Kaarten: NPM ds | Quizlet

Sociale profit vs. publieke organisatie

Minder politieke invloed + lagere financiering met publiek geld. NPO's mogen winsten niet uitkeren.

Wettelijke definitie non-profit

Gebaseerd op juridische criteria (bv. VS: organisatietest, politieke test, asset test).

Uitdaging landenvergelijking

Verschillende regelgevende kaders leiden tot ander organisatiegedrag.

Functionele definitie non-profit

Dienen van publiek belang via altruïsme, exclusief publiek voordeel of directe dienstverlening.

Economische definitie non-profit

Inkomen uit giften/subsidies + beperkte commerciële activiteiten (non-distribution constraint).

5 structureel-operationele kenmerken

(1) Georganiseerd (2) Privaat (3) Zelfbesturend (4) Non-profit distributing (5) Vrijwillig.

4 Vlaamse social profit domeinen

Gezondheidszorg, onderwijs, welzijnswerk, socioculturele sector (>90% werkgelegenheid).

CSI Flanders

Onderzoeksconsortium dat middenveld analyseert op basis van maatschappelijke doelen.

Functies middenveldorganisaties

Maatschappelijke rol, gemeenschapsvorming, politieke rol.

Belang van definiëren

Voor onderzoek (academici) en regulering (o.a. schijnvzw's identificeren).

Schijnvzw

Vzw die via constructies (bv. excessieve verhuur) subsidies misbruikt.

501(c)(3) vs 501(c)(4) (VS)

Dienstverlening (fiscale giften) vs beleidsbeïnvloeding (geen fiscale voordelen).

Financiering Vlaamse sectoren

Welzijn:85% subsidies - Soc.Econ:subsidies/markt - Sociocult:50% subsidies/23% commercieel.

Hybriditeit

Mengvormen (bv. sociale ondernemingen met marktgerichte oplossingen).

Gemeenschappelijke kern non-profits

Privateness, publiek belang, vrije wil zonder dwang.

Non-distribution constraint

Verbod op winstuitkering (winsten worden geherinvesteerd).

Politiserende rol

Non-profits kaarten structurele problemen aan (werken met kwetsbaren).

Corporatistisch vs liberaal regime

BE:publiek-private samenwerking vs VS:marktgericht, beperkte overheid.

Public Goods Theory

NP als gap-filler voor heterogene vraag (niet-mediaankiezer).

Trust Related Theory

NP verkozen boven for-profit door non-distribution constraint.

Entrepreneurship Theory

Ondernemers zien opportuniteit voor sociale behoeften.

Stakeholders Theory

Dienstvragers zelf organiseren oplossingen (controle).

Interdependence Theory

OV en NP zijn complementair (third party government).

Social Origins Theory

Variatie in NP-sector verklaard door welvaartsstaatmodel.

Vrijwilligersfalen (4 types)

1. Insufficiëntie 2. Particularisme 3. Paternalisme 4. Amateurisme.

Third Party Government

OV financiert, NP levert diensten (Belgisch model).

Publiek-NP partnerships

Uitdagingen: autonomieverlies, bureaucratisering, vendorisme.

Social enterprise bias

Hybride organisaties combineren markt- en sociale logica.

Public Goods Theory

NP vult gap in voor heterogene vraag (median voter theory)

Trust Related Theory

NP verkozen wegens non-distribution constraint (informatie-asymmetrie)

Entrepreneurship Theory

Ondernemers zien kans voor sociale behoeften (geen winstmotief)

Stakeholders Theory

Dienstvragers organiseren zelf oplossingen (controlemechanisme)

Interdependence Theory

OV en NP zijn complementair (third party government)

Social Origins Theory

Variatie verklaard door welvaartsstaatmodel (path dependency)

Vrijwilligersfalen (4 types)

1. Phil. insufficiency 2. Particularism 3. Paternalism 4. Amateurism

Third Party Government

OV financiert, NP levert diensten (Belgisch corporatisme)

Publiek-NP partnerships

Risico's: autonomieverlies, bureaucratisering, vendorisme

Social enterprise bias

Marktlogica > sociale logica (bv. microkrediet)

Missie-drift

Afwijken van oorspronkelijke missie door financiële druk

3 soorten legitimiteit

1. Pragmatisch 2. Moreel 3. Cognitief (institutionele theorie)

MINMOE model

Meet NP-prestaties via Management, Input, Netwerken, Motivatie, Output, Effecten

Goal attainment model

Prestatie = realisatie van formele doelstellingen

Multiple constituency model

Prestatie = invullen noden van diverse stakeholders

System resource model

Prestatie = verwerven van middelen (resource dependence)

3 isomorfismen

1. Coercief (moet) 2. Mimetisch (kopieert) 3. Normatief (professioneel)

Raad van Bestuur functies

1. Strategie 2. Toezicht 3. Missiebewaking

Management uitdagingen

Balanceren tussen stakeholders + middelen verwerven

Bureaucratisering

Overmatige regels → beleidsvervreemding bij sociaal werkers

Vendorisme

Missie aanpassen voor subsidies (financiële afhankelijkheid)

Law of non-profit complexity

Veel stakeholders = veel verwachtingen → bestuurlijke complexiteit

Interdependence theory

Subsidies = verantwoording + NP heeft signaalfunctie (advocacy/politisering)

Horizontale vs. verticale middelenverschaffing

BE = government dominant civil society (verticale sturing)

NP als substituut voor OV

Aparte sferen (public goods theory: median voter problem)

NP als supplement voor OV

Interdependence theory: NP als voelsprieten, OV financiert

4 C's relatiemodel

Coöperatie, Confrontatie, Complementariteit, Co-optatie (matrix doelen/middelen)

Coöperatie

Zelfde doelen +zelfde middelen (coproductie)

Confrontatie

Andere doelen + andere middelen

Complementariteit

Zelfde doelen, andere middelen (interdependence theory)

Co-optatie

Andere doelen,zelfde middelen (manipulatie)

Vluchtelingenwerk case

Shift van complementariteit → co-optatie door tegenstrijdige beleidsvisies

NPM in Vlaanderen

Competitie via tendering + prestatiecontracten (creeping marketisation)

Competitiestrategieën NP

1. Efficiency wedloop 2. Eigenheid benadrukken ("extra mile")

Dividing the market

Territoriale afspraken (geen overlap)

Merging markets

Kartelvorming (gezamenlijke tenders)

Creating the market

Niche-specialisatie (modus vivendi)

Prestatiecontrole

Shift input/throughput → output/outcome (NPM)

Contractualisering Vlaanderen

25% ziet toename, sterkste in welzijnssector

Controledruk Vlaanderen

Sterk verband met subsidieniveau (meer geld = meer controle)

Upward accountability

Rapporteren aan geldschieters (focus op "economy")

Laterale accountability

Interne verantwoording (informele evaluaties)

Neerwaartse accountability

Verantwoording aan gemeenschap (bv. cliëntenbevraging)

Arnstein's ladder of participation

Mate van burgerinspraak (van manipulatie tot citizen control)

Beleidsparticipatie

Inspraak in beleidsvorming (richting: OV → burger)

Coprodctie

Gezamenlijke uitvoering van diensten (2-richtingsverkeer)

Co-creatie

Gezamenlijke probleemoplossing + kennisuitwisseling

Dienstverleningscyclus

Co-commission → co-design → co-deliver → co-assess

Individuele coproductie

Persoonlijke uitkomst (bv. mantelzorg)

Collectieve coproductie

Sociale uitkomst (bv. buurtwerking)

Service provider rol

Van micromanager tot facilitator (machtsspectrum)

Intermediary rol

MVO als schakel (van substitute tot supporter)

Motivaties coproductie

1. Salience 2. Vertrouwen 3. Politieke effectiviteit

7 evils co-creatie

o.a. rising inequalities, loss of democracy

Wijkbudget praktijk

Combinatie co-creatie + beleidsparticipatie (dialoogkamers)

Zorgzame Buurten

Vlaams subsidieprogramma voor zorgco-creatie

Hybridisering 3 dimensies

1. Commercialisering 2. Corporatisering 3. Managerialisering

Quasi-markt vs. echte markt

Sociale behoeften vs. koopkracht; winstherinvestering vs. uitkering

Commercialiseringseffecten

+ Middelendiversificatie - Missiedrift (doing other things)

Corporatisering

RvB-leden uit bedrijfswereld (risico: stem kwetsbaren ondergesneeuwd)

Managerialisering

NPM-tools (SWOT/SMART) → focus meetbare prestaties

Social impact bonds

Investeerders financieren sociale programma's

Venture philanthropy

Bedrijfsmatige aanpak van filantropie

Crowding in/out

Commercieel succes → minder subsidies (en omgekeerd)

Determinanten hybridisering

1. Financiële nood 2. Organisatorisch vermogen 3. Institutionele norm

Curvilineair effect

Extreme hybridisering = negatieve impact op sociale missie

Vermarkting NP

Verschuiving van marktlogica naar non-profit sector (kennis, normen, praktijken)

Confl icterende logica's

Markt (snel, ROI) vs. NP (risico-analyse, sociale impact)

Welvaartsstaatmodellen

Statistisch/Liberaal/Corporatistisch/Sociaal-democratisch (BE = corporatistisch)

Organisatiefactoren hybridisering

Grootte + taaktype (dienstverlening makkelijker te vermarkten)

Sectorfactoren hybridisering

Resource dependency + institutionele normen ("het hoort zo")

Internationale context

Social Origins Theory: historische paden verklaren variatie (geen convergentie)