Kaarten: SOGE politiek | Quizlet

kiessysteem of -stelsel

de manier waarop volksvertegenwoordigers worden gekozen

dat systeem bepaalt voor een groot stuk de manier waarop het parlement is samenegesteld

uninominaal kiesssysteem

hierbij worden de zetels een voor een toegewezen. Wanneer het grondgebied in kiesdistricten/kringen is opgedeeld, kan er in elke kieskring slechts één zetel gewonnen worden

plurinominaal kiesssysteem

hierbij worden meerdere zetels tezelfdertijd verdeeld. Per kieskring zijn er dan verschillende zetels te winnen.

In landen met één kieskring --> alle zetels in één keer toegewezen

relatieve meerderheid

de winnaar meer stemmen moet hebben gehaald dan de andere kandidaten

absolute meerderheid

de winnaar moet de grootste zijn maar ook meer dan de helft van de stemmen hebben behaald

evenredige vertegenwoordiging

alle uitgebrachte stemmen moeten daadwerkelijk ook meetellen voor de bepaling van de zetelverdeling

uninominaal met relatieve meerderheid

first past the post

- het grondgebied wordt opgedeeld in verschillende kiesdistricten (binnen elk district telkens 1 zetel)

bv. VK

uninominaal met absolute meerderheid

zelfde als met relatieve meerderheid maar drempel ligt hoger: meer dan de helft

tweede ronde

bv. Frankrijk

plurinominaal met relatieve meerderheid

the winner takes it all

partijen hebben lijst van kandidaten, lijst met grootste aantal stemmen wint de verkiezingen in dat district en krijgt alle zetels van dat district

bv. VS

Plurinominaal met evenredige vertegenwoordiging

het aantal zetels verdelen over de verschillende partijen op basis van het aandeel in de uitgebrachte stemmen, op basis van de proportie van het totaal aantal stemmen per persoon

kiesdeler of quotum

bv. België en Nederland

Volkenbond

Woodrow Wilson

de eerste supranationale wereldorganisatie om internationale samenwerkingen te bevorderen en de vrede en veiligheid onder de volken te verzekeren

- verenigde naties

Raad van Europa

Churchill

organisatie die onderlinge verdragen sluit, om de eenheid tussen de lidstaten te bevorderen

- EVRM

multilateralisme

alle activiteiten waarbij een staat met twee of meer andere staten gezamelijk optreedt

G7

groep van de zeven voorstaande industriële staten

Europese verkiezingen

parlementsleden rechtstreeks verkozen voor 5 jaar

- stelsel evenredige vertegenwoordiging

degressieve proportionaliteit

parlementslid uit groter land meer mensen vertegenwoordigt dan een parlementslid uit een kleiner land. Kleinere landen krijgen dus net iets meer zetels dan waar ze strikt genomen recht op hebben.

europese volkspartij

- centrumrechts, christendemocratie, conservatisme, liberaal conservatisme

- CD&V

progressieve alliantie van socialisten en democraten

- centrumlinks, sociaaldemocratie

- Vooruit, PS

Renew Europe

- centrum, liberalisme, sociaalliberalisme, conservatief, liberalisme, centrisme

- Open VLD, MR

Identity and Democracy

- nationalisme, euroscepsis, anti-immigratie, rechts-populistisch

- Vlaams Belang

De groenen/europese vrije alliantie

- ecologisme, autonomie voor regio's

- groen, ecolo

Europese conservatieven en hervormers

- conservatisme, antifederalisme, conservatief liberalisme

- N-VA

Links Fractie in het Europees parlement

- links-populisme, socialisme, communisme, zachte euroscepsis

- PVDA-PTB

4 taken Europese commissie

- wetsvoorstellen

- naleven regels en verdragen controleren

- (dagvaarden Europees Hof van Justitie)

- uitvoeren besluiten ministerraad

- EU-budget beheren

3 taken Europees Parlement

- bespreekt de wetsvoorstellen van de Europese commissie

- beslissen over EU-budget door begrotingen goed te keuren

- controleren Europese Commissie

Raad van de Europese Unie

bestaat uit ministers en staatssecretarissen, uitvoerende macht in EU

- budget en EU-wetten goed- of afkeuren

- internationale verdragen sluiten

Europese raad

staatshoofden en regeringsleiders bespreken actuele kwesties en de toekomst van de EU

- EU-toppen

Hof van Justitie

waakt over dat alle lidstaten de Europese regels in praktijk nakomen

Europese investeringsbank

financiert belangrijke projecten en in het bijzonder in de minst begunstigde regio's

Europese centrale bank

verantwoordelijk voor de euro, prijzen stabiel houden, toezicht houden op banken van de EU-lidstaten

Wat is Europees Economisch en Sociaal Comité en hoe werkt lobbyen

adviesorgaan met vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en andere groepen

lobbyen= organisaties proberen EU-beleid te beïnvloeden

transparantieregister= lobbygroepen moeten zich registreren, open zijn,.. --> enkel zo toegang

Intergouvernementele structuur VN

de regeringen van de 19 lidstaten overleggen en samenwerken, lidstaten behouden hun eigen beslissingsbevoegdheid

Supranationale besluitvorming EU of Raad van de EU

lidstaten staan hun beslissingsbevoegdheid op verschillende beleidsterreinen af aan een hogere autoriteit

niet-statelijke actoren

groeperingen, bewegingen, organisaties en individuen die geen onderdeel uitmaken van staatsstructuren

Secretariaat

dagelijks bestuur van de VN en voert beslissingen uit

secretaris-generaal (Antonio Guterres)

Algemene vergadering

bestuursorgaan waarin alle lidstaten van de VN zijn vertegenwoordigd

Thema's: oorlogen, mensenrechten, klimaat, begrotingen en nieuwe leden

ministeriële week

Stemmen bij algemene vergadering

elk land heeft één stem, besluitvorming bij meerderheid van stemmen, hoewel ze streven naar consensus

2/3de meerderheid nodig bij belangrijke kwesties

Veiligheidsraad

resoluties zijn bindend

raad die verantwoordelijk is voor het handhaven van vrede en veiligheid in de wereld

15 leden: 5 permanent (China, UK, FR, RU, USA (vetorecht))

Economische en Sociale raad

sociaal- economische ontwikkeling

54 leden - jaarlijks een derde gekozen voor periode van drie jaar

werkt samen met VN programma's Unicef, WHO, unesco

Internationaal Gerechtshof

hoogste gerechtelijk orgaan van de VN

Vredespaleis - Den Haag

rechtsgeschillen tussen staten op basis van het internationaal recht