WDD-1 Terminologie van botten en gewrichten

De terminologie van botten en gewrichten voor WDD-1

Caput

Kop

Capitulum

Kopje

Condylus

Knopvormig uitsteeksel

Epicondylus

Uitsteeksel op een condylus

Crista

Kam of richel

Labium

Lijn of lijst

Spina

Puntvormig uitsteekselT

uber

Knobbel

Tuberculum

Knobbeltje

Tuberositas

Ruwe verhevenheid

Processus

Uitsteeksel

Angulus

Hoek

Arcus

Boog

Canalis

Kanaal

Cavitas

Holte

Fissura

Spleet

Foramen

Opening

Fossa

Holte

Incisura

Insnijding

Margo

Rand

Sulcus

Groeve

Facies

Vlak of zijde

Het axiale skelet

Botten die zich rondom de lichaamsas bevinden.

• schedel (cranium)

• gehoorbeentjes

• tongbeen

• wervelkolom (columna vertebralis)

  • zeven halswervels (vertebrae cervicales)

  • twaalf borstwervels (vertebrae thoracales)

  • vijf lendewervels (vertebrae lumbalis)

  • vijf heiligbeenwervels (vertebrae sacrales)

  • twee tot vijf stuit-/staartwervels (vertebrae coccygeales)

• Borstbeen (sternum)

• Ribben (costae)

Het appendiculaire skelet

Voornamelijk gevormd door de gordels (schouder- en bekkengordel) en de botten van de bovenste en onderste ledematen.

• Bovenste extremiteit

  • Schoudergordel

    • sleutelbeen (clavicula)

    • schouderblad (scapula)

  • Bovenarm

    • opperarmbeen (humerus)

  • Onderarm

    • spaakbeen (radius)

    • ellepijp (ulna)

  • Hand

    • handwortelbeentjes (carpalia)

    • middenhandsbeentjes (metacarpalia)

    • vingerkootjes (phalangen)

• Onderste extremiteiten

  • Bekkengordel

    • bekken (pelvis)

  • Bovenbeen

    • bijbeen (femur)

  • Onderbeen

    • scheenbeen (tibia)

    • kuitbeen (fibula)

  • Voet

    • voetwortelbeentjes (tarsalia)

    • middenvoetsbeentjes (metatarsalia)

    • teenkoortjes (phalangen)

De drie groepen van gewrichten

• fibreuze gewrichten

• cartilagineuze gewrichten

• synoviale gewrichten

Fibreuze gewrichten

Gewrichten die zeer weinig beweging mogelijk maken, omdat ze verbonden zijn door vezelig, regelmatig bindweefsel.

• Saturen

  • tussen de schedelbeenderen

• Syndesmosen

  • tussen de radius (spaakbeen) en de ulna (ellepijp)

• Gomphosis

  • waar de tanden aan het kaakbeen zitten in het gebit

Cartilagineuze gewrichten

Gewrichten waarvan de verschillende botdelen door middel van kraakbeen met elkaar verbonden, waardoor ze iets meer bewegelijk zijn dan fibreuze gewrichten.

vb. tussenwervelschijven en de symphysis van de bekken

Synoviale gewrichten

De gewrichten waarin de meeste beweging mogelijk is, omdat ze niet door bindweefsel of kraakbeen met elkaar verbonden zijn i.p.v. daarvan is er sprake van een synoviale holte. De botdelen zijn doormiddel van een kapsel en ligamenten met elkaar verbonden.

vb. schoudergewricht, ellebooggewricht, heupgewricht en kniegewricht.

Synarthrosen

Laten weinig beweging toe, meestal fibreuze gewrichten

Amphiarthrosen

Laten meer beweging toe dan synarthrosen, maar minder dan diarthrosen. Zijn meestal cartilagineuze gewrichten

Diarthrosen

Laten relatief veel beweging door, zijn meestal synoviale gewrichten

Vorm van gewrichtsoppervlakken

• vlak gewricht

• rolgewricht

• zadelgewricht

• scharniergewricht

• condylair gewricht

• kogelgewricht

Rotatie

een draaiende beweging om een as

Translatie

een schuivende beweging in een vlak

Specifieke bewegingen voor de schouder

• protractie/retractie

  • het naar voren en naar achteren bewegen van het schouderblad, om de ribbenkast heen

• Elevatie/depressie

  • een op- en neerwaartse beweging van een gewricht. Elevatie is het bewegen naar craniaal toe, depressie is het bewegen naar caudaal toe

• Laterorotatie/mediorotatie

  • (upward rotation/ downward rotation)

  • het naar buiten en naar binnen draaien van het schouderblad met zijn onderste punt