STIJLFIGUREN

poeta doctus

woorden of onderwerpen die de welsprekendheid en belezenheid van de auteur benadrukken

imitatio/aemulatio

andere auteurs nabootsen/variëren om er een persoonlijke stempel op te drukken (niet gezien als plagiaat)

prospectie

de ontknoping op voorhand verraden

poëtisch vocabularium

woorden gebruiken die indirect iets betekenen zodat het mooier klinkt (filius -> progenies)

alliteratie

gelijkheid van beginletters

assonantie

gelijkheid van middenletters

onomatopee

klanknabootsing: woord dat hetzelfde klinkt als wat het betekent (sissen, rits, bom)

graecisme

gebruik van een Griekse vorm

inversie

omgekeerde woordvolgorde, vaak bij onderwerp en persoonsvorm

chiasme

kruisstelling (ABBA)

parallellisme

overeenkomst teksteenheden door gelijkwaardige woorden, tegenovergestelde van een chiasme (spreken is zilver, zwijgen is goud)

hyperbaton

adjectief en substantief staan uit elkaar

enjambement

een zin die over meerdere regels loopt

anafoor

herhaling van een woord(groep)

polysyndeton

het gebruik van te veel voegwoorden

asyndeton

het weglaten van een voegwoord

ellips

weglating van het werkwoord

hendiadys

2 substantieven die je beter kan vertalen als 1 zinsdeel (zilver en licht -> zilveren licht)

hyperbool

overdrijving

eufemisme

een zachte manier van uitdrukken

metonymie

naamsverandering op basis van overeenkomst (er hangt een Picasso in mijn living)

metafoor

beeldspraak op basis van een vergelijking

personificatie

levenloze dingen menselijke eigenschappen geven

repetitio

opsomming met herhalende elementen

tricolon

drieledige opsomming (veni, vidi, vici)

syncope

verkorte vorm (hoe is het? -> hoe is't?)

litotes

dubbele ontkenning (niet slecht -> goed)

retorische vraag

een vraag waarop geen antwoord wordt verwacht (hoe dom kan je zijn?)

dichterlijk meervoud

een woord dat in het meervoud staat maar wel als enkelvoud vertaald moet worden

epitheton ornans

versierend adjectief om de kennis van de auteur te benadrukken

archaïsme

het gebruik van verouderde klanken om een tekst plechtig te maken

homoioteleuton

gelijke woordeinden (alliteratie op het einde van de woorden)

synchisis

gekruist hyperbaton (ABAB)

oxymoron

twee tegengestelde woorden die onverwacht bij elkaar staan (levend lijk)

antithese

twee tegengestelde woorden (dag en nacht)

geminatio

tweeledige opsomming met herhaling (dans, Fien, dans)

halfrijm

eerste helft van het vers rijmt op de tweede helft

anastrofe

voorzetselgroep met het voorzetsel in het midden