Untitled Flashcards Set

De ‘Donkere’ Middeleeuwen

Een periode in de geschiedenis vaak gekarakteriseerd door een vermeend gebrek aan wetenschap en kennis.

Whiggeschiedenis

Een problematische manier van kijken naar de geschiedenis die huidige waarden op het verleden projecteert.

Aristoteles

Een oude Griekse filosoof die een geocentrisch model van het universum verdedigde.

Geocentrisch universum

Een model waarin de aarde als het centrum van het universum wordt gezien.

De wetenschappelijke revolutie

Periode van grote ontwikkeling in wetenschappelijk denken van de 16e tot de 18e eeuw.

Cogito ergo sum

Descartes' uitspraak die betekent 'Ik denk, dus ik ben'.

Inductieve methode

Een onderzoeksmethode waarbij specifieke observaties worden gebruikt om algemene conclusies te trekken.

Deductieve methode

Een onderzoeksmethode die begint met algemene uitspraken en van daaruit specifieke conclusies trekt.

De invloed van het geloof op de wetenschap

Het idee dat de kerk wetenschap gebruikte als een hulpmiddel om de schepping van God te begrijpen.

Natuurfilosofie

De studie van de natuur en de principes ervan, vaak verbonden met religie in de middeleeuwen.

Heilige Drievuldigheid

Het christelijke geloof dat God bestaat in drie personen: de Vader, de Zoon, en de Heilige Geest.

Rationalisme

Een filosofische stroming die reden en logisch denken centraal stelt.

Empirisme

Een kennisfilosofie die ervaring en observatie als basis voor kennis beschouwt.

Kenniscirculatiemodel

Een model dat de uitwisseling van kennis tussen verschillende culturen beschrijft.

Diffusiemodel

Een model dat kennis beschouwt als iets dat van het Westen naar andere delen van de wereld stroomt.

Comparativistisch model

Een model dat verschillende culturen vergelijkt om verschillen en overeenkomsten in kennis te begrijpen.

Linnaeussysteem

Een binomiaal nomenclatuursysteem voor het classificeren van organismen, ontwikkeld door Carl Linnaeus.

Buffon

Een Franse naturalist die Linnaeus bekritiseerde en een meer historisch-geografische kijk op classificatie aanbood.

Romantiek

Een culturele beweging die de nadruk legt op emotie, individuele ervaring en de schoonheid van de natuur.

Goethe

Een invloedrijk schrijver en dichter die kritiek had op Newton's opvattingen over licht.

Humboldt

Een natuuronderzoeker die het belang van de wederzijdse relatie tussen mensen en de natuur benadrukte.

Biopolitiek

De manier waarop de overheid en andere autoriteiten het leven van mensen reguleren om controle te behouden.

Kritiek op de Verlichting

De bezorgdheid over de gevolgen van rationalisme dat ethiek en menselijke ervaring verwaarloost.

De rol van universiteiten in de middeleeuwen

Onderwijsinstellingen die kennis bewaarden en overdragen, vaak in samenwerking met de kerk.

Natuurhistorie

De studie van levende wezens en hun onderlinge relaties in de omgeving.

Thomas van Aquino

Een theoloog die probeerde het denken van Aristoteles te verzoenen met het christendom.

Mechanistische wereldvisie

De opvatting dat het universum functioneert als een machine, geregeld door wiskundige wetten.

Absolute monarchie

Een regeringsvorm waarin één persoon, de monarch, de absolute macht heeft.

Trias Politica

Scheiding van de machten in de overheid in wetgevend, uitvoerend en rechterlijk.

Klassieke kennis

Kennis die is overgeleverd van oude Griekse en Romeinse beschavingen.

Postmodernisme

Een culturele stroming die de objectiviteit en universele waarheden in twijfel trekt.

Diderot en d'Alembert

De redacteurs van de Encyclopédie, die een belangrijk werk inzake kennis en filosofie produceerden.

Het nut van ervaring in de wetenschap

De vaardigheid om wetenschappelijke kennis te verkrijgen door waarneming en experimentatie.

Foucault en biopolitiek

De studie van hoe macht en kennis samenkomen in de regulering van menselijk leven.

Namen en gebeurtenissen in de Verlichting

Belangrijke figuren en de hervormingen die de basis voor moderne democratieën hebben gelegd.

Verlichting en rationaliteit

De nadruk op reden en logisch denken ter vervanging van tradities en autoriteiten.

Empirische benadering van wetenschap

Een methode die voortbouwt op ervaring en experimentatie voor kennisverwerving.

Spiritualiteit versus rationaliteit

Het spanningsveld tussen geloof en wetenschap in de ontwikkeling van menselijke kennis.

Het ontstaan van botanische tuinen

Plaatsen waar planten worden verzameld en bestudeerd, als voorlopers van moderne musea.

Kritiek op de aristocratische samenleving

De weerlegging van sociale hiërarchieën die de rol van de openlijke filosofie benadrukt.

Ethiek in wetenschappelijk onderzoek

De morele principes die van toepassing zijn op de praktijk van de wetenschap.

Relatie tussen natuur en cultuur

De verbinding tussen menselijke creaties en de natuurlijke wereld.

De impact van industrialisatie op het milieu

De negatieve gevolgen van industrieel handelen voor de natuurlijke omgeving.

Kolonialisme en natuuronderzoek

Hoe koloniale praktijken de studie en exploitatie van natuurlijke hulpbronnen beïnvloedden.

Historiografie van de wetenschap

De studie van hoe de geschiedenis van de wetenschap wordt geschreven en geïnterpreteerd.

De rol van de wetenschap in moderne samenlevingen

Wetenschap als fundamentele basis voor technologische en sociale vooruitgang.

Basisprincipes van statistisch onderzoek

De fundamenten van het verzamelen en analyseren van gegevens voor wetenschappelijk bewijs.

Methodologische kritiek

Analyse van de technieken die worden gebruikt in wetenschappelijk onderzoek.

Maatschappelijke implicaties van wetenschappelijk inzicht

De bredere gevolgen van wetenschappelijke ontdekkingen voor de samenleving.

Esthetische ervaring

De betekenis van schoonheid en waarneming in de interpretatie van de natuur.

Interdisciplinaire benadering van kennis

Het combineren van verschillende vakgebieden voor een vollediger begrip van de werkelijkheid.

De ethiek van alchemie

De morele overpeinzingen rond de studie van de essentie van materie.

De rol van de politiek in de wetenschap

De invloed van politieke ideeën en structuren op wetenschappelijke praktijken.

Tegenstellingen in kennisproductie

Conflicten die voortkomen uit verschillende manieren om kennis te creëren en te valideren.

Machtsdynamiek in kenniscirculatie

Hoe degenen in macht vormgeven aan wie welke kennis verkrijgt en verspreidt.