Panitikan sa Panahon ng Propaganda at Himagsikan

Mga vocabulary flashcard sa Filipino para sa Yunit 1: Panitikan sa Panahon ng Propaganda at Himagsikan, saklaw ang tula, elemento nito, at tekstong persuweysib.

Propaganda

Kilusan noong huling bahagi ng siglo 19 na gumamit ng panulat upang igiit ang repormang pampulitika at panlipunan sa Pilipinas.

Himagsikan

Armado at marahas na pag-aaklas ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong Espanyol upang makamit ang kalayaan.

Andres Bonifacio

Ama ng Katipunan at Demokrasyang Pilipino; makata ng “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa.”

Katipunan

Lihim na samahang itinatag ni Bonifacio noong 1892 upang isulong ang armadong paglaya ng bansa.

La Liga Filipina

Pangkatin ni Rizal na sinapian ni Bonifacio; nagtulak ng repormang mapayapa bago pa ang Himagsikan.

Pag-ibig sa Tinubuang Lupa

Tula ni Bonifacio na nag‐aalab ng pagmamahal at pag-alay ng buhay para sa Inang Bayan.

Mi Ultimo Adios / Huling Paalam

Pangwakas na tula ni Jose Rizal na naglalahad ng pag‐alay ng kaniyang buhay para sa bayan.

Tula

Akdang pampanitikan na hinuhubog sa sukat at tugma, may matinding damdamin at imahinasyon.

Persona

Tinig o “nagsasalita” sa loob ng tula; maaaring unang, ikalawa, o ikatlong panauhan.

Tugma

Magkakatulad na tunog ng dulumpantig sa bawat taludtod ng tula.

Sukat

Bilang ng pantig sa bawat taludtod, gaya ng 12, 16, o 18 pantig.

Talinghaga

Paggamit ng simbolo, tayutay, at di-tuwirang pahayag upang laliman ang kahulugan ng tula.

Tono

Kabuuang damdamin o emosyon ng isang tula, positibo man o negatibo.

Estilo

Pamamaraan ng makata sa pagpili ng salita, himig, at pahayag na nagpapakita ng kasiningan.

Tekstong Persuweysib

Tekstong nanghihikayat sa mambabasa gamit ang lohika, ebidensiya, at damdamin.

Ethos

Panghihikayat sa pamamagitan ng kredibilidad o reputasyon ng tagapagsalita.

Pathos

Panghihikayat gamit ang emosyon o damdamin ng mambabasa.

Logos

Panghihikayat sa pamamagitan ng lohika, datos, at makatwirang argumento.

Pangyayari (Ebidensiya)

Pinakaobhetibong ebidensiya; aktuwal na naganap na mga kaganapan.

Obserbasyon (Ebidensiya)

Mga ebidensiyang batay sa nakita, narinig, naamoy, o nadama.

Mga Saksi

Taong nagpapatuoo sa katotohanan ng isang pangyayari.

Mga Dalubhasa’t Iskolar

Ekspertong nagbibigay ng pinag-aaralang opinyon at pagsusuri bilang ebidensiya.

Name Calling

Pagbibigay ng negatibong taguri sa kalaban upang hindi ito tangkilikin.

Glittering Generalities

Paggamit ng maririkit na pangungusap na tumutugon sa pagpapahalaga ng mambabasa.

Transfer

Paglilipat ng magandang imahen ng sikat na tao patungo sa produkto o ideya.

Testimonial

Tuwirang pag-endorso ng kilalang personalidad sa isang produkto o kandidato.

Plain Folks

Pagpapakita sa tanyag na tao bilang “karaniwan” upang maging kapani-paniwala sa masa.

Card Stacking

Paglalahad lamang ng magagandang katangian ng produkto at pagtatago ng di kanais-nais.

Bandwagon

Panghihikayat na sumali dahil ‘lahat ay kasali na’ o gumagamit na.