sklejka tego czego jeszcze nie wiem

co utworzy niezróżnicowana mezoderma

czaszkę, tkankę łączną głowy i zębinę

co utworzy mezoderma przyosiowa

mięśnie głowy i szkieletowe, szkielet (bez czaszki, powstanie ze sklerotomów, które będą z somitów, które są z somitomerów)
skóra właściwa
tkanka łączna

co utworzy mezoderma pośrednia

2 grzebienie moczowo-płciowe w 4 tygodniu
podocyty!

co utworzy mezoderma boczna listek trzewny

1. Mięśnie trzewi (gładkie mięśnie przewodu pokarmowego, oddechowego itd.)

2. Tkanka łączna trzewi (otaczająca narządy wewnętrzne)

3. Błona surowicza trzewna (czyli opłucna trzewna, osierdzie trzewne, otrzewna trzewna)

4. Zawiązek serca

5. Śledziona

6. Kora nadnerczy (część korowa)

co utworzy mezoderma boczna listek ścienny

• Tkanka łączna ścian ciała (skóry, kończyn, tułowia)

• Błona surowicza ścienna (czyli opłucna ścienna, osierdzie ścienne, otrzewna ścienna)

• Kości i mięśnie kończyn (razem z somitem) (będzie to mezoderma ścienna pokryta ektodermą)

co utworzy endoderma

nabłonkowe części: tchawicy, oskrzeli, płuc, gardła, migdałków, przewodu pokarmowego, wątroby, trzustki, gruczołów przytarczycznych, moczownika, pęcherza moczowego, jamy bębenkowej, trąbki słuchowej

co utworzy ektoderma powierzchowna

naskórek, włosy, paznokcie, gruczoły skóry i sutkowe
cz. przednia przysadki,szkliwo,
ucho wew.
soczewka

co utworzy KGN (grzebień nerwowy)

-zwoje i nerwy czaszkowe i czuciowe,
-cz. rdzeniowa nadnerczy,
-kom. barwnikowe,
-chrząstki łuków gardłowych,
-mezenchyma i tkanka łączna głowy
-grzebień opuszki i koniuszka serca
-lemmocyty

co utworzy cewa nerwowa (z neuroektodermy)

-nerwy OUN (ośrodkowy)
-siatkówka oka
-szysznka
-cz. tylna przysadki
-nerwy obwodowego układy nerwowego

jak powstają neurony motoryczne i pod wpływem jakiego czynnika

z płyty brzuszno-bocznej cewy pod wpływem Shh

jak powstają neurony czuciowe i pod wpływem jakiego czynnika

z płyty grzbietowo-bocznej cewy pod wpływem BMP (z ektodermy okrywającej)

co powstanie z żył żółtkowych

lewa zanika, a z prawej:
-cz. wątrobowa żyły głównej dolnej i ż. wątrobowe
-naczynia zatokowe wątroby
-ż. wrotna, ż. śledzionowa, ż. krezkowa górna i dolna

co powstanie z zatoki żylnej

lewa: od 10 tygodnia zanika i utworzy ż. skośną przedsionka lewego i zatokę wieńcową
prawa: zostaje wbudowana w p. przedsionek i utworzy jego cz. gładką

co powstanie z żył pępowinowych

5-8 tydzien prawa zaniknie
8-12 powstanie przewód żylny który łączy lewą żyłę pępowinową z żyłą główną dolną

krótki i na temat opis jak powstaje nerka

1) grzbietowa część grzebienia moczowo-płciowego—> grzebień nerkotwórczy
2) Przednercze+ przewód Wolffa/śródnercza [4 tydzień]
3) Przewód śródnercza indukuje powstanie śródnercza [do 8 tyg.], 20 ciałek śródnercza, które uchodzą do przewodu Wolffa, który uchodzi do steku + powstaje uwypuklenie przewodu śródnercza- pączek moczowodowy
4) [po 8 tyg] Przewód środnercza—>moczodów, miedniczka, kielichy, przewód najądrza, przewód wytryskowy, nasieniowód, pęcherzyki nasienne
5) pączek moczowodowy indukuje powstanie mezodermy nerkotwórczej
6) pączek moczowodowy+ mezoderma nerkotwórcza= nerka ostateczna [5 tydzień]
7) [7 tyg.] obrót 90 stopni
😎 [15 tyg] mocz

co powstaje z przewodów przyśródnerczowych

w 8 tygodniu: macica (z odcinków ogonowych) jajniki (z dogłowowych i środkowych), górna cz. pochwy

zatoka moczowo-płciowa co tworzy i z czego powstaje

endoderma+ trzewna mezoderma
1) jelito tylne dzieli się na kanał odbytowo-odbytniczy i na zatokę moczowo-płciową
2)góra zatoki tworzy część pęcherzową z której powstanie pęcherz moczowy (nabłonek endoderma, mięśnie i tkanka łączna maezoderma)
2)dolna część zatoki tworzy część miedniczną i prąciową, która utworzy cewkę moczową i dolną cz. pochwy

Zewnętrzne narządy płciowe

Tworzą się z mezodermy otaczającej zatokę moczowo płciową:
1) guzek płciowy—> prącie/ łechtaczka
2) przednia część zatoki tworzy bruzdy obok których są fałdy moczowo-płciowe—> cewka moczowa męska/ warski sromowe mniejsze
3)bocznie od fałdów, jest wyniosłość wargowo-mosznowa—> moszna/wargi sromowe większe

cewka moczowa męska 2 pochodzenia

pochodzi z zatoki moczowo-płciowej (endoderma+ trzewna mezoderma), ale końcówka z ektodermy

grzebień płciowy rozwój

[6 tyg] Powstają gonady—> komórki Leydiga/ komórki zrębu jajnika
gonocyty (oogonia/ spermatogonia) pochodzą z wtórnego pęcherzyka żółtkowego

sznury płciowe

z mezodermy pośredniej
7 tydzień ekspresja SRY
12 tydzień pęcherzyki pierwotne
sustentocyty (komórki Sertolego) – wspierają rozwój komórek płciowych i tworzą barierę krew-jądro. (6 tydzień)

komórki ziarniste (folikularne) – pojawiają się wyraźnie w końcu 10. tygodnia i tworzą pęcherzyki pierwotne.

nabłonek nerwowy

bezie tworzył KGN, cewę nerwową, neuroblasty i glioblasty

co powstanie z neuroblastów

neurony i interneurony

co powstanie z glioblastów

astrocyty, oligodendrocyty, ependymocyty

z czego powstaje mikroglej

z mezodermy wysp krwiotwórczych pęcherzyka żółtkowego

czym jest strefa komorowa

to miejsce podziałów mitotycznych cewy nerwowej, powstaje tam nabłonek nerwowy, czyli neuroepitelium

migracja neuronalna

przemieszczanie się neuroblastów zmiejsc ich powstawania do miejsca przeznaczenia, wszystko odbywa się w ścianie cewy, migracja najbardziej widoczna jest w korze mózgu i móżdżku

gdzie komórki migrują w mózgowiu

do zewnętrznej powierzchni cewy

gdzie migrują neuroblasty

migrują po komórkach promieniowych, sięgają do warstwy korowej do brzeżnej mózgu, im młodsza warstwa tym jest bardziej obwodowo

astrotaktyna

ważna w migracji komórek móżdżku

tworzenie mózgowia

1-2m kora prymitywna
3-7m tworzenie kory nowej
3-6m proliferacja+ migracja+ tworzenie warstw (6 finalnych warstw w 6 miesiącu)
7m specjalizacja (start mielinizacji)
neurony nie mogą się dzielić, ale glej takl

mielinizacja nerwów

obwodowy- 4 miesiąc, lemocyty z KGN
OUN- 7 miesiąc do 2yo, oligodendrocyty z cewy nerwowej

z jakich listków zarodkowych tworzy się oko?

1 neuroektoderma przodomózgowia
2 ektoderma okrywająca
3 mezenchyma głowy (głównie KGN)

kiedy można już wskazać zawiązki siatkówki

przed zamknięciem otworu przedniego cewy nerwowej ok. 25 dzień

zawiązek siatkówki

powstaje ze ściany cewy, która tworzy uwypuklenie, czyli pęcherzyk oczny. Pęcherzyk jest cały czas połączony z cewą

kubek oczny

5 tygodnia
cz. wzrokowa to nabłonek wewnętrzny
różnicuje się do 8 miesiąca z kubka ocznego, są to pręciki, czopki, kom. dwubiegunowe, kom. zwojowe (dadzą nerw wzrokowy)
cz. barwnikowa to nabłonek zewnętrzny (z melaniną)

czym są bruzdy oczne

są uwypukleniem neuroektodermy przodomózgowia

ciało rzęskowe

nabłonek wewnętrzny kubka ocznego tworzy 2 warstwowy nabłonek ciałka rzęskowego
mezenchyma głowy utworzy zrąb i mięśnie gładkie

tęczówka

nabłonek wewnętrzny→ nabłonek
mezenchyma głowy—> tk. łączna zrębu
neuroektoderma (nabłonek kubka ocznego)—> m. zwieracz i rozwieracz

kiedy zanika błona źreniczna (przedłużenie naczyniówki)

6-8 miesiąc żp., powstaje otwór źrenicy

twardówka

z mezenchymy głowy (somitomery+KGN)

soczewka

z ektodemy okrywającej
4 tyg płytka soczewki—>dołek soczewki—>pęcherzyk soczewki
5 tyg pęcherzyk traci kontakt z ektodermą

pierwotne włókna soczewki

tworzy go nabłonek w tylnej części pęcherzyka soczewki ok. 7 tygodnia, powstaje do 20 yo

powieki

zawiązki 7 tygodnia, rosną od góry i dołu i spotykają się 10 tygodnia, są połączone do 25-28 tygodnia
jest pokryty ektodermą okrywającą

przysadka, płat przedni

ektoderma sklepienia jamy ustnej,
cz. gruczołowa i cz. pośrednia (ma pęcherzyki z koloidem)

przysadska płat tylny

neuroektoderma dna międzymózgowia
cz. nerwowa

przysadka ogólnie

w jej budowie bierze udział kieszonka Rathego,
8 tydz. oba zawiązki łączą się i zaczynają różnicować
14 tydz wydzielanie hormonów do krwi

nadnercza

między grzebieniem płciowym, a krezką grzbietową
5 tydz. kora pierwotna/płodowa (mezoderma boczna)(dominuje u płodu)
8 tydz migracja KGN, które utworzą rdzeń (ma wyspy)
12 tydz migracja kom. mezodermy—> kora ostateczna (warstwa pasmowata i kłębowata), będzie wydzielała glikokortykoidy

szyszynka

7 tydz. zawiązek z neuroektodermy sklepienia mózgowia
6 miesiąc- pineoblasty i kom. glejowe
wydzielanie melatoniny

grasica

4 tydz endodermalny zrąb tk. siateczkowatej (z 3 kieszonki)
7 tydz ostateczne położenie
8-10 tydz promocyty z wątroby (prekursory limf T)
12 tydz kora i rdzeń w zraziku
14-15 ciałka Hassala, wydzielanie hormonów, dojrzewanie limfocytów T

śledziona

5 tydz. mezoderma krezki grzbietowej jelita
23 tydz miazga biała i czerwona, narząd dojrzały
zanikają zraziki pod koniec płodu

4-8 miesiąc miejsce hematopoezy