NTB1 Algemene woordenschatuitbreiding

aanmerking

afkeurende opmerking

aannemer

iemand die zich verbindt enige arbeid of een leverantie op bepaalde voorwaarden uit te voeren

aansprakelijk stellen

iemand ertoe verbinden om mogelijke schade te vergoeden

aansprakelijk

aangesproken kunnen worden om verantwoording af te leggen

aansteller

iemand die zich ongunstig voordoet door zijn gevoel op gemaakte en sterk overdreven wijze te uiten; door komedie te spelen

aanzien voor

beschouwen als

ABC-bom

een oorlogswapen dat behoort tot de categorie van de atoom-, bacteriologische of chemische wapens

absent

afwezig

accordeonfile

een rijwijze waarbij er telkens files ontstaan die in accordeonpatroon terugkeren

accountant

iemand die zijn beroep maakt van het inrichten en controleren van boekhoudingen en administraties

achterban

aanhangers op de achtergrond, aan de basis

acuut

dringens, urgent, waar meteen iets aan gedaan moet worden

ademtest

proef om na te gaan of een weggebruiker alcohol gebruikt heeft en hoeveel

adviessnelheid

geadviseerde snelheid van voertuigen

aftoppen (van lonen)

verminderen door bepaalde vergoedingen slechts gedeeltelijk of helemaal niet meer toe te kennen

afzuigkap

wasemkap, meestal boven het fornuis om de damp die uit de kookpotten komt af te zuigen

agekey

een speciale chippas om sigaretten uit automaten te halen

agorafobie

pleinvrees

alcoholslot

voorziening in een auto waardoor die alleen kan worden gestart na het met goed gevolg afleggen van een blaastest

altruïsme

menslievendheid, onbaatzuchtigheid, onzelfzuchtigheid

amateur

beoefent ambacht, kunst of sport uit liefhebberij

ambitieus

eerzuchtig, ijverig

ambtenaar

persoon die aangesteld is in een door de overheid beheerde dienst

analyse

de ontleding in bestanddelen ter nadere beschouwing

anamnese

wat een patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis van zijn ziekte kan vertellen

andragogie

vorming van volwassenen

animo

lust om iets ter handen te nemen, aan iets deel te nemen

antipathiek

afkeer jegens iets of iemand opwekkend

antipolitiek

pogingen om het politieke bedrijf in een slecht daglicht te stellen

antiseptisch

ontsteking voorkomend

apathie

toestand van ongevoeligheid voor psychische prikkels

apert

zeer duidelijk, onmiskenbaar

aquaplaning

het glijden van een auto op een nat wegdek

arachnofobie

ziekelijke angst voor spinnen

arbeidsonbekwaamheid

niet over de talenten, vaardigheden, kennis beschikken om een job uit te oefenen

arbeidsongeschiktheid

wegens ziekte, ongeval of dergelijke tijdelijk niet in staat zijn een job uit te oefenen

arbeidsreserve

totaal van personen die nog in het arbeidsproces ingeschakeld zouden kunnen worden

artisanaal

ambachtelijk

audit

controle van de bedrijfsorganisatie

autoritair

gewoon zijn gezag te doen gelden

autoweg

weg, uitsluitend voor snelverkeer

baan

betrekking, job

babylonische spraakverwarring

algehele verwarring en onbegrip

bagagedrager

rek op een fiets voor bagage

bajesklant

iemand die herhaaldelijk in de gevangenis zit

beek

smal, stromend water, dat nog overal doorwaadbaar is

beenderen

botten

begrafenisondernemer

firma (persoon) die zich belast met alles wat bij iemands overlijden en begrafenis vereist wordt

bekend

waarover kennis bestaat, openbaar, beroemd

benauwd

belemmerd in de ademhaling

berm

horizontale of licht hellende strook grond langs een weg, spoorweg, sloot of dijk

beroerte

acute hersenbeschadiging, veroorzaakt door een bloeduitstorting of infarct in de hersenen

bestelwagen

wagen waarmee gekochte goederen aan huis worden gebracht

bestuurder

iemand die een voertuig bestuurt

bevrijdingsfront

beweging die streeft naar bevrijding van een regime of omverwerping van een regering

bewijs van goed zedelijk gedrag

formulier dat je bij de plaatselijke politie kan halen om aan te tonen dat je geen noemenswaardig strafblad hebt

bidprentje

prentje ter nagedachtenis aan een overledene

bijscholing

aanvullende scholing of vorming

bijsluiter

bijlage bij geneesmiddelen

bloedbank

plaats waar bloed door donors voor transfusie wordt afgegeven

bloeddoping

doping waarbij een atleet het eerder afgetapte bloed met rode bloedlichaampjes weer in het lijf terugkrijgt, zodat meer zuurstof naar de spieren gebracht kan worden

boedelscheiding

verdeling van een gemeenschappelijke boedel, bijvoorbeeld na een echtscheiding, of verdeling van een erfenis

boffen

het gelukkig treffen

boycot

uitsluiting van het sociaal verkeer of van het handelsverkeer

brainstormen

spontaan ideeën of suggesties opperen ter oplossing van een of meer problemen

breekpunt

kwestie waarop besprekingen of onderhandelingen afspringen of kunnen afspringen

briefport

de voor een brief verschuldigde zegels en de kosten daarvan

buil

zwelling veroorzaakt door slag of stoot

bult

natuurlijke verhevenheid op het lichaam, bochel

bumperrijden

wijze van rijden waarbij er langzaam, bumper aan bumper, vooruitgeschoven wordt

burgerlijke ongehoorzaamheid

een vorm van verzet tegen bestaande wetten waarbij men uitdrukkelijk en (vaak) aangekondigd weigert te doen wat de wet voorschrijft

burgerlijke staat

rechtstoestand waarin iemand zich bevindt

burgerlijke stand

dienst in elke gemeente waar register van geboorten, sterfgevallen en huwelijken wordt bijgehouden

carpoolen

gezamenlijk gebruik maken van een auto voor het woon-werkverkeer

charcuterie

eetwaren waarin vlees of andere dierlijke organen verwerkt zijn en die als broodbeleg dienen

claustrofobie

ziekelijke vrees om in een afgesloten ruimte te vertoeven

communautair

betrekking hebbend op de of een gemeenschap

combattief

strijdvaardig

conciërge

huisbewaarder, toezichthouder in een gebouw

conducteur

beambte die op treinen, trams enzovoort de plaatsbewijzen controleert

confisqueren

gerechtelijk in beslag nemen, verbeurd verklaren

conglomeraat

toevallige samenvoeging van ongelijke delen

conjunctuur

niveau van de maatschappelijke welvaart

containerhuisvesting

noodhuisvesting in containerwoningen

contamineren

besmetten, verontreinigen

contractueel

voortvloeiend uit, volgens het contract

convoceren

bijeenroepen, oproepen voor een vergadering

copywriter

tekstschrijver voor reclames

corpulent

dik

cover story

verhaal in een tijdschrift dat aansluit bij de cover

crèche

oppascentrum voor kinderen

cumulatie

samenvoeging, opeenhoping

decoratief

versierend

defect

kapot

defenestratie

het uit het raam gooien van politieke tegenstanders

delegeren

door iemand anders laten uitvoeren

delokalisatie

(Belg.) verschijnsel dat bedrijven hun activiteit verplaatsen naar Aziatische en Midden-Europese landen, waar de loonkosten veel lager zijn

deskundig

met kennis van zaken

deugdelijk

aan alle vereisten voldoend

deugdzaam

vol deugd, braaf