Woordenschat Geschiedenis

leenplichtig

een plicht die een heer moet vervullen

suzerein

dominerende staat

ideologie

geheel van ideeën

zelfbeschikkingsrecht der volkeren

recht op eigen keuzen en zelfstandigheid van het volk

machtsevenwicht

dat 2 of meer staten op economisch en militair vlak bijna hetzelfde zijn

heilige alliantie

bondgenootschap Rusland, Pruisen en Oostenrijk tegen liberale ideeën

monroe-doctrine

leerstelling dat kolonisatie niet tolereert in VS

doctrine

leerstelling

creolen

afstammelingen Spaanse en Portugese kolonisten

Helleense

Griekse

censuskiesrecht

stemmen is voor mensen die het kunnen betalen

constitutionele monarchie

de monarchie staat in de grondwet

revolutiegolf

veel revoluties tegelijkertijd

bourgeoisie

burgerij, onderdrukken en buiten proletariaat uit

seiners

een functie bij de marine

welvaartsstijging

verhoging lonen en verlaging prijzen

patroons

beschermers

proletarisering

vorm van exploitatie

sociale voorzieningen

pensioen, uitkeringen

interbellum

periode tussen wereldoorlogen

utopisme

socialisme met idealistische ideeën

wetenschappelijk socialisme

socialisme gebaseerd op wetenschap (Marx)

dictatuur

alleenheerschappij

proletariaat

uitgebuite, onderdrukte personen

kolonies

gebied van een land buiten het eigen land

kinine

medicijn

Transvaal

provincie in Zuid-Afrika

Boer opstand

boerenopstand in Zuid-Afrika

Sepoy

Indiër in Brits leger

vreemdelingenlegioen

buitenlanders dat in een ander leger zitten

Eritrea

land in Oost-Afrika

inboorling

iemand geboren in een land en daar woont

missionering

religie voorbrengen aan anderen op andere plaatsen

autochtoon

iemand dat geboren is in het geboorteland van zijn ouders

reformisten

geen revolutie voor nieuwe mij maar gebruik maken van bestaande organen

triple alliantie

een bondgenootschap tussen Duitsland, Italië en Oostenrijk-Hongarije

koloniepolitiek

politiek gefocust op kolonialisme

aglofiele kroonpretendenten

aanspraak op een titel

trans-Siberische spoorweg

spoorweg door Rusland

inheems

mensen die tot een land begoren waar ze geboren zijn

apartheid

rassensegratie in Zuid-Afrika

VOC

Verenigde Oost-Indische Compagnie

Hottentotten/Khoi-Khoi

Volk bij de Westkaap in Zuid-Afrika

San

Verzamelnaam volkeren ZA

Hugenoten

Franse calvinisten

Xhosa

Volk in Zuid-Afrika

Nazaten

Nakomelingen

verlichting

denkstromingen in de 18de eeuw

hottentotcode

een besluit dat ervoor zorgt dat de Khoi-Khoi zich minder kon verspreiden

Zoeloes

Volk in ZA

Swazi/Swana

volk in ZA

Ndebele

volk in Zimbabwe

Chiefs

leiders van een indianengroep

Disraeli

Briste politicus

Expansiepolitiek (imperialisme)

politiek gefocust op uitbreiding van het rijk

machtsvacuüm

wanneer een macht wegvalt

imperium

rijk

entente cordiale

verdrag tussen Engeland en Frankrijk om de koloniale geschillen uit de praten

Triple Entente

alliantie tussen Engeland, Frankrijk en Rusland omdat ze angst hadden voor Duitse agressie

ultimatum

eis

vrede van Brest-Litovsk

het vredesverdrag tussen Rusland en de geallieerden in WOI

Mensjewiek

links deel van de Russische revolutie

Bessarabie

gebied tegen Roemenië

marxisme

ideologie van Marx

volkenbond

intergouvermentele organisatie

pacifistische politiek

politiek gefocust op vrede

repressie

onderdrukking

autocratie

onbeperkte heerschappij

doema

russisch parlement

bolsjewieken

links onderdeel van Russische revolutie (minderheid)

Sovjets

raden van werklieden

collectivisering

gemeenschappelijk maken

putsch

staatsgreep

volkscommissarissen

ministers

comitern

binding van communistische partijen

nationalisatie

staat is eigenaar van productiemiddelen

centralisatie

overheid dirigeert over de economie

koelakken

strafkamp in S-U

kolchkozen

groot collectief landbouwbedrijf in SU

stakhanovisme

culturele beweging waardoor men meer trots ging nemen en meer ging werken in SU

nomenclatura

naamlijst

socialistisch realisme

sociale ideeën aangepast aan de realiteit

personencultus

een cult om mensen te verheerlijken

bureacratische polistaat

een staat waar de soc, eco en pol macht door de leiders gehandhaafd wordt met behulp van (geheime) politie

levensduurte

kostprijs om te kunnen leven

pogrom

razzia tege joden

razzia

een door de overheid georganiseerde klopjacht op een groep mensen

russificatie

Russisch maken van een maatschappij

Tsaar

titel van een Russische vorst

totalirisme

totalitair regime, alles wordt ondergeschikt gemaakt aan de staat

regime

regerinsstelsel

coalities

verbond tussen 2 of meer groepen

heterogene groep

groep waarin dingen verschillen

squadristi

knokploegen Italiaanse fascisten

ostentatief

opzettelijk

corporatisme

wetgevende macht burgervergaderingen wordt toegekend

traditionalisme

tradities behouden

militairisme

voorliefde militair vertoon

getto’s

stadswijk bewoond door 1 groep mensen (+laag inkomen)

coup

staatsgreep