Kaarten: Ontwikkelingspsychologie (Feldman) | Quizlet

Ontwikkelingspsychologie

De wetenschappelijke studie naar de patronen van groei, verandering en stabiliteit van conceptie tot aan de adolescentie

Fysieke ontwikkeling

De invloed van het lichaam op de ontwikkeling. Zoals je hersenen spieren, zenuwstelsel en de zintuigen.

Cognitieve ontwikkeling

Ontwikkeling die betrekking heeft op de manier waarop het gedrag van mensen wordt beïnvloed door groei en verandering in de eigenschappen die de ene persoon van de andere onderscheiden.

Sociale ontwikkeling

sociale ontwikkelingen komen tot stand door groei, veranderingen of stabilisatie van sociale relaties en interacties. Persoonlijkheid komt tot stand door stabiliteit en veranderingen in eigenschappen/karakter van een mens.

Cohorten

is een groep mensen die rond een bepaalde tijd / periode op een bepaalde plaats is geboren.

Continue verandering

geleidelijk proces van ontwikkeling. Nieuwe prestaties komen voort uit oude.

discontinue verandering

ontwikkeling in aparte stadia. Ontwikkelingen kunnen hierbij heel abrupt verlopen en zijn anders dan de vorige

Maturatie

Proces van ontwikkeling/uiting van voorbestemde genetische informatie. Nature, van je ouders geërfd.

Klassieke conditionering (Pavlov)

een organisme reageert op een bepaalde manier op een neutrale stimulus die die respons normaal gesproken niet uitlokt.

Operante conditionering

Gedrag wordt verklaard door een vrijwillige respons die verzwakt of versterkt wordt door de positieve of negatieve consequenties die met die respons worden geassocieerd.

Gedragsmodificatie

formele techniek om de frequentie van gewenst gedrag te doen verhogen en van ongewenst gedrag te doen verlagen. Bv. Beloningssysteem.

Cognitief perspectief

ontwikkelingen gericht op processen van kennis en begrijpen. De hersenen!

Systematisch perspectief

Kijkt naar de relatie tussen individuen en hun fysieke, cognitieve, persoonlijkheids- en sociale wereld. (totaalpakket)

Bio-ecologisch model van Bronfenbrenner

Balansmodel. Gaat uit van 5 omgevingsniveaus die elke biologische organisme gelijktijdig beïnvloed.

Microsysteem

dagelijks directe omgeving

mesosysteem

connecties tussen de verschillende aspecten van het microsysteem.

exosysteem

algemene invloeden van sociale instituties zoals scholen, overheid etc. Hebben invloed op het micro- en mesosysteem.

Macrosysteem

overkoepelende culturele invloeden.

chronosysteem

invloed van tijd en historische gebeurtenissen. Trauma's bijvoorbeeld.

Evolutionair perspectief

genetische erfelijkheid bepaald gedrag.

Genotype

Combinatie van genetische informatie. Is onzichtbaar. Bijvoorbeeld je karaktereigenschappen.

Fenotype

Is het waarneembare kenmerk, bv. Blauwe ogen of druk gedrag.

46 chromosomen

Dragers van elk deel van erfelijk materiaal.

De vader en moeder leveren ieder 23 chromosoom.

Monozygotische tweeling (eeneiig)

genetisch identieke tweelingen

dixygotische tweeling (twee-eiig)

genetisch gezien als broer en zus.

Germinale fase

bevruchting tot twee weken, in deze fase deelt de zygote zich en nestelt zich in de baarmoederwand.

Embryonaal stadium

de periode van 2 tot 8 weken na de bevruchting, waarin de belangrijkste organen en fundamentele anatomie zich ontwikkeld.

ectoderm

Buitenste laag van het kiemvlies van de vrucht in het moederlichaam waaruit zich o.a. de huid en het zenuwstelsel ontwikkelen

endoderm

het binnenste kiemblad van een embryo. Het groeit uit tot: - Slokdarm - Maag - darmen - Lever - Pancreas - Luchtpijp - Longen - Urineblaas - Urinebuis - Urineleiders - Prostaat klieren

mesoderm

is het middelste kiemblad van een embryo. Het groeit uit tot: skelet. bloedcellen, spieren

Foetaal stadium

Het stadium van prenatale ontwikkeling dat rond acht weken na de conceptie begint en eindigt bij de geboorte

Dominante eigenschap

De eigenschap die tot uiting komt als er twee concurrerende eigenschappen aanwezig zijn.

recessieve eigenschap

De eigenschap die in het mechanisme aanwezig is maar niet tot uitding komt.

Klassieke conditionering

Een vorm van leren waarbij iemand reageert op een neutrale stimulus die een bepaald 'rare' respons oproept. Bijvoorbeeld bel -> kwijlen.

Gewenning

De afname van een respons op een stimulus die plaatsvindt na het vaker herhalen van de gegeven stimulus.

Plasticiteit

De mate waarin ontwikkelde structuren of gedragspatronen te veranderen zijn als gevolg van ervaringen. Dit is bij de hersenen relatief groot.

Kritieke periode

Een specifieke tijd in de ontwikkeling waarbij een gebeurtenis de grootste gevolgen heeft. Bijvoorbeeld liefde in de 1e levensjaren.

Gevoelige periode

Een periode, meestal vroeg in het leven van een organisme, waarbij deze extra gevoelig zijn voor bepaalde stimuli.

Reflex

Niet-aangeleerde, gestructureerde onvrijwillige respons die automatisch optreden in de aanwezigheid van bepaalde stimuli.

Marasme

Dit is een ziekte waarbij kinderen stoppen met groeien, wordt veroorzaakt door een ernstig tekort aan proteïnen en calorieën

sensatie

De zintuigen reageren op de stimuli

perceptie

De stimuli wordt geïnterpreteerd.

Piaget

de manier waarop baby's leren kan in één eenvoudige vergelijking worden samengevat: Actie=kennis.

Adaptatie

is de eigenschap om zich aan te passen aan onze omgeving.

Assimilatie

De neiging om iets nieuws te plaats binnen iets wat we al weten en begrijpen.

accommodatie

Veranderingen in onze bestaande manier van denken of ons gedrag in reactie op ontmoetingen met nieuwe stimuli of gebeurtenissen.

Sensomotorische fase

0 - 24 maanden ontwikkelingen, reflexen, herhaling willekeurige bewegingen, spelen, verwerken van dingen.

circulaire reacties

Herhalen van een willekeurige motorische handelingen

Neuron/zenuwcel

Basiscel van het zenuwstelsel

Synapse (Synaps)

De spleet tussen de neuronen

Neurotransmitters

stof die het mogelijk maakt dat neuronen met elkaar kunnen communiceren

Myeline

Stof die een beschermlaag vormt om delen van neuronen

Pruning

Als eerder gemaakte synaptische verbindingen ongedaan gemaakt worden. Het "wegsnoeien" van verbindingen gebeurt grotendeels door het niet activeren ervan.

reflexen

aangeboren, ongecontroleerde gedragingen die automatisch optreden in de aanwezigheid van bepaalde stimuli

object permanentie

Baby's krijgen het besef dat mensen en objecten niet ophouden te bestaan als zij onzichtbaar zijn.

preoperationele stadium

(2-7jaar)In dit stadium leert het kind om te redeneren en te denken in symbolen. Ook neemt het gebruik van begrippen toe.

mentale representatie

Vermogen om innerlijke beelden te vormen van objecten en gebeurtenissen. (sensor motorische)

concreet operationele fase

(7-12) houdt dat kinderen logische operaties kunnen gaan gebruiken voor concrete problemen.

Formeel operationele fase

Ontwikkeling van logisch en abstract denken. (12-volwassenheid)

Vygotsky (Theorie)

kinderen zijn actief in het zoeken naar kennis en vaardigheden, maar dat ze een sociale omgeving nodig hebben om zich te ontwikkelen en een stapje verder te gaan.

Prelinguïstische communicatie

Communicatie door middel van geluiden, gezichtsuitdrukkingen, gebaren, imitatie en andere niet-linguïstische middelen.

Holofrasen

Eén woord zinnen

Syntaxis

Vanaf twee jaar wordt het vermogen om woorden en frasen tot zinnen te combineren

bonding

het intieme fysieke en emotionele contact tussen ouder en kind in de periode direct na de geboorte

hechting

Langdurige sociaal-emotionele relatie tussen het kind en een ouder of andere vaste verzorger.

lateralisatieproces.

Wanneer de twee hersenhelften gespecialiseerd raken en bepaalde functies hun plek vinden in de hersenhelftenRechts: non-verbale gebied. Muziek, ruimtelijk, inzicht emotie etc.

Links: verbale competentie. Praten, luisteren, horen etc.

Collectivistisch georiënteerd,

de groep staat centraal

Individualistische georiënteerdheid

Mensen in die samenlevingen zien zichzelf als een uniek persoon, waar ook het zelfbeeld op gebaseerd is.

Ontwikkeling van het moreel besef.

De rijping van het rechtvaardigheidsgevoel en het besef van goed en fout en het gedrag met betrekking tot die zaken

Prosociaal gedrag

het behulpzaam gedragen dat ten goede komt van anderen.

Abstract modelling

Leren kinderen algemene regels en principes ontwikkelen.

Empathie

het zich inleven in de belevingswereld van anderen

Emotionele zelfregulatie

het vermogen om de aard en de intensiteit van emoties aan te passen (beheersing)

Instrumentele agressie

Agressie die wordt gemotiveerd door de wens om een concreet doel te bereiken (bv speeltjes van een ander)

Relationele agressie

niet-fysieke agressie die bedoeld is om een ander psychisch te kwetsen

metalinguïstische bewustzijn

Dit is het besef van het eigen taalgebruik. Dit helpt kinderen bij het inzien van verwarrende of incomplete informatie.

mentale leeftijd

het gemiddelde intelligentieniveau van mensen van een bepaalde leeftijd

chronologische leeftijd

kalenderleeftijd

Het pygmalion-effect

De invloed van de verwachtingspatronen van onderwijzers op leerlingen

Generatie X

1966 - 1976

Millenniums (generatie Y)

1977 - 1994

Generatie Z

1995 - 2012

Babyboomers

1946 - 1954

Behaviorisme

richting in de psychologie die alleen waarneembaar gedrag bestudeert

Psychodynamisch perspectief

Benadering van ontwikkeling waarbij men ervan uitgaat dat gedrag gemotiveerd wordt door innerlijke krachten, herinneringen en conflicten waarvan een persoon zich nauwelijks bewust is en waarover hij weinig controle heeft.

Evolutionaire psychologie

De poging om sociaal gedrag te verklaren aan de hand van genetische factoren die in de loop der tijd zijn geëvolueerd volgens de principes van natuurlijke selectie.

Systemische theorie

Perspectief waarbij men kijkt naar de relatie tussen individuen en hun fysieke-, cognitieve-, persoonlijkheids- en socialewereld

Cognitivisme

De leertheorie die leren beschrijft als een proces van informatie opslaan, gerelateerd aan wat al bekend is en met een korte- en langetermijngeheugen.

hechtingstheorie Bowlby

Veilig•Vermijdend•Afwerend (ambivalent)•Gedesorienteerd

SOC Theorie

Theorie van Selectie, Optimalisatie en Compensatie (SOC-theorie). Deze theorie beschrijft een 3-stappenplan, dat draait om het minimaliseren van wat niet (meer) gaat en het maximaliseren van wat (nog) wel goed lukt. (Baltus 1990)

Intentioneel gedrag

gedrag waarbij verschillende schema's gecombineerd en gecoördineerd worden tot één enkele actie om een probleem op te lossen

Infantiele amnesie

de afwezigheid van herinneringen aan ervaringen van vóór het derde levensjaar

scaffolding

de ondersteuning bij leren en probleemoplossing die de zelfstandigheid en groei bevordert

Pre operationeel denken

Het kind is 'egocentrisch' omdat zijn denken volledig egocentrisch is. Het kind kan het fysieke niet onderscheiden van het psychische, noch het objectieve van het subjectieve

myelinisering

Veelvuldig vorming van witte stof. Rijping hersenen (van achter naar voor)

Grove motoriek

het onder controle hebben van bewegingen en spieren zodat je grote bewegingen kunt doen. Bijvoorbeeld kruipen, lopen, fietsen, hinkelen.

fijne motoriek

Het onder controle hebben van bewegingen en spieren zodat je kleine en precieze bewegingen kunt maken. Bijvoorbeeld knutselen, vouwen en schrijven.

Centratie

het onvermogen van jonge kinderen om zich op meer dan één aspect van een stimulus te concentreren

Egocentrisme

Het onvermogen om zich te verplaatsen in anderen.

fonologische

beschrijft welke spraakklanken in een taal onderscheiden worden