D1: Het modern imperialisme

Wat zijn twee economische verklaringen voor het moderne imperialisme?

Industrialisatie leidde tot een nood aan afzetmarkten en goedkope grondstoffen; Groot-Brittannië had steunpunten nodig voor bevoorrading van hun wereldwijde scheepvaart.

Wat zijn twee culturele verklaringen voor het moderne imperialisme?

Europeanen hadden een superioriteitsgevoel door de technische voorsprong; men vond dat het hun morele plicht was om 'primitieve' volkeren te helpen.

Wat zijn vier politieke verklaringen voor het moderne imperialisme?

Een koloniaal rijk betekende grootmachtstatus; nieuwe staten wilden meer aanzien; nationalistische trots werd gekrenkt; vorsten zoals Leopold II zochten macht buiten Europa.

Welke vier factoren maakten de kolonisatie praktisch mogelijk?

Industriële revolutie (betere wapens, transport, communicatie, medicatie); ontdekkingsreizigers; verdeel-en-heerspolitiek; conferentie van Berlijn.

Noem twee gevolgen van het moderne imperialisme voor Europese staten en leg uit.

Prestigeprojecten en wereldmachtstatus; maar vaak schulden en beperkt controlegebied → leidde tot spanningen en WO I.

Welke vier zaken nuanceren de Europese wereldhegemonie?

Controle vaak enkel aan de kust; samenwerking met lokale elite; fel verzet van de bevolking; imperium soms verlieslatend.

Geef één politiek, economisch en cultureel gevolg voor de koloniale gebieden.

Politiek: nieuwe landsgrenzen; Economisch: rol als grondstoffenleverancier; Cultureel: opgelegde westerse waarden en talen.

Welke drie niet-Europese landen voerden ook imperialisme?

Japan, Rusland, Verenigde Staten.

Wat was de voornaamste drijfveer voor Russisch imperialisme?

Continentale uitbreiding voor strategische en machtsredenen.

Waarom was de Japanse overwinning op Rusland belangrijk?

Het toonde dat een niet-Europese macht een Europese grootmacht kon verslaan → breuk in Westers overwicht.

Wat zijn hedendaagse gevolgen van het imperialisme?

Huidige staatsgrenzen in Afrika en Azië; blijvende etnische spanningen; blijvende economische afhankelijkheid; westerse invloed op cultuur en bestuur.

Noem twee redenen waarom er nu kritiek is op imperialisme.

Uitbuiting van mensen; blijvende ongelijkheid en schaamtegevoel over het verleden.