hoofdstuk 4. beeldvorming van de hersenen

neuro-imaging

de studie van de structuur en de functie van de hersenen door middel van beeldvormingstechnieken

radiologische beeldvorming

• rontgenstraling (ct)

• geluidsgolven (echografie)

• magnetische velden en radiogolven (mri)

wat word gemeten met …:

• communicatie van neuronen binnen 1 hersengebied

• communicatie tussen verschillende hersengebieden

structurele beeldvorming

brengen de structuur van de hersenen in kaart. brengt de plek in kaar waar hersenactiviteit plaatsvindt. de botontwikkeling, schedel hoeveelheid grijze & witte stof in de hersenen. de rusttoestand in de hersenen wordt vergeleken met actietoestand

ct-scan: computertomografie

anatomische beelden van de hersenen bv: voor bloedingen of schedelbasisfractuur, laat echter te weinig zien van subtiele verschillen in het hersenweefsel

mri-scan: magneto-encefalografie

soort ct-scan die ook hersenbloedingen laat zien, veranderingen in bloeddoorstromingen kan meten en verschillen in hersenweefsel laat zien. zeer belangrijk en veel gebruikt. kan de grijze en witte stof goed onderscheiden en ook hoeveel er van beide is.

functionele beeldvorming

welke plek hersenactiviteit plaatsvindt. activiteit van de hersenen in kaart brengen, kijken welke hersengebieden actief zijn bij welke handelingen. dus handelingen worden vergeleken met hersenactiviteit

electrofysiologische beeldvorming

eeg en meg

hemodynamische beeldvorming

fmri en pet

pet-scan

positronemissietomografie. bij een … wordt het bloedgehalte gemeten bij de hersengebieden. er wordt licht radioactieve glucose (suiker) ingespoten en met een scanner een computerbeeld gemaakt van de plaatsen in het lichaam waar de stof zit.

fmri

dit is de meest gebruikte scan binnen cognitieve neuropsychologie. functionele magnetic resonance imaging. een variant op de mri. met functionele mri kan de plaats van de hersenactiviteit bepaald worden. er wordt een 3d afbeelding van de hersenen gemaakt, waarbij te zien is waar en wanneer in de hersenen hersenactiviteit plaatsvindt door de bloeding op die plek.

… meet de zuurstofgehaltes van het bloed in de hersenen, op de plekken waar het zuurstofgehalte hoger is, wordt meer energie verbruikt. sommige gebieden verbruiken altijd meer energie, daarom wordt gekeken naar het verschil tussen de rust-en actietoestand

eeg: elektro-encefalografie

het meten van elektrische signalen in de hersenen die neuronen afgeven wanneer ze met elkaar communiceren. bij een … worden elektronen op het hoofd geplaatst, deze pakken het ‘gemiddelde/stabiele’ signaal op. dit gemiddelde signaal is de event-related potential (erp) en geeft informatie over tijdsverloop en sterkte van neurale acties. signalen in actieve gebieden worden door meerdere elektronen opgepikt. de gevoeligheid van een … is te laag om individuele neuronen te meten

meg: magneto-encefalografie

meet de magnetische velden die neuronen opwekken en nauwkeuriger dan een eeg de plaats van actieve gebieden bepalen

ultra high-field scanners

nieuwe mri scanners met een veldsterkte van 7 tesla (of hoger)

ultra low-field scanner

mri-scanner met een veldsterkte van 0,5 tesla