży do rozwoju przemysłu, np. przez ulgi podatkowe dla firm technologicznych.

Jakie są najważniejsze dziedziny polityki gospodarczej ze względu na stosowane instrumenty? Wyjaśnij różnice między polityką pieniężną, fiskalną a cenowo-dochodową, podając przykłady ich zastosowania.

• 
  

• Polityka pieniężna reguluje gospodarkę przez stopy procentowe, np. podnoszenie ich w celu ograniczenia inflacji. Polityka fiskalna polega na zmianach podatków i wydatków publicznych, np. podnoszenie podatków w celu zmniejszenia deficytu. Polityka cenowo-dochodowa kontroluje ceny i płace, np. ustalając minimalne wynagrodzenie.

Czym charakteryzuje się polityka naukowo-innowacyjna i jakie ma znaczenie dla gospodarki? Podaj przykład jej wpływu na rozwój technologiczny.

• 
  

• Polityka naukowo-innowacyjna wspiera badania i rozwój technologiczny, co zwiększa konkurencyjność gospodarki. Przykładem jest finansowanie projektów badawczych, takich jak rozwój energii odnawialnej.

Jakie są najważniejsze dziedziny polityki ekologicznej w kontekście gospodarki? W jaki sposób promuje ona zrównoważony rozwój?

• 
  

• Polityka ekologiczna chroni środowisko i wspiera zrównoważony rozwój, np. przez wprowadzanie opłat za emisję CO2. Przyczynia się do redukcji zanieczyszczeń i promuje odnawialne źródła energii.

Czym charakteryzuje się polityka naukowo-innowacyjna i jakie ma znaczenie dla gospodarki? Podaj przykład jej wpływu na rozwój technologiczny.

• 
  

• Polityka naukowo-innowacyjna wspiera badania i rozwój technologiczny, co zwiększa konkurencyjność gospodarki. Przykładem jest finansowanie projektów badawczych, takich jak rozwój energii odnawialnej.

Jakie są najważniejsze dziedziny polityki ekologicznej w kontekście gospodarki? W jaki sposób promuje ona zrównoważony rozwój?

• 
  

• Polityka ekologiczna chroni środowisko i wspiera zrównoważony rozwój, np. przez wprowadzanie opłat za emisję CO2. Przyczynia się do redukcji zanieczyszczeń i promuje odnawialne źródła energii.

W jaki sposób polityka regionalna wpływa na zmniejszenie różnic rozwojowych między regionami? Podaj przykład zastosowania.

1. 
   

1. Polityka regionalna inwestuje w mniej rozwinięte regiony, np. budując infrastrukturę drogową czy tworząc specjalne strefy ekonomiczne. Przykładem może być finansowanie projektów przez fundusze unijne w Polsce.

Jakie są główne cele polityki wzrostu?

1. 
   

1. Polityka wzrostu skupia się na stymulowaniu długoterminowego wzrostu gospodarczego. Przykładem jest inwestowanie w edukację lub infrastrukturę, aby zwiększyć potencjał produkcyjny gospodarki.

Na czym polega polityka strukturalna?

1. 
   

1. Polityka strukturalna ma na celu dostosowanie gospodarki do zmian technologicznych i rynkowych. Przykładem może być wspieranie przejścia z przemysłów wysokoemisyjnych na nowoczesne sektory technologiczne.

Czym zajmuje się polityka regionalna?


• Polityka regionalna koncentruje się na zmniejszaniu różnic w rozwoju gospodarczym pomiędzy regionami. Przykładem jest finansowanie projektów infrastrukturalnych w mniej rozwiniętych regionach kraju.

Jakie są główne cele polityki ekologicznej?

1. 
   

1. Celem polityki ekologicznej jest ochrona środowiska naturalnego oraz promowanie zrównoważonego rozwoju. Przykładem jest wprowadzenie norm emisji CO2 lub wspieranie odnawialnych źródeł energii.

Co to jest polityka rozwoju społeczno-gospodarczego?

1. 
   

1. Polityka rozwoju społeczno-gospodarczego dąży do zapewnienia spójnego rozwoju społecznego i gospodarczego. Przykładem może być program wspierający równy dostęp do edukacji w całym kraju.

Jakie są cele polityki przemysłowej?

1. 
   

1. Polityka przemysłowa wspiera rozwój przemysłu oraz poprawę jego konkurencyjności na rynkach globalnych. Przykładem są ulgi podatkowe dla przedsiębiorstw inwestujących w nowoczesne technologie.

Na czym polega polityka rolna?

1. 
   

1. Polityka rolna koncentruje się na wspieraniu rolnictwa i zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego. Przykładem są dopłaty do produkcji rolnej lub programy wspierające małych rolników.

Jakie są główne założenia polityki handlowej?

1. 
   

1. Polityka handlowa reguluje handel zagraniczny i promuje eksport. Przykładem może być wprowadzenie ceł ochronnych na towary importowane w celu wspierania krajowej produkcji.

Czym zajmuje się polityka komunikacyjna?

1. 
   

1. Polityka komunikacyjna rozwija infrastrukturę transportową, taką jak drogi, koleje czy transport publiczny. Przykładem może być budowa autostrad w celu poprawy połączeń między miastami.

Jakie są cele polityki komunalnej?

1. 
   

1. Polityka komunalna zapewnia mieszkańcom podstawowe usługi, takie jak zaopatrzenie w wodę, energię czy gospodarka odpadami. Przykładem jest modernizacja sieci wodociągowych w miastach.

Jakie są główne zadania polityki społecznej?

1. 
   

1. Polityka społeczna koncentruje się na ochronie zdrowia, edukacji oraz zapewnieniu bezpieczeństwa socjalnego. Przykładem jest system ubezpieczeń społecznych lub programy wsparcia dla osób w trudnej sytuacji życiowej.

Na czym polega polityka pieniężna?

1. 
   

1. Polityka pieniężna reguluje podaż pieniądza i stopy procentowe w gospodarce. Przykładem jest obniżenie stóp procentowych w celu pobudzenia konsumpcji i inwestycji.

Czym zajmuje się polityka fiskalna?

1. 
   

1. Polityka fiskalna oddziałuje na gospodarkę poprzez ustalanie podatków i wydatków publicznych. Przykładem jest obniżenie VAT w celu zwiększenia siły nabywczej konsumentów.

Jakie są cele polityki cenowo-dochodowej?

1. 
   

1. Polityka cenowo-dochodowa kształtuje ceny i dochody, aby wspierać stabilność gospodarczą. Przykładem jest zamrażanie cen podstawowych produktów w czasach wysokiej inflacji.

Na czym polega polityka inwestycyjna?

1. 
   

1. Polityka inwestycyjna koncentruje się na stymulowaniu inwestycji publicznych i prywatnych. Przykładem jest wspieranie budowy nowych elektrowni czy modernizacji infrastruktury kolejowej.

Jakie są cele polityki zatrudnienia?

1. 
   

1. Polityka zatrudnienia dąży do zmniejszenia bezrobocia i zwiększenia aktywności zawodowej. Przykładem jest organizacja programów aktywizacji zawodowej dla długotrwale bezrobotnych.

Czym zajmuje się polityka naukowo-innowacyjna?

1. 
   

1. Polityka naukowo-innowacyjna wspiera badania naukowe i rozwój technologii. Przykładem może być dofinansowanie start-upów działających w obszarze sztucznej inteligencji.

W jakich sytuacjach uzasadnione jest korygowanie lub całkowite wyłączanie mechanizmu rynkowego w gospodarce rynkowej?

Korygowanie lub całkowite wyłączanie mechanizmu rynkowego w gospodarce rynkowej jest uzasadnione w następujących sytuacjach:

1. Zawodność rynku: Gdy rynek nie jest w stanie skutecznie alokować zasobów, na przykład w przypadku dóbr publicznych, takich jak obrona narodowa czy ochrona środowiska, gdzie interwencja państwowa może być konieczna.

2. Eksternalności: Gdy działania jednostek prowadzą do skutków, które nie są uwzględniane w cenach rynkowych, takich jak zanieczyszczenie środowiska, potrzebne są regulacje, aby zminimalizować negatywne skutki.

3. Monopol: W sytuacji, gdy rynek jest zdominowany przez jednego lub kilku graczy, którzy mogą ustalać ceny, interwencje są potrzebne, aby przywrócić konkurencyjność.

4. Kryzysy gospodarcze: W obliczu kryzysu finansowego lub recesji, państwo może wprowadzić politykę stymulacyjną, aby pobudzić gospodarkę i utrzymać zatrudnienie.

5. Nierówności społeczne: Wysoki poziom nierówności dochodowych i społecznych może wymagać interwencji w celu redystrybucji dóbr i zapewnienia sprawiedliwości społecznej.

Negatywne efekty zewnętrzne (np. zanieczyszczenie środowiska)

Opis: Koszty związane z działalnością gospodarczą (np. emisja CO₂) nie są ponoszone przez producentów, lecz przez społeczeństwo. Instrument interwencji: Wprowadzenie podatku ekologicznego lub systemu handlu emisjami, które internalizują te koszty.

Brak dóbr publicznych (np. obrona narodowa)

Opis: Dobra publiczne, takie jak obrona narodowa czy oświetlenie uliczne, nie są dostarczane przez rynek, ponieważ nikt nie może zostać z nich wykluczony, a konsumenci nie płacą bezpośrednio za ich użycie. Instrument interwencji: Bezpośrednie finansowanie i dostarczanie dóbr publicznych przez państwo.

Niedoskonała konkurencja (np. monopol)

Opis: Na rynku istnieje dominujący podmiot (monopol), który posiada monopolistyczną władzę rynkową, ograniczając konkurencję i prowadząc do wyższych cen, mniejszej podaży oraz niższej jakości dóbr i usług. Instrument interwencji: Regulacja monopoli poprzez wprowadzenie przepisów antymonopolowych, które mają na celu ograniczenie siły monopolisty, oraz kontrola cen, aby zapobiec nadmiernym podwyżkom cen, co może prowadzić do niekorzystnych efektów dla konsumentów oraz zahamowania innowacji.

Asymetria informacji (np. na rynku ubezpieczeń zdrowotnych)

• 
  

• Opis: Jedna ze stron transakcji (np. ubezpieczyciel lub pacjent) ma więcej informacji niż druga, co prowadzi do nieefektywnego rynku (np. adverse selection).

• Instrument interwencji: Wprowadzenie regulacji dotyczących ujawniania informacji lub obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotneg

Nierówności społeczne (np. brak dostępu do edukacji dla biedniejszych grup)

• 
  

• Opis: Rynek samodzielnie nie zapewnia równego dostępu do kluczowych usług, takich jak edukacja czy opieka zdrowotna.

• Instrument interwencji: Wprowadzenie programów społecznych finansowanych z budżetu państwa, takich jak darmowa edukacja czy subsydia na mieszkania.

: Korygowanie lub wyłączanie mechanizmu rynkowego jest uzasadnione, gdy...

• Korygowanie lub wyłączanie mechanizmu rynkowego jest uzasadnione w sytuacjach, gdy rynek nie jest w stanie efektywnie alokować zasobów. Powody, takie jak zawodność rynku (np. eksternalności, monopol, asymetria informacji) prowadzą do nieefektywności, co może zagrażać interesom społecznym. W takich przypadkach, państwo podejmuje interwencje za pomocą narzędzi takich jak: 1) Polityka podatkowa (np. podatki od zanieczyszczeń, by wewnętrznie znaleźć koszty zewnętrzne); 2) Reguluje działalność przedsiębiorstw (np. przepisy antymonopolowe); 3) Wprowadza regulacje dotyczące przejrzystości informacji; 4) Finansuje lub dostarcza dobra publiczne (np. ochrona zdrowia czy edukacja), aby zaspokoić społeczne potrzeby, które rynek zignorował.
  

Czym jest polityka gospodarcza?

Polityka gospodarcza to działania rządu mające na celu zarządzanie gospodarką kraju, obejmujące stymulowanie wzrostu gospodarczego, kontrolę inflacji, redukcję bezrobocia oraz zapewnienie stabilności finansowej. Przykładem jest wprowadzenie ulg podatkowych dla małych firm w celu zwiększenia inwestycji.

Czym jest polityka społeczna ? przyklady 


Polityka społeczna to dziedzina działań rządu, która koncentruje się na poprawie jakości życia obywateli i zapewnieniu sprawiedliwości społecznej. Obejmuje szeroką gamę działań, które mają na celu zaspokojenie podstawowych potrzeb jednostek oraz grup społecznych. Do kluczowych obszarów polityki społecznej należą:

1. Edukacja: Dostęp do wysokiej jakości edukacji na wszystkich poziomach, wspieranie innowacji w nauczaniu i rozwój programów stypendialnych.

2. Zdrowie: Zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej, wspieranie systemu ochrony zdrowia oraz inicjatywy promujące zdrowy styl życia.

3. Mieszkalnictwo: Działania mające na celu zapewnienie dostępności mieszkań, w tym programy wspierające budowę mieszkań oraz pomoc finansową dla osób o niskich dochodach.

4. Wsparcie dla osób w trudnej sytuacji życiowej: Programy socjalne, które oferują pomoc finansową, doradztwo zawodowe oraz wsparcie w kryzysach życiowych. Przykładem jest program 500+, który wspiera rodziny z dziećmi poprzez finansowe wsparcie na każde dziecko.

Uwarunkowania ustrojowo-systemowe polityki gospodarczej

1. Uwarunkowania ustrojowo-systemowe:

• 2. Uwarunkowania zewnętrzne:

• 3. Uwarunkowania wewnętrzne:

Term: Uwarunkowania ustrojowo-systemowe polityki gospodarczej

1. System ekonomiczny: Określa zakres interwencji państwa w gospodarkę. W kapitalizmie dominuje wolny rynek (np. USA), podczas gdy w socjalizmie gospodarka jest silnie kontrolowana przez państwo (np. Kuba). 2. Ustrój polityczny: System demokratyczny sprzyja wolności gospodarczej i prawom jednostki (np. Polska po 1989 roku), natomiast w systemach autorytarnych państwo często centralnie zarządza gospodarką (np. Korea Północna).

Uwarunkowania zewnętrzne polityki gospodarczej

1. Członkostwo w organizacjach międzynarodowych: Przynależność do UE wymusza dostosowanie przepisów do unijnych standardów, np. polityki klimatycznej ograniczającej emisje CO2. 2. Restrykcje handlowe: Sankcje, embarga czy cła wpływają na handel. Przykładem jest rosyjskie embargo na polskie produkty w 2014 roku, które zmusiło Polskę do poszukiwania nowych rynków. 3. Globalizacja: Międzynarodowa konkurencja zmusza kraje do inwestowania w innowacje i eksport, co zwiększa ich konkurencyjność.

Uwarunkowania wewnętrzne polityki gospodarczej

: 1. Zasoby przyrodnicze: Dostępność surowców, takich jak gaz ziemny czy węgiel, wpływa na bezpieczeństwo energetyczne. Polska, mając ograniczone zasoby, polega na imporcie gazu (np. przez Baltic Pipe). 2. Zasoby ludzkie: Struktura demograficzna i starzenie się społeczeństwa wymuszają reformy emerytalne i rozwój polityk prorodzinnych (np. program 'Rodzina 500+'). 3. Zasoby materialne: Stan infrastruktury transportowej i energetycznej determinuje rozwój gospodarczy. Przykładem są inwestycje w polskie drogi ekspresowe, jak trasa S7.

Term: Czym jest polityka społeczna?

Definition: Polityka społeczna to celowa działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych, mająca na celu poprawę warunków życia i pracy oraz zaspokojenie potrzeb społecznych i indywidualnych. Jej główne cele to eliminacja nierówności społecznych, ochrona socjalna, inwestycje w człowieka oraz budowa ładu społecznego. Przykładem realizacji tej polityki w Polsce jest program 'Rodzina 500+', wspierający rodziny w wychowywaniu dzieci i przeciwdziałający ubóstwu.

Term: Uwarunkowania polityki społecznej

Definition: Polityka społeczna jest kształtowana przez uwarunkowania ekonomiczne, demograficzne i społeczne, które wpływają na jej cele i instrumenty. Wzrost gospodarczy pozwala na przeznaczenie większych zasobów na edukację, opiekę zdrowotną czy pomoc społeczną, natomiast stabilność makroekonomiczna tworzy przewidywalne warunki do realizacji tych działań. Istotnym czynnikiem jest też demografia – starzenie się społeczeństwa wymusza reformy systemów emerytalnych i opieki zdrowotnej.

Term: Uwarunkowania polityki społecznej 2

Definition: Polityka społeczna musi również reagować na zmiany w strukturze rodzinnej, takie jak wzrost liczby gospodarstw jednoosobowych, co wpływa na zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze i mieszkaniowe. Dodatkowo, poziom nierówności społecznych i świadomość społeczna determinują zakres działań mających na celu promowanie równości szans i przeciwdziałanie wykluczeniu.

Create 1 flashcard on... (insert topic)Create 1 fill in the the blank flashcard on... (insert topic)Create 1 Q & A flashcard on... (insert topic)Cancel selection

Polityka gospodarcza i ekonomiczna

To zespół przemyślanych i skoordynowanych działań rządu, mających na celu zarządzanie gospodarką danego kraju. Skupia się na takim stymulowaniu wzrostu gospodarczego, aby kontrolować inflację oraz zmniejszać bezrobocie. Ważnymi narzędziami są regulacje, podatki oraz różne programy wsparcia. Przykładowo, wprowadzenie ulg podatkowych dla małych firm może wspierać ich rozwój, co z kolei przynosi korzyści całej gospodarce.

Przedmiot polityki gospodarczej

Skupia się na analizie oraz interwencjach sektora publicznego, mających na celu stworzenie harmonijnego ładu rynkowego. Celem jest zapewnienie sprzyjających warunków dla rozwoju gospodarczego poprzez efektywne zarządzanie zasobami oraz odpowiednią redystrybucję dochodów. To może obejmować na przykład wprowadzenie programów, które wspierają grupy społeczne w trudnej sytuacji, takie jak bezrobotni czy osoby z niskimi dochodami.

Funkcja stabilizacyjna polityki gospodarczej

Działania te zmierzają do zapewnienia długoterminowego stabilizowania gospodarki poprzez przeciwdziałanie wahanom koniunkturalnym. Kluczowe instrumenty obejmują manipulowanie stopami procentowymi oraz monitorowanie ilości pieniądza w obiegu. Przykładem może być działanie banku centralnego, które obniża stopy procentowe w okresie recesji w celu pobudzenia wydatków konsumpcyjnych.

Funkcja redystrybucyjna

Koncentruje się na redukcji nierówności dochodowych w społeczeństwie poprzez politykę podatkową, transfery społeczne i inne formy wsparcia rządowego. Przykładem jest wprowadzenie progresywnego systemu podatkowego, gdzie osoby o wyższych dochodach płacą wyższe podatki, aby wspierać osoby z ograniczonymi możliwościami finansowymi.

Funkcja alokacyjna

Zagwarantowanie efektywnego rozdzielenia zasobów w gospodarce, koniecznego szczególnie w kontekście dóbr publicznych. Władze publiczne podejmują działania zapewniające, że zasoby są wykorzystywane w sposób optymalny, np. poprzez inwestowanie w infrastrukturę, jak drogi, szpitale czy edukacja, które są niedostatecznie finansowane przez sektor prywatny.

Funkcja stabilizacyjna (uściślenie)

Kładzie nacisk na długotrwałe utrzymywanie równowagi ekonomicznej w kraju. Obejmuje dążenie do minimalnych wskaźników bezrobocia (około 4%) i utrzymania niskiej inflacji, a także stabilności kursów walutowych. Działania wspierające to utrzymywanie równowagi w budżecie państwowym oraz gospodarce.

Metoda nauki PG

Zestaw technik analitycznych oraz empirycznych do badania procesów gospodarczych. Kluczowymi elementami są obserwacje, wyodrębnianie wiodących zmiennych oraz historia gospodarcza. Przykładem mogą być wyniki badań dotyczące wpływu minionych kryzysów na obecne decyzje polityczne i ekonomiczne.

Uwarunkowania polityki ekonomicznej

Obejmują wszystkie aspekty wpływające na projektowanie i realizację polityki gospodarczej, w tym ustrojowo-systemowe (określające ramach systemu politycznego), zewnętrzne (takie jak tendencje globalne) oraz wewnętrzne (spoiny demograficzne i ekonomiczne w kraju). Przykłady to np. zmiany w przepisach dotyczących handlu międzynarodowego.

Cele polityki ekonomicznej

Koncentrują się na osiąganiu zamierzonych efektów w obszarze społeczno-gospodarczym, takich jak zrównoważony rozwój, stabilność makroekonomiczna i redystrybucja. Cele obejmują również ochronę środowiska oraz zapewnienie bezpieczeństwa narodowego. Przykłady to programy na rzecz zmniejszenia ubóstwa i wsparcia dla beletrystyki.

Polityka strukturalna

Działania nakierowane na dostosowanie gospodarki do zmieniających się wymagania rynkowych oraz innowacji. Może obejmować przekształcenia w kluczowych sektorach, takich jak przejście na energie odnawialną lub cyfryzacja przemysłu, co ma na celu zwiększenie konkurencyjności i zdolności dostosowawcze.

Uwarunkowania ustrojowo-systemowe

Oznaczają ramy, w których odbywa się polityka gospodarcza, w tym różnorodność systemów politycznych oraz ich wpływ na gospodarkę. Przykładem może być wpływ demokratycznych instytucji na polepszenie warunków dla przedsiębiorczości w porównaniu do reżimów autorytarnych.

Uwarunkowania zewnętrzne

Czynniki, które mają wpływ na politykę gospodarczą, mimo że nie są pod kontrolą danego kraju. Mogą obejmować członkostwo w organizacjach międzynarodowych (np. Unii Europejskiej), zmiany cen surowców, czy globalne zjawiska handlowe. Dobrze znanym przypadkiem są skutki sankcji gospodarczych dla lokalnej gospodarki.

Uwarunkowania wewnętrzne

Czynniki krajowe determinujące sytuację gospodarczą i szanse rozwoju. Składają się z zasobów naturalnych, ludzkich oraz infrastruktury. Przykładem może być starzejące się społeczeństwo, które wymaga reform systemów emerytalnych i socjalnych, aby sprostać rosnącym potrzebom.