bio alles 1 semester

cellen zijn?

bouwstenen van alle levende wezens

cellen hebben alle eigenschappen die wij als leven karakteriseren:

cellen bestaan uit organische moleculen, kunnen zich reproduceren = voortplanten, ze doen aan stofwisseling

cellen bestaan uit

organische moleculen

cellen doen aan?

stofwisseling = reageren op verandering in hun milieu en ze controleren hun chemische processen

Celfractionatie

een methode om een cel open te breken en daarna de onderdelen (organellen) van elkaar te scheiden.

Centrifugatie

een techniek waarbij een vloeistof heel hard ronddraait in een centrifuge.

stofwisseling ?

reageren op verandering in hun milieu en ze controleren hun chemische processen

dus de cel is de kleinste …

dus de cel is de kleinste zelfstandige eenheid

wie had de eerste microscoop uit gevonden

een brillen maker had microscoop uit gevonden

de eerste onderzoeker zag als eerste de inwendige bouw van een plant (kurk) hoe noemde hij dit

hokjes

wat is celtheorie

de cel is de basisbouwsteen van allee organismen.

stap een 1

moleculens

stap 2

organel

stap 3

cel

stap 4

weefsel

stap 5

orgaan

na orgaan heb je

organenstelsel

na organen stelsel heb je een heel

organisme

na organismen heb je verschillende organismen te samen

populatie

verschillende popoulatie’s vormen

levensgemeenschap

verschillende levensgemeenschappen maken een heel

ecosysteem

na een ecosysteem komt er een

biosfeer

de kleinste biologische eenheid is een ?

molecule

wat zijn moleculen

bouwstenen van stoffen

moleculen zijn technisch gezien ook nog opgebouwd uit?

atomen

wat is een belangrijke molecule

DNA

wat bevat DNA

het bevat erfelijke informatie van een organisme

een organel is een onderdeel van een

cel

een organel is een onderdeel van een (lange deel)

cel

Molecule

piepkleine bouwstenen (zoals water of suikers). Denk aan de LEGO-steentjes.

Organel

dit zijn onderdelen binnenin een cel, zoals de motor of fabriekjes. Voorbeeld: de mitochondriën maken energie.

cellen

een complete LEGO-huisje, opgebouwd uit die steentjes (moleculen) en met fabriekjes (organellen) erin. en ze liggen meestal bij elkaar

Weefsel

een cellen die allemaal bij elkaar zitten dezelfde cellen noem je weefsels

wat heeft een levend wezen te kunnen om echt te kunnen zeggen dat het een levend wezen is?

voorplanten, opgebouwd uit cellen en het moet aan stofwisseling doen

is een virus een levend wezen

nee; want het is niet uit cellen opgebouwd

uit wat bestaan virussen

uit eiwit mantels en daarin zit er RNA (erfelijk matriaal) en kan niet vanzelf voortplanten

hoe kunnen virussen zich voorplanten

moet een hastheer hebben

2 soorten cellen

prokaryoot en eukaryoot

dingen van prokarjoot

bacteriele, archaeabacteriën (zijn die in extreme omstandigheden leven), zijn 2/3 van alle levende wezens, zonder kern, DNA ligt los in de cel

hoe voortplanten bacterien zich

Kopie maken

eukaryooten

plant Autotroof of dier Heterotroof, met kern, DNA zit netjes in een celkern, Hebben organellen, groter complexer, 1/3, hetrotroof en autotroof

prokaryoot staat voor

“voor” “kern”

wat zit er in prokaryoot

bacterien en archeae

hoeveel op aarde prokaryoot

2/3

dna word door een kernmembraan omgeven waar?

eukaryoten

DNA ligt los in het cytoplasma waar?

prokaryoten

hoe kan je cellen openbreken?

door mechanisch mannier, door geluidsgolven, of met detergenten

die buisjes gaan super snel hoe noem je het vloeibare gedeelte?

supernatant

die buisjes gaan super snel hoe noem je het vaste gedeelte

pellet

eens dat ej de cel hebt gebroken zouden de organellen

kunnen kapot gaan

eens dat ej de cel hebt gebroken zouden de organellen kunnen kapot gaan daarom doe je ze in

een oplossing met dezelfde concentratie en ph als celplasma

hoe scheid je de organellen dan? hoe noemt het

centrifugatie

hoe zwaarder de deeltjes hoe

hoe sneller ze naar de bodem gaan en vast worden in pellet

van wat hangt de vorm van de cel af

van de functie

welke cellen lijken op draden

zenuwcellen

welke cellen zijn in de vorm van buisjes?

houtvaten

welke cellen kunnen zwemmen

zaadcellen

lictmicroscoop is duur of goedkoop

goedkoop

lictmicroscoop, het stuurt wat door het preparaat

licht

lictmicroscoop, kleinere … en lagere …

kleinere vergroting en lagere resolutie

lictmicroscoop, simpel of super moeilijk om een preparaat te maken?

simpel en je kan nog levende cellen kijken

lictmicroscoop, 3D of geen 3D beelden

geen 3D beelden

lictmicroscoop, draagbaar of helemaal niet

draagbaar

elektronenmicroscoop is duur of goedkoop

duur

elektronenmicroscoop stuurt wat door preparaat?

elektronen

elektronenmicroscoop heeft een … vergroting … resolutie

een grotere vergroting betere resolutie

makkelijk om een preparaat te maken bij een EM ja of nee

nee (, want zeer arbeids intesief en moet een behandeling hebben met zware metalen)

kan een EM 3D beelden of niet

kan 3D beelden

is EM groot en verplaatsbaar of helemaal niet

helemaal niet

de celwand komt voor bij

planten cellen

rond de celwand zit

een primaire celwand van cellulose, (plasmamembraan → secundaire celwand → primaire celwand → middenlamel)

wat is cellulose en waar komt het voor

Cellulose is de belangrijkste bouwstof van de celwand bij planten. het komt voor bij de primaire celwand

wat is de primaire celwand?

de eerste dunne en flexibele laag die door een plantaardige cel wordt gevormd tijdens de celdeling en celgroei.

wat is de functie van de primaire celwand?

• Zorgt voor bescherming van de cel.

• Geeft stevigheid en vorm,

• maar laat toch groei en uitwisseling van stoffen toe.

• Speelt een rol in celcommunicatie en interactie met de omgeving

de primaire celwand kan nog met verschillende lagen versterkt worden. deze lagen noem je

secundaire celwand

waar bevind het secundaire celwand zich

tussen de primaire celwand en het celmembraan

hoe zitten de meeste celwanden aan elkaar

soort aan elkaar gelijmd => door kleverige tussenlaag van pectine = de middenlamel

waarom hebben planten alleen celwand

• De celwand zorgt voor stevigheid en helpt de plant rechtop te blijven. (planten hebben geen skelet) 

• Samen met de turgordruk (waterdruk in de vacuole) maakt dit planten stevig.

• Bescherming

  • De celwand vormt een barrière tegen bacteriën, schimmels en fysieke schade.

• Regulatie van groei

  • De primaire celwand is flexibel, zodat cellen groter kunnen worden.

  • De secundaire celwand (indien aanwezig) maakt cellen daarna sterker, bijvoorbeeld in hout.

• Waterhuishouding

  • Celwanden helpen bij het transport van water via de plant (bijv. in de vaten).

dieren cel moeten flexibel zijn

waarom hebben dierlijke cellen geen celwand

• Dieren moeten kunnen bewegen, buigen en veranderen van vorm.

• Een stijve celwand zou dat onmogelijk maken.

wat is de middenlamel

De middenlamel is het laagje dat tussen de celwanden van twee aangrenzende plantaardige cellen ligt. 🌱

van wat is de middenlamel gemaakt

vooral uit pectine (een soort koolhydraat/polysacharide = suiker)

functie van middenlamel

“Lijm” tussen cellen → houdt plantaardige cellen stevig bij elkaar.

dienen de celwanden om de cel te isoleren

nee

hoe is het cytoplasma verbonden met ander cytoplasma van een aanliggende cel?

door stippels of plasmodesmata

wat zijn stippels of plasmodesmata

Een stippel bestaat uit een groepje plasmodesmata bij elkaar. het verbind het ene cytoplasma met ander cytoplasma van een aanliggende cel

Plasmodesmata 

microscopische kanaaltjes tussen cellen, voor transport en communicatie. 

cellen van dieren zijn door … begrensd?

celmembraan 

wat is het celmembraan

de dunne, flexibele laag die dient als barrière tussen de cel inhoud en de omgeving van de cel

celmembraan komt voor bij 

dieren en planten

celmembraan funtie? 

de dunne, flexibele laag die dient als barrière tussen de cel inhoud en de omgeving van de cel 

hoe dik is de celmembraan 

8nm dik

het basislaag van het membraan is

een dubbele fosfolipiden

fosfolipiden bestaat uit ?

een hydrofiele kom (water aantrekkend) en een hydrofobe staart (waterafstotend deel)

hoe zitten de fosfolipiden in de dubbele laag

in de dubbele laag zijn de staarten naar elkaar toegekeerd

wat drijft er in de dubbele fosfolipiden laag

eiwitmoleculen (blauwe dingen op de foto)

wat is een andere naam voor een celmembraan

Plasmamembraan

Welke functie vervult het celmembraan in grote lijnen?

Het fungeert als barrière tussen de celinhoud en de omgeving van de cel.

Waaruit bestaat de basislaag van het celmembraan?

Uit een dubbellaag van fosfolipiden.

Uit welke twee delen bestaat een fosfolipidemolecule?

Een hydrofiele kop (polair, wateraantrekkend) en een hydrofobe staart (apolair, waterafstotend).

Hoe liggen de fosfolipiden in de dubbellaag georiënteerd?

De hydrofobe staarten naar elkaar toe en de hydrofiele koppen naar buiten.