Polish History: March Events and Solidarity Movement

Wydarzenia marcowe 1968 r.

Zakaz wystawiania „Dziadów" i relegowanie Michnika i Szlajfera z UW.

Pierwszy duży wiec studencki

8 marca 1968 r. na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego.

Główne postulaty studentów 8 marca

Wolność słowa, sprzeciw wobec cenzury, przywrócenie relegowanych studentów.

Reakcja władz na protesty 8 marca

Brutalna interwencja milicji, ZOMO i ORMO.

Pierwsza manifestacja po „Dziadach"

Pod pomnikiem Adama Mickiewicza w Warszawie - 30 stycznia 1968 r.

Nagłośnienie wydarzeń w mediach

Michnik i Szlajfer przez dziennik „Le Monde" i Radio Wolna Europa.

Hasła skandowane podczas demonstracji

„Niepodległość bez cenzury!", „Wolna sztuka!", „Prasa kłamie!".

Komandosi

Grupa młodych aktywistów-studentów, domagających się swobód obywatelskich.

Protesty w innych miastach po 8 marca

Fale protestów studenckich - m.in. w Krakowie, Gdańsku, Poznaniu.

Propaganda o studentach

Jako bananowi młodzież oderwani od rzeczywistości.

Skutki protestów dla środowiska akademickiego

Relegacje, rozwiązanie kierunków studiów, pobór do wojska.

Kampania antysemicka

Propaganda wymierzona w osoby żydowskiego pochodzenia - czystki, emigracje.

Frakcja „partyzantów" w PZPR

Przewodzona przez Mieczysława Moczara.

Cel frakcji „moczarowców"

Przejście władzy przez wykorzystanie nastrojów antysemickich i nacjonalistycznych.

Przemówienie Władysława Gomułki 19 marca

Potępił protesty jako prowokacje syjonistyczne, usprawiedliwiał represje.

Hasła wieców poparcia dla władzy

„Studenci do nauki!", „Syjoniści do Syjamu!", „Mołki do Izraela!".

Liczba zatrzymanych studentów

Ponad 2700 zatrzymanych, 262 akty oskarżenia (w tym 98 studentów/naukowców).

Kary dla opozycjonistów

Kuroń i Modzelewski - 3,5 roku więzienia, Michnik - 3 lata.

Emigracja Żydów po protestach

Ok. 15 tysięcy (w tym naukowcy, studenci, artyści).

Przyczyny upadku protestów

Brak poparcia robotników, skuteczna propaganda i brutalne represje.

Główne przyczyny powstania „Solidarności"

Polityczne, społeczne (Jan Paweł II), gospodarcze (kryzys, drożyzna).

Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża (WZZ)

Nieuznawane przez władze związki zawodowe, założone w 1978 r.

Pierwsze strajki w 1980 r.

Lipiec 1980 - Świdnik i Lublin.

Największy strajk w sierpniu 1980

Stocznia Gdańska im. Lenina, 14 sierpnia 1980 r.

Postulaty strajkujących w Stoczni Gdańskiej

Przywrócenie Walentynowicz i Wałęsy, pomnik Grudnia '70, podwyżki, gwarancje bezpieczeństwa.

Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS)

Organ koordynujący protesty - przekształcony w NSZZ „Solidarność."

Rejestracja NSZZ „Solidarność"

10 listopada 1980 r.

Liczba członków Solidarności

Około 10 mln osób - 80% pracowników państwowych.

Przewodzenie „Solidarności"

Lech Wałęsa.

Kto przewodziI „SolidarnoIci"?

Lech WaIIsa; m.in. Frasyniuk, Geremek, Bujak, Rulewski.

Jaki byI organ prasowy „SolidarnoIci"?

„Tygodnik SolidarnoII", red. Tadeusz Mazowiecki.

Jakie wartoIci IIczyI program „SolidarnoIci"?

SprawiedliwoII spoIeczna, solidaryzm, samorzIdnoII, tradycje niepodlegIoIciowe.

Czym byI Komitet Obrony Robotników (KOR)?

Opozycja demokratyczna, zaIoIona w 1976 r. - pomoc represjonowanym.

Kto tworzyI KOR?

KuroI, Lipski, Michnik, Zieja, Blumsztajn - dawni 'komandosi'.

Jak dziaIaI KOR?

Pomoc materialna, publikacje, dziaIania jawne.

Dlaczego KoIcióI byI zagroIeniem dla wIadzy PRL?

Silne poparcie spoIeczne, sprzeciw wobec ateizmu komunistycznego.

Jakie byIy poczItkowe relacje wIadzy z KoIcioIem?

Pozory wspóIpracy - religia w szkoIach, reaktywacja Caritas, powrót Hlonda.

Kiedy rozpoczIIa siI walka z KoIcioIem?

Po 1947 r., nasilona w latach 1950-1956.

Co to byI 'ruch ksiIIy patriotów'?

Duchowni popierajIcy komunizm - czIsto pod przymusem.

Co to byI list 'Non possumus'?

Sprzeciw Episkopatu wobec podporzIdkowania KoIcioIa paIstwu (1953).

Kiedy internowano prymasa WyszyIskiego?

Po liIcie 'Non possumus', 1953 r.

Czym byIa akcja dekrucyfikacji?

Usuwanie krzyIy ze szkóI - silny sprzeciw spoIeczny.

Jakie znaczenie miaI wybór Karola WojtyIy na papieIa?

WzmocniI KoIcióI, osIabiI propagandI PRL.

Jakie znaczenie miaIa pielgrzymka papieIa w 1979 r.?

Impuls dla oporu spoIecznego i SolidarnoIci.

JakI rolI odegraI ks. Jerzy PopieIuszko?

Kapelan SolidarnoIci, zamordowany przez SB w 1984 r.

Co poprzedziIo wybory 1989 r.?

Obrady OkrIgIego StoIu (luty-kwiecieI 1989 r.).

Jak wyglIdaI podziaI mandatów w Sejmie?

65% dla PZPR i sojuszników, 35% dla opozycji.

Jak wyglIdaIy wybory do Senatu?

W peIni wolne - 100 mandatów.

Kiedy zalegalizowano 'SolidarnoII'?

17 kwietnia 1989 r.

Kto prowadziI kampaniI opozycji?

Komitet Obywatelski przy Lechu WaIIsie.

Jakie znaczenie miaIa 'Gazeta Wyborcza'?

GIówne narzIdzie informacyjne opozycji.

Jaki byI wynik 'SolidarnoIci' w I turze?

160/161 mandatów w Sejmie, 92/100 w Senacie.

Co oznaczaIa poraIka listy krajowej?

PoraIka wIadzy - tylko 2 mandaty z 35 obsadzone.

JakI frekwencjI zanotowano w II turze?

Tylko 25% - bojkot spoIeczny.

Jakie byIo znaczenie wyborów 1989?

PoczItek koIca PRL, demokratyzacja systemu.

Kiedy wprowadzono stan wojenny w Polsce?

13 grudnia 1981 r.

Kiedy zniesiono stan wojenny?

22 lipca 1983 r.

Kto ogIosiI stan wojenny?

Gen. Wojciech Jaruzelski.

Czym byIa WRON?

Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego - organ nad konstytucyjnI wIadzI.

Jakie ograniczenia wprowadziI stan wojenny?

Zakaz zgromadzeI, cenzura, godzina milicyjna, internowania.

Czym byIo internowanie?

Izolacja osób uznanych za zagroIenie dla paIstwa.

Czym byIa militaryzacja zakIadów pracy?

Przymus pracy w zakIadach waInych dla paIstwa.

Jakie byIy represje?

Aresztowania, kontrola korespondencji, przemoc ZOMO.

Jaka byIa rola MO, SB i wojska?

TIumienie oporu spoIecznego i kontrola porzIdku.

Jakie byIo znaczenie stanu wojennego?

Zahamowanie opozycji, pogIIbienie represji.