1/105
Looks like no tags are added yet.
galing sa salitang griyego oikonomos "tagapamahala ng bayan"
Ekonomiya
isang sangay ng agham panlipunan na nag-aaral kung paano tutugunan ang tila walang katapusang pangangailangan at kagustuhan ng tao gamit ang limitadong pinagkukunang-yaman
Ekonomiks
sa pagdedesiyon, may hangarin o kagustuhan ipinagpaliban kapalit ng mas mahalagang bagay
Trade-off
Equity
Patas
kahusayan/ nakakagawa ng produkto sa maliit na halaga
Efficiency
tumutukoy sa halaga ng bagay o nang best alternative na handang ipagpalit sa bawat paggawa ng desisyon
opportunity cost
Ang pagpapasiya ay nababago batay sa dagdag na kapakinabangan o dagdag na kapalit
Marginalism
Kabayarang hindi na mababago, tumaas man o hindi ang benta sa produksiyon.
sunk cost
ano mang nag-uudyok sa isang tao na sumunod
insentibo
Nakatuon sa pagsusuri ng maliliit na bahagi ng ekonomiya
Microeconomics
Sangay ng ekonomiks na sumusuri sa ekonomiya sa kabuuan nito.
Macroeconomics
Sumasagot sa tanong na "kung ano"
positive economics
pagsusuri sa mga epekto at kalalabasan o "Ano ang Nararapat?"
normative economics
Pahayag o magkakaugnay na mga pahayag tungkol sa sanhi at bunga at aksiyon at reaksiyon sa ekonomiya.
economic theory
NAGBIBIGAY NG PAGKAKATAONG UMAHON ANG MGA MAHIHIRAP NA PAMILYA MULA SA KAHIRAPAN SA BUONG BANSA
Pantawid Pamilyang Pilipino Program
malawak na pag uunawa, maingat sa pagpapasiya, responsable, matalinong mamimili, pagtulong sa iba
Pakinabang sa pag aaral ng ekonomiks
ito ang panahon bago naganap ang industriyalisasyon kung saan ang ekonomiya ay hindi pa gumagamit ng makina
yugtong pre-industrial
bunga ng rebolusyong industriyal na naganap noong ika-18 at ika-19 na siglo ng Europe
yugtong industriyal
ang ekonomiya ay hindi na umaasa sa heavy industries kundi sa pagbibigay serbisyo o sa paglilingkod
yugtong post-industrial
limitasyon sa produkto sa pamilihan
kakulangan (shortage)
pagtatago ng mga supply ng produkto na ginagawa na nagiging dahilan ng pagkukulang ng supply ng isang produkto, ipinapalabas na kulang ang supply pero hindi naman
hoarding
pagbili ng higit sa kinakailangan sa takot na maubusan, maling gawi ng pamimili
panic buying
limitasyon sa likas yaman/ pinagkukunang yaman
kakapusan/ scarcity
nakakaranas ng kakapusan
lahat ng tao, bansa ay
ayon kay Robert Thomas Malthus, sa kanyang essay na An Essay on the Principles of Population, ay nagsasabing kundi agresibo ang populasyon sa bansa darating ang taggutom
paglaki ng populasyon
nasisira o lumuluma, o bumababa ang halaga
Depresasyon (Depreciation)
proyektong pinagkakagastusan pero walang pakinabang
white elephant project
susi na nagtataglay na kakayahan na mahubog ang likas na talino upang umunlad ang bansa
edukasyon
taas ang teknolohiya bumuo o I tupad ang yamann likas reuse recycling reforestation edukasyon
pagharap sa hamon ng kakapusan
kultura, gulang, kasarian, damdamin, nakagawian
salik pampersonal
bagay na nakaimpluwensya o nakakaapekto
Salik
makaka impluwensya rin ang pamilya at kaibigan
salik na panlipunan
maaring dahilan ang pangangailangan o kagustuhan
salik pansikolohiya
kalagayan sa buhay bunga uri ng trabaho o antas ng kita
salik bunsod ang kalagayang pang ekonomiya
mayroon mapagmalasakit, mayroong walang bahala
salik bunsod ng pagpapahalaga ng pangkapaligiran
-Self Actualization -Self-Esteem -Social love and belonging -Safety -Physiological
Herarkiya ng Pangangailangan Ayon kay Abraham Maslow
isang sikologo na nagsabing may ibat ibang digri ang pangangailangan ng tao
Abraham Harold Maslow
pagkain, tubig, damit, hangin at kaylangan ng tao
physiological
paghahangad ng tao na maging ligtas
safety
pagnanais magmahal at bumuo ng ugnayan o relasyon
Social love and belonging
paghahangad ng taong mapahalagahan ng ibang tao.
Self-Esteem
pinakamataas na antas, nalalabas ang buong potensyal
self actualisation
Existence Relatedness Growth
Teoryang ERG Clayton Alderfer
Need for Achievement Need for Affiliation Need for Power
Three Need Theory Douglas McClelland
nagawa o contribusyon Ng tao maliit man o malaki
need for achievement
natanggap at mapabilang
need for affiliation
impluwensya ng iba
need for power
Mekanismo ng pamamahagi ng pinagkukunang yaman, produkto at serbisyo
Alokasyon
tumatanggap ng kita na probisyon sa batas, ang manggagawa ay magagamit ng lubos ng ekonomiya
full employment
level ng paglago o pag angat ng ekonomiya, kung san nararamdaman ng mamayang ang pagbuti ng kalidad ng buhay
Growth
mapanatili ang galaw upang umani ng tiwala ng mamamayan at ibang ekonomiya
stability
sa dami ng kagustuhan, pangangailangan at limitasyon, kailangan pagdedesisyonan kung ano muna ang uunahin gawin upang matugunan ang agarang pangangailangan
Ano ang Gagawin?
kapag nadesisyunan ang gagawin, pag desisyunan muna ang gagamitin sa produksyon
pano ito gagawin?
maraming tao ang gumagawa ng produkto
Labor-intensive
paggamit ng makinarya
capital intensive
husto lamang sa kailangan ang dapat na iprodyus
Gaano karami ang Gagawin?
bago mag produs, sinusuri muna ng mga producer kung aling bahagi ng populasyon ang maaring kumonsumo nito
para kanino ito gagawin
ang makikinabang ay kung sino ang mauuna
patunayan/ first come first serve
kapag pinagaalalahan ng mamamayan na tipirin ang pinagkukunang yaman
Pagrarasyon
pag-aagawan ng pinagkukunang-yaman upang matukoy kung sino ang makakakuha nito
Kompetisyon
halaga ng isang produkto o serbisyo, pinakaepektibo sa lahat ng pamamaraan
Presyo
kapangyarihan ay depende sa dami ng supply
Merkantilismo
lipunang di tumitingin sa kaurian o estado ninuman
komunismo
sistemang pang ekonomiya kung saan ang estado ang humahawak at kumokontrol sa nga pangunahing industriya at ang mga mamamayan ay pinapayagan na mag may ari ng maliit na negosyo na maaaring pakielaman ng estado
Sosyalismo
diktador na May absolutong kapangyarihan
Pasismo
ideal na ekonomiya na di gaanong makatotohanan
kapitalismo
pinakauna at simpleng anyo ng sistemang pang-ekonomiya ay nagabayan at nakabatay sa kinagisnang tradisyon at kultura
tradisyonal na ekonomiya
pagpapasya na May kinalaman sa produksyon at alokasyon
market economy
kabaligtaran ekonomiyang pampamilihan ang ekonomiyang ito
command economy
kombinasyong Ng mga katangian ng ekonomiyang pampamilihan
mixed economy
pagbili at paggamit ng produkto at serbisyo
pagkonsumo
nakakapagbigay ng agarang kasiyahan o pakinabang
Tuwiran o Direktang Pagkonsumo
maaring gamitin upang nalikha pa ang panibagong pakinabang
Produktibo
produktong di nakakabuti sa kalusugan
mapanganib o mapaminsala
hindi nakakapagbigay pakinabang o kasiyahan
maaksaya
kapag malaki ang kita ng isang mamimili, mas mataas ang kakayahan nyang bumili
Induced Consumption
ang pinakamababang antas ng pagkonsumo na isasagawa ng isang konsyumer kahit na wala siyang kita.
autonomous consumption
pagkonsumo ang motibo ay makapagyabang
conspicuous consumption
motibasyon sa pag-aanunsyo
artificial Consumption
pag gamit ng masa o maraming tao
bandwagon effect
pagpatotoo ng isa o iilan sa kanilang karanasan sa produkto
testimonial
epekto na isipin na kaunti nalang o limited edition
pressure
matatandaan ng lahat "tibay lakas" "gandang natural"
slogan
kahulugan magkakaiba priority pangaya saturation o pagkasawa
consumption pattern
makatwiran sumusunod sa budget hindi nag papadala sa anunsyo hindi nagpapadaya hindi nagpapanicbuying alternative mapanuri makatwiran
KATANGIAN NG MATALINONG MAMIMILI
consumer act
Batas .7394
tagapagproseso o tagagawa ng pagkain, inumin, o kosmetiko ay mananagot sa sangkap
Artikulo 2187 - Kodigo Sibil ng Pilipinas
May pananagutan sa nagtitinda sa lahat ng kanilang sasabihin
Artikulo 1546 - Kodigo Sibil ng Pilipinas
parusa para sa maling etiketa(labeling) (packaging)
Artikulo 187 ng Binagong Kodigo Penal
parusa kung sino man gumamit ng maling ginto, karat, pilak o metal
Artikulo 188, 189
price tag
republic act 3740
inaasahan ang nagtitinda na maglagay ng price tag sa paninda
batas sa price tag
metric system
atas ng pangulo BLG. 187
pag walang nakasulat na
republic act 623
mga butil mais, palay ay tamang halaga
republic act 3452
pagbebenta ng gamot
republic act 4729
nagtitinda ng gamot o lason o sirang lalagyan
republic act 5921
DTI DOH DA ERC NCAC
AHENSYA NG PAMAHALAAN
DOH
DEPARTMENT OF HEALTH
DA
Department of Agriculture