Radicalisering, extremisme en terrorisme

Trends in veiligheidsdenken

• Radicalisme

  • Proces

  • Definitie

Een dynamische proces.

Zoektocht naar diepgaande veranderingen in de maatschappij.
Vormt niet noodzakelijk gevaar voor de democratische rechtsorde.

(Gewelddadig) Extrimisme

Ideologieën die geweld aanvaarden als legitiem middel voor:

• Politieke

• Religieuze

• Sociale

Te bereiken

Terrorisme

Het gebruik van geweld, dreiging en intimidatie tegen mensen of materiële belangen, om politieke of ideologische doelen te bereiken.

Polarisatie

Verscherpen van verschillen tussen groepen in samenleving die leiden tot verhoogde spanningen en risico’s voor de sociale veiligheid die omschreven wordt als:

• Onveiligheidsgevoel in buurt: … tussen personen

  • Gevolg van gepleegde criminaliteit

  • (Gepercipieerde) overlast

  • Conflicten

TAXONOMIE: EXTREMISME, RADICALISERING, TERRORISME:

• Ideologische - Religieuze motivatoren

• Religieus extremisme en doctrinaire overtuigingen

  • Politiek idealisme

TAXONOMIE: EXTREMISME, RADICALISERING, TERRORISME:

• Politieke en Sociale motivatoren

• Verzet tegen onderdrukking

  • Ongelijkheid en Onrechtvaardigheid

TAXONOMIE: EXTREMISME, RADICALISERING, TERRORISME:

• Sociaal Economische motivatoren

• Armoede en Werkeloosheid

  • Sociale uitsluiting

TAXONOMIE: EXTREMISME, RADICALISERING, TERRORISME:

• Psychologische motivatoren

• Zoektocht naar Identiteit en Betekenis

• Wraak en Grief

  • Beïnvloeding en Indoctrinatie

Strategische motivatoren

• Politieke doelen

  • Internationale aandacht

Culturele en Historische motivatoren

• Historische grieven

• Culturele identiteiten culturele narratieven die kunnen leiden tot radicalisering en extremisme.

Belangrijke diensten betrokken bij bestrijden van extremisme en terrorisme in België

• Politie

• OCAD

• Staatveiligheid

• ADIV

• Nationaal CrisiscentrumDeze diensten werken samen om informatie te delen, dreigingen te analyseren en preventieve maatregelen te nemen tegen extremisme en terrorisme in België.

OCAD

Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse

Verantwoordelijk voor verzamelen en analyseren van inlichtingen over mogelijke dreigingen van extremisme en terrorisme in België.

Strategie T.E.R.

• Afkorting

• Doel

• Hoe gekomen?

• Link maken tussen 4 ←→ aanpakken

• Strategie extremisme en terrorisme 2021

• Inperken van terrorisme/extremisme + radicaliseringsproces in onze maatschappij.

• Opvolger plan Moskeeën(repressieve veiligheidsaanpak)

  (Strategie T.E.R. → integrale multidisciplinaire aanpak)

• Sociopreventieve aanpak

• Bestuurlijke aanpak

• Politionele aanpak

• Gerechtelijke aanpak

  • Aanpak gericht op SOCIALE RE-INTEGRATIE

FTF’s

• Afkorting

• Wat

• Forgein Terrorist Fighters

• Personen die naar conflictgebied vertrokken om terreurgroep te vervoegen/hiervan terugkeerden/vertrek verhinderd/intentie hebben.

HTF’s

• Homegrown Terrorist Fighters

• Personen die verkiezen om hier terroristische acties te plegen/ondersteunen.

HP’s

• Afkorting

• Wat

• Haatpropagandisten

• Personen die geweld willen rechtvaardigen omwille van ideologische doeleinden.
  Met invloed willen ze omgeving doen radicaliseren en schade toebrengen aan rechtstaat.

PGE’s

• Afkorting

• Wat

• Potentieel Gewelddadige Extremisten

• Personen met extremistische opvattingen die intentie hebben om geweld te gebruiken, maar nog geen concrete stappen ondernomen hebben.

TV’s

• Afkorting

• Wat

• Terrorismeveroordeelden

• Personen die veroordeeld, geïnterneerd of onder beschermingsmaatregel geplaatst zijn voor terrorisme in België of buitenland.

Strategisch niveau

• NFT

• Wat doen ze

• Nationale Taskforce (NFT)

  • Strategische aansturingen veiligheidsbeleid.

Lokaal niveau

• LTF

• Wat doen ze

• LIVC-R

• Lokale Taskforces

  • Lokale politie in gaten houden

  • Repressief/veiligheidsfocus

  • Per provincie georganiseerd

  • Lokale integrale veiligheidscel radicalisme

LIVC-R

• Lokale integrale veiligheidscel radicalisme

• Begeleiding lokale politie

• Preventieve focus

• Hoe niet verder uit de hand?

Meest voorkomende ideologie

Jihadisme → 88%

(7% daling t.o.v. vorig jaar)

PERIODE 1980 - 1990:

CCC

• Afkorting

• Wat

• Cellulles Communistes Combattantes

• Extreem link terrorisme → vooraf aangekondigd

• Internationale connecties.

PERIODE 1990 - 2000:

ALF

• Afkorting

• Wat

• Animal Liberation Front

• Links extremisme → dierenrechten

PERIODE POST 2000

Sharia

• Wat

• Betrekking tot:

• Leef-/rechtsregels die in loop der eeuwen ontwikkeld zijn door moslimgeleerden.

• Betrekking op religie, recht en politiek

PERIODE POST 2000

Salafisme

• Wat

• Strekking binnen Soennitische islam uit middeleeuwen

• Geen homogene stroming

• Staan voor terugkeer naar geloofsbeleving van eerste 3 generaties Moslims

• Beschouwd als enige authentieke/geldige geloofsbeleving.

PERIODE POST 2000

Soennisme

• Wat

• Percentage

• Geloven dat leiderschap na dood profeet Mohammed overgedragen moest worden aan meesst geschikte persoon, gekozen door consensus.

• Grootste stroming binnen Islam → 85-90%

PERIODE POST 2000

Sjissme

• Wat

Geloven dat Ali, neef/schoonzoon Mohammed, rechtmatige opvolger van profeet was. → 10 - 15%

GROTE jihad

INNERLIJKE strijd van gelovige met ZICHZELF om als goed moslim door het leven te gaan.

KLEINE jihad

GEWAPENDE strijd ter verdediging van Islam.

Jeugddelinquent

• Waarom aanwezig

• Politiek bewust

• religie

• Gevoel

• Opleidingsniveau/werk

• Overlast/criminele feiten

• Houding overheidsinstanties

• Aanwezig opzoek naar conflict en chaos.

• Beperkt politiek bewust

• Religie als vage identiteit

• Gevoel van SO en uitsluiting

• Laag opleidingsniveau/werkeloos

• Veelvuldig betrokken bij overlast/criminele feiten

• Vijandige houding t.o.v. overheid (vooral politie)

Radicale militant

• Waarom aanwezig

• Politiek bewust

• Religie

• Leidraad

• Opleidingsniveau/werk

• Overlast/criminele feiten

• Houding overheidsinstanties

• Democratische instellingen

• Systematische onderdrukking

• Aanwezig vanuit overtuiging

• Politiek bewust

• Religie als dominante identiteit

• Eigennormen/-waarden als leidraad

• Wisselend opleidingsniveau

• Soms geschiedenis van jeugddelinquentie

• Vijandige houding t.o.v. overheid (vooral politie)

• Afwijzen van alle democratische instellingen

• Verhaal van systematische onderdrukking van geloofsgenoten

Rol v/d overheid

• Preventieve maatregen

• Internationale samenwerking

• Radicalisation Awareness Network (RAN)

RAN

Radicalisation Awareness Network

Netwerk Europese landen richt op uitwisselen van best practicus en ontwikkelen van strategieën om radicalisering te voorkomen.