begrippen gs h2

Oostzeevaart

Handel tussen Nederland en het Oostzeegebied.

commerciële landbouw

Landbouw waarin boeren produceren voor de markt

moedernegotie

De handel in hout en graan uit het oostzeegebied, die het begin was van alle andere nederlandse handelsactiviteiten en- successen.

handelskapitalisme

Een vorm van economie waarin het meeste geld wordt verdiend in de handel.

Stapelmarkt

Plaats waar ingekochte porducten worden opgeslagen om vandaaruit weer te worden verhandeld.

wereldeconomie

Een economie die zich over de hele wereld uitstrekt, doordat producten uit landen van de hele wereld worden verhandeld.

voorcompagnie

Handelsbedrijf dat voor het ontstaan van de VOC in 1602 schepen naar Azië stuurde om specerijen te halen.

Verenigde Oost-Indische compagnie (VOC)

Handelsmaatschappij die in de Republiek als enige met Azië mocht handelen.

handelsmonopolie

Het recht om als enige handel te mogen drijven met een bepaald gebied.

West-Indische Compagnie (WIC)

Handelsmaatschappij die in de Republiek als enige met Amerika en West-Afrika mocht handelen.

driehoekshandel

de handel tussen Europa, West-Afrika en Amerika (op de kaart te zien als een driehoek)

plantageslavernij

Gedwongen arbeid door slaven op tropische landbouwbedrijven waar een product werd verbouwd.

Gouden Eeuw

De periode van grote welvaart en bloei in kunst, techniek en wetenschapin Republiek. (circa. 1600-1700)

migratie

Verhuizing van het ene land naar het anderen.

synode

kerkvergadering

verdraagzaamheid

Manier van omgvaan met elkaar waarbij mensen accepteren dat andere mensen andere opvattingen en gebruiken hebben

wetenschappelijk revolutie

Snelle ontwikkeling van de wetenschap , doordat wetenschappers niet meer afgingen op de Bijbel of auteurs uit de oudheid, maar zelf gingen observeren en redeneren.

Bijbelkritiek

Wetenschappelijk onderzoek naar teksten in de Bijbel.

regent

Bestuurder van een stad of gewest in de Republiek, vaak afkomstig uit een rijke koopmansfamilie

raadpensionaris van Holland

De hoogste ambtenaar van het gewest Holland; adviseerde de Staten-Generaal over buitenlandse politiek.

Rampjaar

Het jaar 1672, waarin de Republiek werd aangevallen door Engeland, Frankrijk en twee Duitse staatjes.

absolutisme

Een vorm van bestuur waarbij de koning alle macht heeft.

mercantilisme

Een politiek waarbij de staat de eigen handel stimuleert door de export aan te moedigen en belasting te heffen op import.

parlement

Oorspronkelijk een vergadering van verschillende standen die de koning adviseerde; later uitgegroeid tot een echte volksvertegenwoordiging met wetgevende macht.

beschrijvende vraag

Een onderzoeksvraag die is bedoeld om een beter beeld te krijgen van een gebeurtenis, verschijnsel of ontwikkeling uit het verleden.

verklarende vraag

Een onderzoeksvraag die is bedoeld om te achterhalen wat de oorzaken of gevolgen zijn van een gebeurtenis, verschijnsel of ontwikkeling uit het verleden.

vergelijkende vraag

Een onderzoeksvraag die is bedoeld om twee of meer gebeurtenissen, verschijnselen of ontwikkelingen uit het verleden met elkaar te vergelijken.