Kontemporaryong Isyu at Disaster Risk Reduction (Araling Panlipunan 10)

Mga pangunahing termino at konsepto na karaniwang tinatalakay sa Araling Panlipunan tungkol sa kontemporaryong isyu at disaster risk reduction.

Kontemporaryong isyu

Mga napapanahong pangyayari na maaaring gumalaw, makaapekto, at makapagpabago sa kalagayan ng tao at lipunan.

Isyung panlipunan

Mga usapin na may kinalaman sa lipunan at kapakanan ng mga mamamayan.

Isyung pangkapaligiran

Mga suliraning may kaugnayan sa kalikasan, kapaligiran, at likas na yaman.

Isyung pangkalusugan

Mga isyung may kinalaman sa kalusugan ng tao at pamayanan.

RA 9003 (Ecological Solid Waste Management Act)

Batas na nagtatakda ng wastong pamamahala, pagrerecycle, at pagtatapon ng basura sa komunidad.

Biodegradable na basura

Mga nabububulok na basura na maaaring makabuluhang ma-decompose sa natural na pamamaraan.

Non-biodegradable na basura

Mga basura na hindi madaling masira o nabubulok gaya ng plastik at metal.

Residual na basura

Natitirang basura pagkatapos ang mga recyclable o compostable na hakbang ay isinagawa.

Land conversion

Pagbabago ng gamit ng lupa mula sa natural o agrikultural tungo sa residente o komersyal na layunin.

Land use

Pamamahala at paggamit ng lupain para sa iba't ibang layunin tulad ng agrikultura, residensyal, at industriya.

Land grabbing

Malakihang pag-aangkin o pagsakop ng lupa, kadalasang walang maayos na proseso o konsultasyon.

Ilegal na pagtotroso

Pagputol ng punong kahoy na labag sa batas o regulasyon, na nagdudulot ng deforestation.

Deforestation

Mabilis na pagkaubos ng kagubatan dahil sa pagputol o pagsira ng mga puno.

Climate Change

Pagbabago ng klima sa pandaigdigang antas, na dulot ng natural at gawaing pantao.

National Greening Program (NGP)

Programa ng pamahalaan para sa milyun-milyong puno upang rehabilitahin ang kagubatan at labanan ang climate change.

Green Philippines Project

Programa ng pamahalaan na naglalayong rehabilitasyon at pagpapalinis ng kapaligiran—maaaring tumukoy sa mga hakbang sa ekolohiya.

Forest Protection Act / kaugnay na konsepto

Batas o hakbang para protektahan ang mga kagubatan at pigilan ang pagkasira ng kagubatan; kadalasang bahagi ng mas malawak na proyektong pangkalikasan.

NIPAS (RA 7586)

National Integrated Protected Areas System Act of 1992; batas na nagtataguyod ng mga protected areas at pamamahala nito.

CBDRRM

Community-Based Disaster Risk Reduction and Management; disaster risk reduction at management na nakabatay sa komunidad.

Disaster Management Plan

Plano na naglalayong bawasan ang pinsala, maikiwasan ang apektadong tao, at mapabilis ang pagbangon mula sa kalamidad.

Hazard

Panganib o sitwasyon na maaaring magdulot ng pinsala o kapahamakan.

Risk

Panganib na dulot ng hazard na maaaring magdulot ng pinsala sa tao, ari-arian, at kapaligiran.

Vulnerability

Kahinaan o pagiging masira ng komunidad na nagiging sanhi ng mas malalang epekto ng hazard.

Resilience

Kakayahang makabangon at makabalik sa normal na estado pagkatapos ng kalamidad.

Bottom-up Approach

Pamamaraan kung saan nagsisimula ang mga pagkilos sa antas ng komunidad at hinahalughog ang lokal na kaalaman.

Top-down Approach

Pamamaraan kung saan ang plano at hakbang ay nagmumula sa pamahalaan at ipinatutupad sa komunidad.

Disaster Preparedness

Mga hakbang bago dumating ang kalamidad, tulad ng pagbuo ng emergency kit at pagsasanay.

Disaster Prevention and Mitigation

Mga hakbang upang maiwasan o mabawasan ang pinsala mula sa kalamidad.

Disaster Response

Mga hakbang pagkatapos mangyari ang kalamidad upang magbigay ng tulong at seguridad.

RA 7586 (NIPAS)

National Integrated Protected Areas System Act of 1992; batas para sa pagpapanatili ng mga protected areas.