AK H1: Landschappen

buiteNLand - vwo 2 - 1.1 t/m 1.7

graniet

stollingsgesteente dat gekenmerkt wordt door vlekjes

heuvelland

gebied met een hoogte tussen 200 en 500 meter boven zeeniveau

hooggebergte

gebied met een hoogte van 1500 meter of meer boven zeeniveau

laagland

vlak gebied met een hoogte onder 200 meter

middelgebergte

gebied met een hoogte tussen 500 en 1500 meter of meer boven zeeniveau

sedimentgesteente

gesteente dat ontstaat wanneer lagen sediment wordt samengeperst

stollingsgesteente

gesteente dat ontstaat wanneer vloeibaar magma stolt

zandsteen

sedimentgesteente dat ontstaat uit samengeperst zand

chemische verwering 

verwering waarbij de samenstelling van gesteente verandert als gevolg van de werking door zuurstof en vocht

kalksteen

gesteente dat ontstaat door het samenpersen van kalkhoudende resten van zeedieren

mechanische verwering

verwering waarbij het gesteente verbrokkelt, bijv. door werking van planten en bomen, zonder dat de samenstelling verandert

reliëf

hoogteverschillen in het landschap

verwering

het verbrokkelen van gesteente

vortverwering

verwering waarbij gesteente breekt doordat water in de spleten van het gesteente bevriest en weer ontdooit

bovenloop

het begin van de rivier, oftewel het bovenste deel dat meestal in de bergen stroomt

erosie

de uitschurende werking van stromend water, wind of ijs

klei

microscopisch kleine korreltjes die ontstaan als gevolg van verwering

massabeweging

het langs een helling naar beneden bewegen van gesteente onder invloed van zwaartekracht

puinhelling

helling die bestaat uit verbrokkelt gesteente

zand

de kleine korrels gesteente die nog met het blote oog te zien zijn en ontstaan door verwering

benedenloop

het laagste deel van een river, net voordat het water de zee instroomt

delta

nieuw land in zee dat ontstaat dor sedimentatie op de plek waar een rivier in zee uitmondt

duin

door wind gewaaide zandheuvel

estuarium

trechtervormige riviermonding ontstaan als gevolg van getijdenwerking

laagvlakte

vlak gebied met een hoogteligging onder de 500 meter

middenloop

het middelste deel van de rivier

schalie

sedimentgesteente dat ontstaat uit samengeperst klei

sedimentatie

het blijven liggen van verbrokkelt gesteente

strand

de grens tussen land en water waar zand zich ophoopt

zandbank

ondiepe plaats in zee

dekzand

zand dat in de koude periode meteen na de Saale-ijstijd door wind is afgezet

keileem

een mix van klei, leem, zand en grind dat is meegevoerd onder een gletsjer

löss

fijnkorrelig zand waarbij de meeste deeltjes kleiner zijn dan 0,063 mm

stroomgebied

het gebied dat afwatert op een rivier en haar zijrivieren

stuwwal

heuvels die ontstaan door de werking van gletsjers op land

zwerfsteen

groot en zwaar rotsblok dat met het ijs meegekomen is

buitendijkse kant

gebied buiten de dijk dat niet beschermd wordt tegen water

droogmakerij

polder in een drooggemalen meer

gemaal

pomp waar de polder worden drooggepompt

polder

stuk land, omgeven door dijken, waar de waterstand geregeld kan worden

ringvaart

kanaal rondom een polder, bedoeld om het overtollige water af te voeren

terp

door de mens opgeworpen heuvel als bescherming tegen overstromingen

bodemerosie

het verlies van het vruchtbare bovenste laagje

plateau

vlak gebied dat hoger in het landschap ligt