Szafy
________ zwykle mają charakter koalicyjny, czyli składający się z przedstawicieli kilku partii.
Krajowy Obrona
Ministrowie- kierują konkretnymi działaniami administracji rządowej (np. Minister Zdrowia, Finansów, ________,
Ciała z rząd
________ administracja- kieruje jednostkami bezpośrednio podporządkowanymi premierowi lub indywidualnym ministrom, np.
Prime Minister
the strongest position in government
ministers
they direct specific actions of government administration (e.g., Minister of Health, Finance, National Defence,
Ministers {members of the Council of Ministers (so-called ministers without portfolio)}
are appointed to carry out certain tasks assigned by the Prime Minister, e.g
Deputy Prime Minister
can work exclusively as a deputy president of the government, but most often he also acts as a minister
The result of a break-up of a coalition is usually the loss of its parliamentary majority
a government that does not have the support of a majority of MPs is called a minority government
The Council of Ministers is not a tenure office
its duration depends on the duration of the term of office of the Polish Sejm and the dominant majorities
Prime Minister may voluntarily resign from office
then the President does not have to accept his resignation
Political responsibility also lies with individual ministers
for acting within their competence or for carrying out the tasks entrusted to them
the chief government bodies
prime minister, ministers, central government
bodies of government administration
heads units directly subordinated to the Prime Minister or individual ministers, e.g
field bodies of government administration
16 voivodes and the governing bodies of them complex administration and non-complex administration bodies, subordinated directly to the chief or central authorities
Rada Ministrów
konstytucyjny kolegialny organ władzy wykonawczej w Polsce.
Do kompetencji rządu należą m.in.:
realizowanie i wydawanie rozporządzeń (aktów wykonawczych do ustaw)
opracowywanie projektu budżetu państwa i kierowanie jego wykonaniem
zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego kraju
kierowanie polityką zagraniczną i wewnętrzną kraju
Skład Rady Ministrów:
premier - ministrowie wicepremier -
premier -
najsilniejsza pozycja w rządzie. Opracowuje program działania Rady Ministrów, kieruje jej pracami, reprezentują ją i ustala jej skład. Premier może pełnić również rolę ministra, ale zdarza się to rzadko. Uchwalenie konstruktywnego wotum nieufności wobec premiera oznacza upadek całego rządu
ministrowie
działowi - kierują określonymi działaniami administracji rządowej (np. minister zdrowia, finansów, obrony narodowej, edukacji)
ministrowie {członkowie Rady Ministrów (tzw. ministrowie bez teki)} - zostają powołania do realizacji określonych zadań wyznaczonych przez premiera, np. do kierowanie służbami specjalnymi lub wprowadzenia reformy
wicepremier -
może pracować wyłącznie jako zastępca prezesa rządu, ale najczęściej pełni też funkcję ministra. Dzięki sprawowaniu dwóch funkcji w rządzie ma silniejszą pozycję niż inni ministrowie.
Powoływanie rządu
Prawo do nominowania członków Rady Ministrów przysługuje w pierwszej kolejności Prezydentowi RP. Do rozpoczęcia pracy rząd potrzebuje również wotum zaufania udzielonego przez Sejm. Jednak istnieje możliwość, że np. z powodu sprzeciwu posłów, utworzenie rządu jest niemożliwe. W takiej sytuacji Konstytucja przewiduje 3 różne procedury, które mają doprowadzić do utworzenia nowego gabinetu.
Pozycja i obszary działania rządu
bezpieczeństwo gospodarka polityka społeczna
bezpieczeństwo
obrona narodowa, polityka wewnętrzna, wymiar sprawiedliwości, polityka zagraniczna, ochrona środowiska
gospodarka
finanse, rolnictwo, przemysł, usługi, przedsiębiorczość i rozwój technologii, gospodarka morska, inwestycje
polityka społeczna
rodzina, zatrudnienie, zabezpieczenie społeczne, ochrona zdrowia, system edukacji publicznej
kultura i nauka
uczelnie wyższe, utrzymanie instytucji kulturalnych, finansowanie badań naukowych, turystyka i sport
Zmiana rządu
Rada Ministrów nie jest urzędem kadencyjnym - jej czas działania zależy od czasu trwania kadencji Sejmu RP i dominujących w nim większości.
Do zmiany rządu w trakcie kadencji parlamentu może dojść w kilku sytuacjach:
premier jest zobowiązany do dymisji, a Prezydent musi ją przyjąć jeśli Sejm nie udzieli Radzie Ministrów wotum zaufania lub wyrazi wobec niej wotum nieufności
premier może dobrowolnie zrezygnować z urzędu - wówczas Prezydent nie musi przyjąć jego rezygnacji W każdym z opisanych przypadków Prezydent jednocześnie zatwierdza dymisję rządu i powierza im dalsze sprawowanie obowiązku do czasu wyboru nowego rządu.
Wojewoda -
przedstawiciel rządu na terenie województwa. Powołuje go premier na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Do jego kompetencji należą wszystkie sprawy z zakresu rządowej administracji na obszarze województwa. Wojewoda sprawuje nadzór nad działalnością organów samorządowych gminnych, powiatowych i wojewódzkich w zakresie legalności, celowości rzetelności oraz gospodarności podejmowanych działań. W zakresie poprawności prowadzonej polityki finansowej nadzór nad jednostkami samorządowymi stanowi – regionalna izba obrachunkowa.
W Polsce działają (organy administracji):
naczelne organy administracji rządowej - premier, ministrowie, rząd
centralne organy administracji rządowej - szefowie jednostek podporządkowanych bezpośrednio premierowi lub poszczególnym ministrom, np. komendant główny policji podlega ministrowi spraw wewnętrznych
terenowe organy administracji rządowej - 16 wojewodów oraz podlegające im organy administracji zespolonej i organy administracji niezespolonej, podporządkowane bezpośrednio organom naczelnym lub centralnym
naczelne organy administracji rządowej
premier, ministrowie, rząd
centralne organy administracji rządowej
szefowie jednostek podporządkowanych bezpośrednio premierowi lub poszczególnym ministrom, np. komendant główny policji podlega ministrowi spraw wewnętrznych
terenowe organy administracji rządowej -
16 wojewodów oraz podlegające im organy administracji zespolonej i organy administracji niezespolonej, podporządkowane bezpośrednio organom naczelnym lub centralnym
Wotum nieufności (proces i warunki)
Jeśli polityka realizowana przez rząd nie zyskuje uznania większości parlamentarzystów, grupa co najmniej 46 posłów może złożyć wniosek do Sejmu o uchwalenie wotum nieufności wobec Rady Ministrów. Wniosek musi być konstruktywny, czyli zawierać nazwisko kandydata na nowego premiera. Głosowanie nad tą propozycją może odbyć się dopiero 7 dni od daty jej zgłoszenia, aby wniosek został przyjęty musi opowiedzieć się za nim większość z ustawowej liczby posłów, czyli co najmniej 231 z nich. Jeśli wotum nie zostanie uchwalone, nowy wniosek w tej sprawie można złożyć po 3 miesiącach. Wcześniej można wystąpić z ponowną propozycją tylko w wypadku, kiedy opowie się za nią 115 posłów.
Odpowiedzialność polityczna
spoczywa również na poszczególnych ministrach - za działanie należące do ich kompetencji lub za realizację powierzonych im zadań. Wniosek o wotum nieufności wobec ministra może zgłosić grupa co najmniej 69 posłów. Jeśli za wnioskiem opowie się większość z ustawowej liczby posłów, dany minister jest zobowiązany do dymisji, a Prezydent musi ją przyjąć.
Do służby cywilnej należą:
pracownicy służby cywilnej - wszystkie osoby zatrudnione w urzędach administracji rządowej
urzędnicy mianowani służby cywilnej - pracownicy administracji rządowej, którzy spełnili określone wymagania i zdali egzamin państwowy