BIO - H1 [T]

Biotisch

Dingen die leven kunnen hebben.

Abiotisch

Dingen die geen leven kunnen hebben.

Molecuul

Het kleinste biologische eenheid.

Organismen

Levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën.

Levensverschijnselen

Kenmerken van leven zoals voorplanting, groei, ontwikkeling en stofwisseling.

Stofwisseling

Processen zoals fotosynthese, verbranding en voeding.

Dode organisme

Een organisme dat geen levensverschijnselen vertoont.

Levensloop

Het hele leven van één organisme.

Levenscyclus

De cyclus van een soort organisme, inclusief voortplanting.

Cel

Bestaat uit organellen met verschillende functies.

Weefsel

Een groep van cellen met dezelfde vorm en functie.

Organ

Een deel van een organisme met een specifieke bouw en functie.

Orgaanstelsel

Een groep van organen die een bepaalde functie vervullen.

Populatie

Een groep van dezelfde soort organismen.

Levensgemeenschap

Alle verschillende populaties in een bepaald gebied.

Ecosysteem

Een begrensd gebied met een levensgemeenschap en niet-levende natuur.

Organisatieniveaus

De volgorde van biologische grootheden van molecuul tot ecosysteem.

Eenvoudige organismen

Organismen die uit slechts één cel bestaan.

Eukaryoten

Organismen met een celkern.

Prokaryoten

Organismen zonder celkern, maar met plasmiden.

Dekweefsel

Weefsel dat lichaamsoppervlakken beschermt.

Zenuwweefsel

Weefsel dat informatie doorgeeft met zenuwcellen.

Spierweefsel

Weefsel dat beweging mogelijk maakt.

Tussenstoffen

Stoffen die tussen cellen in een weefsel zitten.

Celmembraan

Dunne laag die het cytoplasma omsluit en selectief doorlaat.

Cytoplasma

Vloeistof in de cel met stoffen voor celprocessen.

Celkern

Bevat DNA en informatie van de cel.

Bladgroenkorrel

Organel dat glucose en zuurstof produceert via fotosynthese.

Celwand

Dikke stof die plantaardige cellen stevigheid geeft.

Vacuole

Blaasje in plantaardige cellen gevuld met vocht.

Ribosomen

Organellen die eiwitten produceren.

Golgisysteem

Bewerkingsstation voor onvoltooide eiwitten.

Lysosomen

Enzymen die afvalstoffen afbreken.

Exocytose

Transport van stoffen naar buiten de cel.

Endocytose

Transport van stoffen naar binnen de cel.

Mitochondrium

Organel dat energie produceert uit glucose.

Fotosynthese

Proces waarbij planten glucose en zuurstof maken.

Diffusie

Verplaatsing van stoffen van hoge naar lage concentratie.

Permeabel

Membraan dat kleine moleculen laat passeren.

Osmose

Verplaatsing van water van lage naar hoge concentratie.

Semipermeabel

Membraan dat sommige stoffen doorlaat.

Osmotische waarde

Aantal opgeloste deeltjes per volume-eenheid.

Aquaporines

Eiwitten die snel transport van water mogelijk maken.

Isotoon

Gelijke osmotische waarde binnen en buiten de cel.

Hypotoon

Lagere osmotische waarde in de omgeving.

Hypertoon

Hogere osmotische waarde in de omgeving.

Turgor

Druk van vloeistof in een cel tegen de celwand.

Plasmolyse

Loslaten van het celmembraan van de celwand.

Passief transport

Transport zonder energie.

Actief transport

Transport met energie.

Transporteiwitten

Eiwitten die specifieke moleculen transporteren.

Literatuuronderzoek

Verzamelen van bestaande kennis over een onderwerp.

Beschrijvende onderzoek

Beschrijving van gegevens uit onderzoek.

Hypothesetoetsend onderzoek

Onderzoek naar mogelijke verklaringen voor waarnemingen.

Onterwerpend onderzoek

Ontwerpen van een product als antwoord op een vraag.

Fasen van onterwerpend onderzoek

Waarnemingen, hypothesevorming, concept, prototype, experimentele fase, presenteren.

Fasen van natuurwetenschappelijk onderzoek

Waarnemingen, onderzoeksvraag, hypothesevorming, experimentele fase,