2 vwo Ak begrippen hoofdstuk 2 | Quizlet

aanslibbingskust

kust waarbij de afzetting van materiaal overheerst

aardkorst

dunne laag gesteente om de aarde, met een dikte van 1 tot 7 km onder de oceanen en 20 tot 70 km onder de continenten

afbraakkust

kust waarbij het wegslaan van materiaal overheerst

atmosfeer

de lucht om ons heen

benedenloop

het laatste stuk van een rivier

biologische verwering

verwering door levende organismen

biosfeer

het leven op aarde

bovenloop

het eerste stuk rivier

branding

de breking van golven in zeewater

breuk

barst of scheur in de aardkorst

chemische verwering

verwering waarbij de samenstelling van het gesteente veranderd

debiet

hoeveelheid water die een rivier afvoert

delta

een gebied vlak voor de monding, waar de rivier zich vertakt in vele rivierlopen

eindmorene

verpulverd materiaal dat een gletsjer voor zich uit heeft geschoven

endogene krachten

kracht die van binnenuit de aardkorst veranderd

erosie

het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs en wind

estuarium

brede riviermonding, uitgeschuurd door eb- en vloedstromen

exogene krachten

kracht die van buitenaf de aardkorst veranderd

firn

korrelige, overjarige en ijsachtig sneeuw

firnbekken

een verzameling van overjarige sneeuw hoog in de bergen

gemengde rivier

rivier die smeltwater van gletsjers en regenwater afvoert

geofactor

factor die mede het landschap bepaalt

glaciaal

periode waarin de gemiddelde temperatuur op aarde een paar graden daalde, heet ook wel ijstijd

gletsjer

ijsveld in het hooggebergte dat onmerkbaar langzaam de berg afschuift

gletsjerpoort

de plek waar het smeltwater uit de gletsjer stroomt

gletsjerrivier

rivier die smeltwater van een gletsjer afvoert

gletsjertunnel

tunnel die onder in een gletsjer ontstaat als zich daar veel smeltwater verzamelt

golf

rimpel in het water die meestal wordt veroorzaakt door de wind die over het wateroppervlak waait

grondmorene

sediment dat achterblijft als een gletsjer smelt

heuvelland

gebied met een hoogteligging tussen 200 en 500 m

hoefijzermeer

meer dat is gevormd door de afsnijding van een meander van een rivier

hooggebergte

gebied met bergen hoger dan 1500 m

horst

een langs een breukvlak omhoog gekomen deel van de aardkorst

hydrosfeer

het water op aarde

interglaciaal

warmere periode tussen 2 ijstijden in

jong gebergte

gebergte met hoge toppen, scherpe bergkammen en diepe dalen; minder dan 65 miljoen jaar oud

klifkust

steile kust die is ontstaan doordat de zee de onderkant heeft afgebrokkeld en afgekalfd

kustduin

heuvel die is ontstaan doordat de wind zand op een hoop heeft geblazen

laagland

gebied met een hoogteligging lager dan 200 m

landijs

laag eeuwige sneeuw op het land die tot ijs is samengeperst

meander

natuurlijke bocht in een rivier

mechanische verwering

verwering waarbij de samenstelling van gesteente niet veranderd

middelgebergte

gebied waar de meeste bergtoppen tussen de 500 en 1500 m hoog zijn

neerslag

water dat in een vaste of vloeibare vorm uit de dampkring op aarde neerslaat

oud gebergte

gebergte met afgeronde toppen en ondiepe dalen; ouder dan 65 miljoen jaar

plaat/schol

stuk van de aardkorst, heet ook schol

plooingsgebergte

gebergte dat is ontstaan door buiging van de aardkorst

regenrivier

rivier die helemaal afhankelijk is van regenwater

regiem

schommeling in de hoeveelheid afgevoerd water door een rivier

reliëf

hoogteverschillen in het landschap

rivier

een natuurlijke waterloop die water afvoert uit een gebied

sediment

afzettingsmateriaal

sedimentatie

afzetting van verwerings- of erosiemateriaal

sedimentgesteente

gesteente dat is ontstaan uit materiaal dat is aangevoerd door ijs, water of wind

slenk

een langs een breukvlak omlaag gezakt deel van de aardkorst

strandwal

zandbank die door de branding is opgeworpen en boven zeeniveau ligt

stroomgebied

het gebied dat afwatert op de hoofdrivier van een stroomstelsel

u-dal

dal dat de vorm van een u heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een gletsjer

v-dal

dal dat de vorm van een v heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een rivier

verhang

het verval oer kilometer

verval

hoogteverschil tussen 2 plaatsen aan een rivier

verwering

het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei

verweringsmateriaal

puin dat bij verwering ontstaat

vorstverwering

vorm van mechanische verwering waarbij gesteente door vriezen en ontdooien uiteenvalt

waterscheiding

grens tussen 2 stroomgebieden

zijmorene

gletsjerpuin aan de zijkant van een ijstong