młoda polska

bohema, cyganeria

grupy artystów, którzy zerwali z tradycyjnym stylem życia i funkcjonowali na marginesie społeczeństwa

• przesiadywali w kawiarniach

• prowokowali obyczajowymi skandalami, hałaśliwością, nietypowym zachowaniem

• pili alkohol

chłopomania

przesadne i naiwne idealizowanie chłopów i życia na wsi

dekadentyzm

ogół pesymistycznych nastrojów typowych dla końca wieku, także niepokój i obawy przed nowy, nieznanym stuleciem (fin de siècle)

• smutek, apatia, poczucie bezsensu istnienia

ekspresjonizm

kierunek w sztuce, charakteryzujący się dążeniem do spontanicznego prezentowania emocji i uczuć

• duży nacisk na swobodne przedstawianie stanów duchowych, wizji wewnętrznych, podświadomości

• ukazywanie mistycznej wspólnoty człowieka z Bogiem lub naturą

femme fatale

typ kobiety tajemniczej i tym samym fascynującej

kubizm

przedstawianie postaci i przedmiotów w formie podstawowych brył geometrycznych

nadczłowiek

jednostka wyjątkowa, osobnik władczy i silny, którego nie obowiązują powszechne normy etyczne

neoromantyzm

modernizm podkreślający nawiązania modernizmu do pewnych idei romantycznych, mimo generalnie krytycznego stosunku do przeszłości

nietzscheanizm

idea aktywnego kształtowania losu jednostki i jej społecznego otoczenia

nihilizm

odrzucenie wszelkich wartości

nirwana

stan zapomnienia i spokoju, wyzbycia się wszelkich pragnień i namiętności oraz całkowitego uwolnienia się od cierpień towarzyszących ziemskiej egzystencji

postimpresjonizm

bezpośrednie następstwo impresjonizmu, lecz w różnym stopniu i w odmienny sposób przeciwstawiających się niektórym jego założeniom

psychizacja krajobrazy

zabieg polegający na przeniesieniu na przyrodę stanu psychicznego postaci, służy do pokazania odczuć wewnętrznych

schopenhaueryzm

pesymistyczny stosunek do życia, poszukiwanie drogi ucieczki od destrukcyjnych popędów poprzez izolację od świata, dążenie do niebytu

secesja

kierunek w sztuce na przełomie XIX i XX wieku

• zamiłowanie do falistych linii

• zestawianie różnorodnych barwnych płaszczyzn

• asymetryczna kompozycja

• motywy roślinne lub zwierzęce

sztuka dla sztuki

hasło głoszące, że sztuka nie powinna służyć celom utylitarnym, dydaktycznym a jedynie dostarczać przeżyć artystycznych i wpływać na kształtowanie gustów