Sự phân bố nhiệt độ không khí trên Trái Đất

Nhiệt độ không khí trên Trái Đất phân bố/thay đổi:

• Theo vĩ độ

• Theo lục địa và đại dương

• Theo địa hình (độ cao, độ dốc, hướng phơi)

• Ngoài ra về chế độ nhiệt còn phụ thuộc vào: lớp phủ thực vật, hoạt động sản xuất của con người, dòng biển

NĐKK: theo vĩ độ

• Nhiệt lượng bức xạ Mặt Trời đến Trái Đất ngoài 1 phần trực tiếp đốt nóng không khí, còn phần lớn là do bề mặt đất hấp thụ rồi phản hồi vào không khí, tạo nên nhiệt độ không khí

• Nhiệt lượng bức xạ Mặt Trời đến bề mặt Trái Đất thay đổi theo góc chiếu của tia bức xạ Mặt Trời. Góc chiếu này thay đổi theo vĩ độ → nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ

• Từ Xích đạo về 2 cực, nhiệt độ TB năm giảm, biên độ nhiệt năm tăng. → do càng lên vĩ độ cao, chênh lệch góc chiếu sáng và thời gian chiếu sáng giữa ngày và đêm trong năm càng lớn

NĐKK: theo lục địa, đại dương

• Do sự hấp thụ và toả nhiệt khác nhau giữa lục địa và đại dương nên nhiệt độ không khí cũng có sự khác biệt giữa lục địa và đại dương

• Càng vào sâu trong lục địa, nhiệt độ trung bình càng thay đổi, biên độ nhiệt độ năm càng tăng, do ảnh hưởng của biển giảm

  • Nhiệt độ TB năm cao nhất và thấp nhất đều ở lục địa

  • Đại dương có biên độ nhiệt nhỏ, lục địa có biên độ nhiệt lớn

• Nhiệt độ không khí cũng có sự thay đổi giữa bờ Đông và bờ Tây lục địa → do ảnh hưởng của dòng biển nóng và dòng biển lạnh

NĐKK: theo địa hình

• Càng lên cao, không khí càng loãng, bức xạ nhiệt của mặt đất càng mạnh → nhiệt độ càng giảm. Lên cao 100m, nhiệt độ giảm 0,6•C

• Cùng 1 sườn núi, nơi có độ dốc lớn sẽ có nhiệt độ cao hơn nơi có độ dốc nhỏ → do góc nhập xạ lớn hơn

• Sườn phơi nắng có nhiệt độ cao hơn sườn khuất nắng

• Địa hình cao, thoáng gió có biên độ nhiệt ngày đêm nhỏ hơn ở địa hình thấp trũng, khuất gió,